ΕΧΕΤΛΑΙΟΣ : Ο ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΑΞΕΝΟ ΟΠΛΟ!
Ο Εχετλαίος ή Έχετλος, ήταν ένας άγνωστος γιγαντόσωμος άνδρας που εμφανίστηκε στη μάχη του Μαραθώνα και βοήθησε να αναχαιτιστεί την περσική εισβολή στην Ελλάδα. Ιστορικά, ο Εχετλαίος δεν αναφέρεται πουθενά στο παρελθόν και η ύπαρξη του στο πάνθεον των αρχαίων ηρώων γίνεται μετά τη μάχη του Μαραθώνα. Στη μάχη εκείνη, ο Εχετλαίος είχε εμφανιστεί ξαφνικά στο Ελληνικό στρατόπεδο των Αθηναίων ντυμένος με αγροτικά ρούχα και κρατώντας στα χέρια του μία εχέτλη (λαβή αρότρου) ή κάτι που έμοιαζε με εχέτλη, αντί για όπλο. Με αυτό, ο Εχετλαίος χτυπούσε τους Πέρσες κι εξόντωσε πολλούς από αυτούς. Μετά τη μάχη, ο άγνωστος άνδρας εξαφανίστηκε με τον ίδιο τρόπο που είχε εμφανιστεί και κανείς δεν γνώριζε το παραμικρό γι’ αυτόν, ούτε καν το όνομά του. Και τα παράξενα δεν τελειώνουν εδώ. Ακόμα ένα παράξενο της εμφάνισής του ήταν και οι λάμψεις που έβγαιναν από την εχέτλη του. Σύμφωνα με τις αναφορές του Ηροδότου, ο Επίζηλος διηγείται ότι είδε έναν μεγαλόσωμο οπλίτη που η γενειάδα του κάλυπτε ολόκληρη την ασπίδα του, που πέρασε ακριβώς δίπλα του, σκοτώνοντας Πέρσες αντιπάλους και αυτή η σκηνή ήταν η τελευταία που είδε ο Επίζηλος γιατί από κάποια υπερβολική λάμψη, τυφλώθηκε!
Ηρόδοτος «Ἱστορίαι» 6.117.2-3:«Στην ίδια μάχη συνέβηκε ένα καταπληκτικό περιστατικό: ο αθηναίος Επίζηλος, γιος του Κουφαγόρα, που πολεμούσε ηρωικά εκεί που πάλευαν στήθος με στήθος, έχασε το φως του χωρίς να δεχτεί ούτε χτύπημα ούτε βέλος σε κανένα μέρος του σώματός του κι από τότε έμεινε σε όλη τη ζωή του τυφλός. [6.117.3] Άκουσα να διηγούνται για το πάθημά του: του φάνηκε να στέκεται αντίκρυ του ένας πελώριος οπλίτης, που η γενειάδα του σκέπαζε ολόκληρη την ασπίδα του· κι αυτό το φάντασμα προσπέρασε τον ίδιο και σκότωσε τον συμπολεμιστή του. Αυτή την ιστορία άκουσα πως διηγιόταν ο Επίζηλος».
Σύμφωνα με τις αναφορές του Παυσανία, οι Αθηναίοι, μετά τη μάχη, ρώτησαν το Μαντείο των Δελφών να μάθουν ποιος ήταν αυτός ο άγνωστος ήρωας που πολέμησε μαζί τους και το Μαντείο τους έδωσε ως απάντηση πως θα έπρεπε να τιμούν τον ήρωα Εχετλαίο. Οι Αθηναίοι από ευγνωμοσύνη προς αυτόν, όρισαν την επίσημη λατρεία του ως ήρωα.
Ο Παυσανίας στην «Ελλάδος Περιήγησης/Αττικά» (1.15.3) σημειώνει: «ἥρως τε Ἔχετλος καλούμενος». Παρακάτω δε (1.32.5) εξηγεί για αυτόν: «Λέγουν επίσης πως έτυχε να είναι παρών στη μάχη ένας άνδρας με παλαιική εμφάνιση κι ενδύματα. Σκοτώνοντας πολλούς από τους ξένους με την εχέτλη, εξαφανίστηκε μετά τη μάχη. Σαν ρώτησαν οι Αθηναίοι το μαντείο, ο θεός απλά τους έδωσε την εντολή να τιμήσουν τον Εχετλαίο ως ήρωα. Ανήγειραν και μνημείο μάλιστα με λευκό μάρμαρο. Αν και οι Αθηναίοι βεβαιώνουν πως έθαψαν τους Πέρσες, γιατί σε κάθε περίσταση ο θείος νόμος εντέλει πως το νεκρό σώμα θα πρέπει να θάβεται κάτω από τη γη, ωστόσο τάφο δεν βρήκα. Μήτε υπήρχε τύμβος ή άλλο χνάρι φανερό, καθώς οι νεκροί όπως να 'ναι πετάχτηκαν σε κάποιο χαντάκι».
Στις μέρες μας, κανείς δεν αμφισβητεί τις αναφορές του αρχαίου ιστορικού Ηροδότου (καθώς δεν μυθοπλαθούσε) και προσπαθεί να δοθεί μία πιο επιστημονική εξήγηση επί του φαινομένου. Σύγχρονες επιστημονικές μελέτες, υποστηρίζουν ότι ο Επίζηλος κατά την διάρκεια του πολέμου έπαθε ψυχοτραγματικό στρες που είναι ικανό να οδηγήσει στην έλλειψη βασικών αισθήσεων, όπως της όρασης. Πρόκειται για το πρώιμο στάδιο της μετατραυματικής αγχώδους διαταραχής (PTSD) που πρωτοαναλύθηκε στους στρατιώτες του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, με τους πρώτους καταγεγραμμένους ως πάσχοντες να μας έρχονται από γραπτά της Μεσοποταμίας του 1300 π.Χ.
Τέλος, σύμφωνα με τον ερευνητή Αθανάσιο Χ. Πουρναρόπουλο, Ηλεκτρονικό Μηχανικό, υπάρχει και μία πιο ακραία εκδοχή. Το «Ησιόδειο Άροτρο», η εχέτλη, θυμίζει ένα υπερσύγχρονο όπλο, όπως προκύπτει από μία παράσταση αρόσεως αγρού σε ένα αρχαίο αγγείο χρονολογίας 460-450 π.Χ., το οποίο κατά την εκτίμηση του δεν ήταν κάποιο είδος πολυβόλου όπλου με τροχιοδεικτικά βλήματα, διότι οι Αθηναίοι θα έλεγαν ότι ο ήρωας πολεμούσε με «κεραυνούς», ούτε κάποιο είδος «φλογοβόλου», διότι θα έλεγαν ότι πολεμούσε με πύρινη ρομφαία. Ο Εχετλαίος αν δεν ήταν κάποιος απλός γηγενής, θα είχε ένα υπερσύγχρονο όπλο του εκτόξευε κάποιο είδος ακτίνας που τύφλωσε μόνιμα τον Επίζηλο και σκότωσε τον παραστάτη του.