30 ΙΟΥΝΙΟΥ - Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΑΣΤΕΡΟΕΙΔΩΝ - ΗΜΕΡΑ ΣΥΓΚΑΛΗΨΗΣ!

Η παγκόσμια ημέρα αστεροειδών καθιερώθηκε το 2014 και γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 30 Ιουνίου, εις ανάμνηση της Έκρηξης στην Τουνγκούσκα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η αμερικανοκρατούμενη παγκόσμια αστρονομική κοινότητα. Είναι όμως η σωστή ημέρα για να στηθεί ένα σκηνικό εορτής σε παγκόσμια κλίμακα για να γιορτάζεται η παγκόσμια ημέρα αστεροειδών; Η Έκρηξη στην Τουνγκούσκα είναι μια επιβεβαιωμένη εναέρια έκρηξη μεγάλου μετεωροειδούς ή μικρού αστεροειδούς ή θραύσματος κομήτη, ή όχι;

Δεν γνωρίζω αν οφείλεται σε τραγικό λάθος των αστρονόμων ή σε αμάθεια, αλλά το περιστατικό που συνέβη στην ακατοίκητη περιοχή κοντά στον ποταμό Τουνγκούσκα, παραπόταμο του ποταμού Γενισέι της Σιβηρίας, στο σημερινό Κράι του Κρασνογιάρσκ της Ρωσίας, στις 30 Ιουνίου του 1908 και τοπική ώρα 7:14 π.μ. δεν ήταν μια επιβεβαιωμένη πτώση αστεροειδούς, καθώς οι πιθανές εκδοχές είναι και παραμένουν πολλές.

Το 1965 οι Κόουαν, Ατλούρι και Λίμπι πρότειναν ότι η έκρηξη της Τουνγκούσκα προκλήθηκε από την εξουδετέρωση μιας ποσότητας αντιύλης που έπεσε από το διάστημα. Αυτή την εκδοχή πολλοί θεώρησαν ως συγκάλυψη του πραγματικού γεγονότος, δηλαδή μιας πρώτης πυρηνικής δοκιμής πάνω από την ακατοίκητη αυτή περιοχή, αν και το πρώτο πυρηνικό όπλο που πυροδοτήθηκε επίσημα ως δοκιμασία ήταν 6 δεκαετίες μετά, στις 16 Ιουλίου του 1945 από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, στην Αγία Τριάδα. Το 1946, ο Σοβιετικός μηχανικός Αλεξάντερ Καζάντσεφ, παρουσιάζει σε διήγημά του πως το συμβάν της Τουνγκούσκα ήταν το αποτέλεσμα της εκρήξεως ενός εξωγήινου διαστημοπλοίου ή ακόμη και ενός εξωγήινου όπλου που εξερράγη «για να σώσει τη Γη από μια επικείμενη απειλή». Το 1973 οι Αμερικανοί φυσικοί Άλμπερτ Α. Τζάκσον και Μάικλ Π. Ράιαν στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, πρότειναν ότι η έκρηξη της Τουνγκούσκα προκλήθηκε από μια μικρή (περί τα 1020 ως 1022 γραμμάρια) μαύρη τρύπα, που πέρασε μέσα από τη Γη. Αυτή η υπόθεση δεν εξηγεί όμως γιατί δεν υπήρξε ένα αντίστοιχο «γεγονός εξόδου», μία δεύτερη έκρηξη. Μεγάλη απήχηση είχε και η θεωρία η έκρηξη να προήλθε από πείραμα του Νίκολα Τέσλα που είχε αποκτήσει υπερφυσική φήμη με τις γνώσεις του και τις ανακαλύψεις του. Όπως διατυπώθηκε ο Τεσλα ενεργοποίησε την «ακτίνα θανάτου» σημαδεύοντας την περιοχή της Αρκτικής αλλά έγινε λάθος στη σκόπευση και η ακτίνα προχώρησε στην περιοχή της Τουνγκούσκα.

Η πρώτη επιστημονική αποστολή που γνωρίζουμε έφθασε στον τόπο της εκρήξεως πάνω από μία δεκαετία αργότερα, συγκεκριμένα το 1921 Αν υπήρξε κάποια παρόμοια αποστολή στην περιοχή νωρίτερα, οι καταγραφές της πιθανώς να χάθηκαν κατά τα επόμενα χαοτικά χρόνια (Α΄παγκόσμιος πόλεμος, Ρωσική Επανάσταση, Ρωσικός εμφύλιος πόλεμος). Το 1921, ο Ρώσος ορυκτολόγος Λεονίντ Κούλικ επισκέφθηκε τη λεκάνη της Τουνγκούσκα ως μέρος επιθεωρήσεως από τη Σοβιετική Ακαδημία Επιστημών και συμπέρανε από τοπικές αφηγήσεις του γεγονότος ότι η έκρηξη είχε προκληθεί από ένα γιγάντιο μετέωρο... Η νέα αποστολή, πάλι υπό τον Κούλικ, έφθασε στην περιοχή το 1927. Προς έκπληξη των επιστημόνων, δεν βρέθηκε κανένας κρατήρας. Η Εφημερίδα Κρασνογιάρετς στις 13 Ιουλίου έγραψε μαρτυρίες κατοίκων από το χωριό Κεζέμσκογιε: “Ακούσθηκε ένας φρικιαστικός γδούπος, ακολουθούμενος από σεισμό που έσεισε τα κτήρια σαν να είχαν κτυπηθεί από ένα βαρύ βράχο. Ο πρώτος γδούπος ακολουθήθηκε από δεύτερο και τρίτο. Το διάστημα μεταξύ του πρώτου και του τρίτου γδούπου ακουγόταν ένα ασυνήθιστο υπόγειο τρομακτικό κροτάλισμα, παρόμοιο με μια σιδηροδρομική γραμμή επί της οποίας δεκάδες τρένα ταξιδεύουν συγχρόνως. Στη συνέχεια, επί 5 ως 6 λεπτά ακουγόταν ένας ήχος ακριβώς ίδιος με κανονιοβολισμούς: 50 ως 60 ριπές περίπου, που γίνονταν σε ίσα μικρά διαστήματα που προοδευτικά ελαττώνονταν σε ένταση. Μετά από 1,5 ως 2 λεπτά ακόμα έξι επιπλέον γδούποι ακούστηκαν συνοδευόμενοι από δονήσεις. Ο ουρανός, εκ πρώτης όψεως, εμφανιζόταν καθαρός. Δεν υπήρχε άνεμος ή σύννεφα”. Η εφημερίδα Σιμπίρ ανέφερε: "Οι χωρικοί είδαν υπέρλαμπρο ασπρογάλαζο ουράνιο σώμα σαν τον ήλιο να έρχεται κατά πάνω τους. Το σώμα εμφανιζόταν σωληνοειδές, δηλαδή με κυλινδρικό σχήμα. Ο ουρανός ήταν αίθριος, μόνο ένα μικρό σκοτεινό σύννεφο υπήρχε στη γενική κατεύθυνση του λαμπρού σώματος. Επικρατούσε ζέστη και ξηρασία. Καθώς το σώμα πλησίαζε το έδαφος (δάσος), φάνηκε να μαυρίζει και μετατράπηκε σε ένα γιγάντιο κύμα μαύρου καπνού. Ακούστηκε ένας ισχυρός γδούπος (όχι βροντή), σαν να έπεφταν βράχια ή να ηχούσαν κανόνια, και όλα τα κτίσματα σείστηκαν. Την ίδια ώρα το σύννεφο άρχισε να βγάζει φλόγες αβέβαιου σχήματος. Οι χωρικοί όλοι πανικοβλήθηκαν και βγήκαν στους δρόμους, γυναίκες έκλαιγαν, νομίζοντας ότι ήταν το τέλος του κόσμου...

Τα χρόνια που ακολούθησαν πιθανότερη αιτία για την έκρηξη, όχι όμως και αποδεδειγμένα σωστή, ήταν η διάλυση στη γήινη ατμόσφαιρα ενός μετεωροειδούς 100-150 μέτρων, η οποία πρέπει να έλαβε χώρα σε ύψος από 5 ως 10 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της Γης. Παρότι το αντικείμενο εξερράγη στον αέρα (αντί να προσκρούσει στην επιφάνεια της Γης) η ενέργεια που απελευθερώθηκε ήταν από 5 ως 30 μεγάτονοι TNT ή το χιλιαπλάσιο της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα! Η έκρηξη θέρισε περίπου 80 εκατομμύρια δέντρα σε μια έκταση πάνω από 2,15 εκατομμύρια στρέμματα. Σύμφωνα με αυτούς τους υπολογισμούς (και όχι μετρήσεις) αυτή η έκρηξη θα μπορούσε να είναι η ισχυρότερη πτώση μετεωροειδούς στην σύγχρονη ιστορία. Με το «θα μπορούσε», όμως, και με υπολογισμούς που έγιναν πολλές δεκαετίες μετά και με ελλειπή στοιχεία και περιγραφές, η Έκρηξη της Τουγκούσκα δεν πληρεί τα κριτήρια για να στηθεί ένα σκηνικό εορτής σε παγκόσμια κλίμακα για να γιορτάζεται ημερολογιακά η παγκόσμια ημέρα αστεροειδών...