TO "SOMNIUM" KAI TO ΟΥΡΑΝΙΟ ΠΛΑΣΜΑ ΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΟΥΣΕ Η ΜΗΤΕΡΑ ΤΟΥ ΑΣΤΡΟΝΟΜΟΥ ΓΙΟΧΑΝΕΣ ΚΕΠΛΕΡ.
Το Somnium (μετάφραση: Το Όνειρο) είναι ένα μυθιστόρημα γραμμένο στα Λατινικά το 1608 από τον διάσημο αστρονόμο Johannes Kepler. Στην αφήγηση, ένα αγόρι από την Ισλανδία και η μάγισσα μάνα του μαθαίνουν από ένα δαιμονικό πλάσμα που ήρθε από τους ουρανούς, για ένα ουράνιο νησί με το όνομα Λεβάνια (εννοώντας το φεγγάρι μας) και τον τρόπο που το πλάσμα ταξίδευε διαπλανητικά. Το Somnium παρουσιάζει μια λεπτομερή ευφάνταστη περιγραφή για το πώς μπορεί να φαίνεται η Γη όταν την βλέπουμε από τη Σελήνη και χωρίζεται σε ένα αλληγορικό μέρος, αυτοβιογραφία αφενός, και ένα μέρος που πραγματεύεται τα διαπλανητικά ταξίδια. Θεωρείται ότι περιέχει τη πρώτη σοβαρή επιστημονική έρευνα για τη σεληνιακή αστρονομία.
Η ιστορία ξεκινά με τον Κέπλερ να διαβάζει για ένα αγόρι από την Ισλανδία, τον Duracotus, που είναι 14 ετών. Η μητέρα του, η Fiolxhilde, βγάζει τα προς το ζην πουλώντας σακούλες με βότανα και υφάσματα με περίεργα σημάδια πάνω τους. Κάποια στιγμή η Fiolxhilde μη μπορώντας να σιτίσει πια τον Duracotus, τον πουλά σε έναν καπετάνιο που ταξίδευε στη Σουηδία για να παραδώσει ένα γράμμα στον Tycho Brahe στο νησί Hven. Δεδομένου ότι ο Duracotus έχει συνεχείς ναυτίες, ο κυβερνήτης τον αφήνει μόνιμα στο νησί με τον Tycho. Ο Tycho ζητά από τους μαθητές του να διδάξουν τον Duracotus δανικά για να μπορούν να συνεννοούνται. Παράλληλα με την εκμάθηση των Δανικών, ο μικρός Ισλανδός μαθαίνει και την επιστήμη της αστρονομίας από τον Tycho και τους μαθητές του. Ο Duracotus γοητεύεται με την αστρονομία και απολαμβάνει τον χρόνο που περνά στο νησί κοιτάζοντας σχεδόν κάθε βράδυ τον νυχτερινό ουρανό. Τα χρόνια περνούν και ο Duracotus αποφασίζει να επιστρέψει στην Ισλανδία. Με την επιστροφή του, βρίσκει τη μητέρα του ακόμα ζωντανή. Είναι πολύ χαρούμενη που μαθαίνει ότι είναι καλά μελετημένος στην αστρονομία καθώς και αυτή κατέχει γνώσεις αστρονομίας. Ο Duracotus απορεί πως η μητέρα του γνωρίζει αστρονομία και αυτή του αποκαλύπτει πώς την έμαθε από τα πλάσματα που μπορεί να καλέσει. Αυτά τα πλάσματα μπορούν να την μετακινήσουν οπουδήποτε στη Γη σε μια στιγμή. Ακόμα κι αν το μέρος είναι πολύ μακριά για να την πάρουν, της το περιγράφουν με μεγάλη λεπτομέρεια. Στη συνέχεια καλεί το αγαπημένο της πλάσμα να μιλήσει μαζί τους. Το καλούμενο πλάσμα τους λέει πως: «πενήντα χιλιάδες μίλια ψηλά στον αιθέρα βρίσκεται το νησί Λεβάνια», που είναι το φεγγάρι της Γης. Σύμφωνα με το πλάσμα, υπάρχει ένα μονοπάτι μεταξύ του νησιού Λεβάνια και της Γης. Όταν το μονοπάτι είναι ανοιχτό, τα πλάσματα σαν κι αυτόν μπορούν να μεταφέρουν τους ανθρώπους στο νησί σε τέσσερις ώρες. Το ταξίδι είναι ένα σοκ για τους ανθρώπους, έτσι είναι ναρκωμένοι για το ταξίδι. Το υπερβολικό κρύο είναι επίσης μια ανησυχία στο ταξίδι, αλλά τα πλάσματα χρησιμοποιούν τις μαγικές τους δυνάμεις για να το αποτρέψουν. Μια άλλη ανησυχία είναι ο αέρας, επομένως οι άνθρωποι πρέπει να έχουν υγρά σφουγγάρια στα ρουθούνια τους για να αναπνέουν. Το ταξίδι γίνεται με τα πλάσματα να σπρώχνουν τους ανθρώπους προς τη Λεβάνια με μεγάλη δύναμη. Στο σημείο Lagrangian μεταξύ της Γης και της Σελήνης, οι ταξιδευτές πρέπει να επιβραδύνουν τους ανθρώπους μήπως εκτοξευθούν με μεγάλη δύναμη στη Σελήνη. Αφού περιέγραψε το ταξίδι στη Λεβάνια, το προσκαλεσμένο πλάσμα σημειώνει ότι τα πλάσματα σαν κι αυτόν εξουδετερώνονται από τον Ήλιο. Κατοικούν στις σκιές της Βόλβα (Γης), γι αυτό και πολλές φορές οι άνθρωποι τους αποκαλούν δαίμονες. Τα πλάσματα αυτά μπορούν να ορμήσουν στη Γη κατά τη διάρκεια μιας ηλιακής έκλειψης, διαφορετικά παραμένουν κρυμμένοι σε σκιές στη Λεβάνια όπου και κατοικούν. Αφού το πλάσμα περιγράφει τη συμπεριφορά των άλλων πλασμάτων, συνεχίζει περιγράφοντας τη Λεβάνια. Η Λεβάνια χωρίζεται σε δύο ημισφαίρια που ονομάζονται Privolva και Subvolva. Τα δύο ημισφαίρια χωρίζονται με τον διαιρέτη. Η Privolva δεν βλέπει ποτέ τη Γη, ενώ η Subvolva τη βλέπει. Ο δαίμονας συνεχίζει τις περιγραφές των Subvolva και Privolva. Μερικές από αυτές τις λεπτομέρειες είναι επιστημονικής φύσης, όπως: πώς θα φαίνονται οι εκλείψεις από τη Σελήνη, το μέγεθος των πλανητών που ποικίλλει σε μέγεθος λόγω της απόστασης της Σελήνης από τη Γη, μια ιδέα για το μέγεθος της Σελήνης και πολλά άλλα. Ορισμένες λεπτομέρειες της Λεβάνια είναι επιστημονικής φαντασίας, όπως: περιγραφές των πλασμάτων που κατοικούν στο Subvolva και στο Privolva, ανάπτυξη φυτών σε κάθε πλευρά και ο κύκλος ζωής και θανάτου του φυσικού δορυφόρου.
Το όνειρο κόβεται απότομα στη μέση της περιγραφής των πλασμάτων του Privolva, καθώς ο Κέπλερ ξυπνά εξαιτίας μιας καταιγίδας έξω. Τότε συνειδητοποιεί ότι το κεφάλι του είναι καλυμμένο και είναι τυλιγμένος σε κουβέρτες όπως ακριβώς οι χαρακτήρες της ιστορίας του.
Υπάρχουν πολλές ομοιότητες με την πραγματική ζωή του Kepler στο Somnium. Ο Duracotus ξοδεύει πολύ χρόνο δουλεύοντας για τον Tycho Brahe. Ο Κέπλερ εργάστηκε υπό τον Tycho Brahe το 1600 πριν γίνει Αυτοκρατορικός Μαθηματικός. Η μητέρα του Kepler, Katharina Kepler, κατηγορούταν ότι ασκεί μαγεία. Μάλιστα όταν βρέθηκαν οι χειρόγραφες σημειώσεις του Somnium στα πράγματα του Κέπλερ, οι παραπάνω συσχετισμοί υποκίνησαν τη σύλληψη της μητέρας του, καθώς η μάγισσα μητέρα του αφηγητή συναναστρέφεται με το παράξενο δαιμονικό πλάσμα. Σκεφτείτε πως εκείνη την εποχή η έννοια ενός εξωγήινου όντος δεν ήταν κατανοητή (αφού δεν υπήρχε καν ως έννοια) και αυτό το παράξενο πλάσμα ερμηνευόταν ως ένα δαιμονικό πλάσμα, που μάλιστα θεωρήθηκε πως συναναστρεφόταν με τη μητέρα του Κέπλερ και αυτός κρατούσε σημειώσεις σε τρίτο πρόσωπο.
Η δίκη έγινε μετά από 5 χρόνια και με την επιβεβαίωση του Κέπλερ πως η μητέρα του δεν ήταν αυτή που περιγραφόταν στην χειρόγραφη ιστορία, τελικά αθωώθηκε. Μετά την τελική αθώωσή της, ο Κέπλερ συμπλήρωσε 223 υποσημειώσεις στην ιστορία του, πολλές φορές περισσότερες από ότι το ίδιο το κείμενο, οι οποίες εξηγούσαν τις αλληγορικές πτυχές με τα ταξίδια και τη συνάντηση με το πλάσμα… καθώς και το σημαντικό επιστημονικό περιεχόμενο (ιδίως όσον αφορά τη σεληνιακή γεωγραφία που ήταν κρυμμένη μέσα στο κείμενο). Το χειρόγραφο έγινε βιβλίο 196 σελίδων που εκδόθηκε μεταθανάτια το 1634 από τον γιο του, Λούντβιχ Κέπλερ, και θα το βρείτε για ανάγνωση στην αυθεντική του μορφή, εδώ:
