ΟΙ ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΕΙΣ ΣΦΑΙΡΕΣ ΦΩΤΟΣ.
Στις 21 Οκτωβρίου του 1638, στο Devon της Αγγλίας, τέσσερις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και περίπου 60 τραυματίστηκαν όταν κατά τη διάρκεια μιας σοβαρής καταιγίδας εμφανίστηκε μία πύρινη σφαίρα που εισήλθε στην εκκλησία του Widecombe in the Moor σχεδόν γκρεμίζοντας την, και γεμίζοντας τον χώρο με μια άσχημη οσμή και με έναν σκοτεινό, παχύ καπνό. Οι παρευρισκόμενοι που εν τέλη έζησαν έδωσαν την δική τους ερμηνεία ονομάζοντας την καταστροφή ως «οι φλόγες της κολάσεως», βαθιά επηρεασμένοι από την πίστη τους. Μετά την καταστροφική της πορεία η σφαίρα χωρίστηκε στα δύο και εξαφανίστηκε, ενώ ποτέ δεν βρέθηκε κάποιος κρατήρας που να αποδεικνύει πτώση μετεωρίτη στο σημείο.
Στο Παρίσι, στις 5 Ιουλίου του 1852, κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας, ένας ράφτης που ζούσε δίπλα στην εκκλησία του Val de Grâce είδε μια φωτεινή μπάλα μεγέθους ενός ανθρώπινου κεφαλιού να βγαίνει από το τζάκι. Πέταξε γύρω από το δωμάτιο, επέστρεψε στο τζάκι και εξερράγη καταστρέφοντας την κορυφή της καμινάδας. Ένα περιστατικό που διασώζεται στα πρακτικά της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών.
Στις 30 Απριλίου του 1877, μια κεραυνική σφαίρα εισήχθη στο Χρυσό Ναό στο Αμριτσάρ της Ινδίας και βγήκε από μια πλευρική πόρτα. Πολλοί άνθρωποι είδαν την μπάλα, ενώ το περιστατικό είναι εγγεγραμμένο στον μπροστινό τοίχο του Darshani Deodhi.
Οι σφαίρες φωτός θεωρούνται ως ένα ανεξήγητο και δυνητικά επικίνδυνο φαινόμενο ηλεκτρικής ενέργειας στην ατμόσφαιρα. Ο όρος αναφέρεται σε αυτόφωτα σφαιρικά αντικείμενα, που ποικίλλουν από μέγεθος μπιζελιού σε διάμετρο αρκετών μέτρων. Παρόλο που συνήθως συνδέονται με καταιγίδες και κεραυνούς, το φαινόμενο διαρκεί πολύ περισσότερο από τη λάμψη ενός φλας ή την εκκένωση μίας αστραπής. Ενώ σε περιπτώσεις του δέκατου ένατου αιώνα έχει αναφερθεί ότι οι σφαίρες αυτές τελικά εκρηγνύονται, αφήνοντας πίσω τους μια οσμή θείου. Μέχρι τη δεκαετία του 1960, οι περισσότεροι επιστήμονες αντιμετώπιζαν σκεπτικώς τις αναφορές φωτεινών σφαιρών, παρά τις πολυάριθμες αναφορές ανά την υφήλιο. Τα εργαστηριακά πειράματα μπορούσαν να παράγουν αποτελέσματα που ήταν οπτικά παρόμοια με τα αναφερόμενα φαινόμενα, όμως σε ελεγχόμενο περιβάλλον και κοντά στους ηλεκτρικούς πόλους των πηγών ηλεκτρισμού. Δυστυχώς, όμως, αυτό δεν έφτανε για την πλήρη εξήγηση του φαινομένου αφού οι σφαίρες εμφανίζονταν παντού και έδειχναν να έχουν πολλές φορές μέχρι και αυτόβουλη κίνηση.
Οι επιστήμονες έχουν προτείνει πολλές υποθέσεις για τις σφαίρες φωτός κατά τη διάρκεια των αιώνων, όλες τους όμως αναπόδεικτες. Τα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με τη φυσική κεραυνική σφαίρα παραμένουν λιγοστά, λόγω της σπανιότητας και της μη προβλεψιμότητας των εμφανίσεων της, αλλά και πάλι δεν ταυτίζονται με τις περισσότερες καταγραφές που υπάρχουν. Στο βιβλίο του Thunder and Lightning, που μεταφράστηκε στα αγγλικά το 1875, ο Γάλλος επιστήμονας-συγγραφέας Wilfrid de Fonvielle συνέλεξε περίπου 150 αναφορές κεραυνικών σφαιρών που φαίνεται να προσελκύονται ιδιαίτερα από μέταλλα, όπως κιγκλιδώματα μπαλκονιών, σωλήνες νερού ή αερίου, γραμμές τρένων κλπ., και αναφέρθηκε μόνο σε αυτές αγνοώντας τις υπόλοιπες ως υπερβολικές.
Με τις κεραυνικές σφαίρες, κάποιοι προσπάθησαν να συσχετίσουν και τα αποκαλούμενα «foo fighters», δηλαδή τις ασυνήθιστες μικρές σφαίρες φωτός που περιέγραφαν οι πιλότοι του Β' Παγκοσμίου Πολέμου (1939-1945) να κινούνται σε παράξενες τροχιές. Όμως, κι εδώ οι τεκμηριώσεις τους ως φυσικό φαινόμενο είχαν πολλά αναπάντητα σημεία...
Στις 10 Ιουλίου του 2011, κατά τη διάρκεια μιας ισχυρής καταιγίδας, μια σφαίρα φωτός με ουρά δύο μέτρων πέρασε από ένα παράθυρο στην αίθουσα ελέγχου των τοπικών υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης στο Λίμπερετς στην Τσεχική Δημοκρατία. Η σφαίρα αναπήδησε από το παράθυρο μέχρι την οροφή, έπειτα στο πάτωμα και στον τοίχο, όπου κύλησε κατά μήκος του για δύο ή τρία μέτρα. Στη συνέχεια έπεσε στο πάτωμα και εξαφανίστηκε. Το προσωπικό που υπήρχε στην αίθουσα ελέγχου τρομοκρατήθηκαν άπαντες, ενώ μύριζε σαν να καίγονται ηλεκτρικά καλώδια. Οι υπολογιστές πάγωσαν (δεν έσκασαν) και όλος ο εξοπλισμός επικοινωνίας σιώπησε για όλη τη νύχτα μέχρι να αποκατασταθεί από τους τεχνικούς. Εκτός από τις ζημιές που προκλήθηκαν από τη διακοπή του εξοπλισμού, καταστράφηκε μόνο μία οθόνη υπολογιστή.
Επί του παρόντος, δεν υπάρχει ευρέως αποδεκτή εξήγηση για τις σφαίρες φωτός. Αρκετές υποθέσεις έχουν προχωρήσει από τότε που το φαινόμενο εισήλθε στην επιστημονική κοινότητα, όπως, το ηλεκτρικά φορτισμένο μοντέλο στερεού-πυρήνα, η κοιλότητα μικροκυμάτων, το ενισχυμένο ατμοσφαιρικό ηλεκτρικό πεδίο (ή αλλιώς η υπόθεση Soliton), η υψηλή αντισυμμετρία δαχτυλιδιών στροβιλισμού, η νανοβαρατρία, οι φορτισμένοι σχηματισμοί πλάσματος, ο περιστρεφόμενος δακτύλιος πλάσματος, η ατμοσφαιρική ύλη Rydberg, οι μπάλες καυτού αερίου, διάφορα ηλεκτρικά φαινόμενα εκκενώσεων και ο διακρανιακός μαγνητικός ερεθισμός (πιθανές ψευδαισθήσεις που παρουσιάζουν ασθενείς με επιληπτικές κρίσεις στον ινιακό λοβό και είναι παρόμοιες με τις παρατηρούμενες ιδιότητες του κεραυνού), όμως καμία από αυτές τις θεωρίες δεν έχει αποδειχθεί πρακτικά έως σήμερα. Έτσι, οι πιο τολμηροί δεν διστάζουν να συσχετίσουν τις πιο ανεξήγητες σφαίρες φωτός και με αυτόφωτα μη επανδρωμένα μικροσκάφη παρακολούθησης και συλλογής δεδομένων από άλλους πλανήτες... (Έρευνα: Harris Koutsiaftis)
Στο Παρίσι, στις 5 Ιουλίου του 1852, κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας, ένας ράφτης που ζούσε δίπλα στην εκκλησία του Val de Grâce είδε μια φωτεινή μπάλα μεγέθους ενός ανθρώπινου κεφαλιού να βγαίνει από το τζάκι. Πέταξε γύρω από το δωμάτιο, επέστρεψε στο τζάκι και εξερράγη καταστρέφοντας την κορυφή της καμινάδας. Ένα περιστατικό που διασώζεται στα πρακτικά της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών.
Στις 30 Απριλίου του 1877, μια κεραυνική σφαίρα εισήχθη στο Χρυσό Ναό στο Αμριτσάρ της Ινδίας και βγήκε από μια πλευρική πόρτα. Πολλοί άνθρωποι είδαν την μπάλα, ενώ το περιστατικό είναι εγγεγραμμένο στον μπροστινό τοίχο του Darshani Deodhi.
Οι σφαίρες φωτός θεωρούνται ως ένα ανεξήγητο και δυνητικά επικίνδυνο φαινόμενο ηλεκτρικής ενέργειας στην ατμόσφαιρα. Ο όρος αναφέρεται σε αυτόφωτα σφαιρικά αντικείμενα, που ποικίλλουν από μέγεθος μπιζελιού σε διάμετρο αρκετών μέτρων. Παρόλο που συνήθως συνδέονται με καταιγίδες και κεραυνούς, το φαινόμενο διαρκεί πολύ περισσότερο από τη λάμψη ενός φλας ή την εκκένωση μίας αστραπής. Ενώ σε περιπτώσεις του δέκατου ένατου αιώνα έχει αναφερθεί ότι οι σφαίρες αυτές τελικά εκρηγνύονται, αφήνοντας πίσω τους μια οσμή θείου. Μέχρι τη δεκαετία του 1960, οι περισσότεροι επιστήμονες αντιμετώπιζαν σκεπτικώς τις αναφορές φωτεινών σφαιρών, παρά τις πολυάριθμες αναφορές ανά την υφήλιο. Τα εργαστηριακά πειράματα μπορούσαν να παράγουν αποτελέσματα που ήταν οπτικά παρόμοια με τα αναφερόμενα φαινόμενα, όμως σε ελεγχόμενο περιβάλλον και κοντά στους ηλεκτρικούς πόλους των πηγών ηλεκτρισμού. Δυστυχώς, όμως, αυτό δεν έφτανε για την πλήρη εξήγηση του φαινομένου αφού οι σφαίρες εμφανίζονταν παντού και έδειχναν να έχουν πολλές φορές μέχρι και αυτόβουλη κίνηση.
Οι επιστήμονες έχουν προτείνει πολλές υποθέσεις για τις σφαίρες φωτός κατά τη διάρκεια των αιώνων, όλες τους όμως αναπόδεικτες. Τα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με τη φυσική κεραυνική σφαίρα παραμένουν λιγοστά, λόγω της σπανιότητας και της μη προβλεψιμότητας των εμφανίσεων της, αλλά και πάλι δεν ταυτίζονται με τις περισσότερες καταγραφές που υπάρχουν. Στο βιβλίο του Thunder and Lightning, που μεταφράστηκε στα αγγλικά το 1875, ο Γάλλος επιστήμονας-συγγραφέας Wilfrid de Fonvielle συνέλεξε περίπου 150 αναφορές κεραυνικών σφαιρών που φαίνεται να προσελκύονται ιδιαίτερα από μέταλλα, όπως κιγκλιδώματα μπαλκονιών, σωλήνες νερού ή αερίου, γραμμές τρένων κλπ., και αναφέρθηκε μόνο σε αυτές αγνοώντας τις υπόλοιπες ως υπερβολικές.
Με τις κεραυνικές σφαίρες, κάποιοι προσπάθησαν να συσχετίσουν και τα αποκαλούμενα «foo fighters», δηλαδή τις ασυνήθιστες μικρές σφαίρες φωτός που περιέγραφαν οι πιλότοι του Β' Παγκοσμίου Πολέμου (1939-1945) να κινούνται σε παράξενες τροχιές. Όμως, κι εδώ οι τεκμηριώσεις τους ως φυσικό φαινόμενο είχαν πολλά αναπάντητα σημεία...
Στις 10 Ιουλίου του 2011, κατά τη διάρκεια μιας ισχυρής καταιγίδας, μια σφαίρα φωτός με ουρά δύο μέτρων πέρασε από ένα παράθυρο στην αίθουσα ελέγχου των τοπικών υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης στο Λίμπερετς στην Τσεχική Δημοκρατία. Η σφαίρα αναπήδησε από το παράθυρο μέχρι την οροφή, έπειτα στο πάτωμα και στον τοίχο, όπου κύλησε κατά μήκος του για δύο ή τρία μέτρα. Στη συνέχεια έπεσε στο πάτωμα και εξαφανίστηκε. Το προσωπικό που υπήρχε στην αίθουσα ελέγχου τρομοκρατήθηκαν άπαντες, ενώ μύριζε σαν να καίγονται ηλεκτρικά καλώδια. Οι υπολογιστές πάγωσαν (δεν έσκασαν) και όλος ο εξοπλισμός επικοινωνίας σιώπησε για όλη τη νύχτα μέχρι να αποκατασταθεί από τους τεχνικούς. Εκτός από τις ζημιές που προκλήθηκαν από τη διακοπή του εξοπλισμού, καταστράφηκε μόνο μία οθόνη υπολογιστή.
Επί του παρόντος, δεν υπάρχει ευρέως αποδεκτή εξήγηση για τις σφαίρες φωτός. Αρκετές υποθέσεις έχουν προχωρήσει από τότε που το φαινόμενο εισήλθε στην επιστημονική κοινότητα, όπως, το ηλεκτρικά φορτισμένο μοντέλο στερεού-πυρήνα, η κοιλότητα μικροκυμάτων, το ενισχυμένο ατμοσφαιρικό ηλεκτρικό πεδίο (ή αλλιώς η υπόθεση Soliton), η υψηλή αντισυμμετρία δαχτυλιδιών στροβιλισμού, η νανοβαρατρία, οι φορτισμένοι σχηματισμοί πλάσματος, ο περιστρεφόμενος δακτύλιος πλάσματος, η ατμοσφαιρική ύλη Rydberg, οι μπάλες καυτού αερίου, διάφορα ηλεκτρικά φαινόμενα εκκενώσεων και ο διακρανιακός μαγνητικός ερεθισμός (πιθανές ψευδαισθήσεις που παρουσιάζουν ασθενείς με επιληπτικές κρίσεις στον ινιακό λοβό και είναι παρόμοιες με τις παρατηρούμενες ιδιότητες του κεραυνού), όμως καμία από αυτές τις θεωρίες δεν έχει αποδειχθεί πρακτικά έως σήμερα. Έτσι, οι πιο τολμηροί δεν διστάζουν να συσχετίσουν τις πιο ανεξήγητες σφαίρες φωτός και με αυτόφωτα μη επανδρωμένα μικροσκάφη παρακολούθησης και συλλογής δεδομένων από άλλους πλανήτες... (Έρευνα: Harris Koutsiaftis)
