Η ΠΙΝΑΚΙΔΑ ΤΟΥ ΙΔΑΛΙΟΥ ΔΕΝ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΥ ΗΡΘΑΝ ΑΠΟ ΤΑ ΑΣΤΡΑ. ΑΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΗΣΟΥΜΕ ΤΗΝ AΛΗΘΕΙΑ!
Η Πινακίδα του Ιδαλίου έχει γίνει ευρύτερα γνωστή λόγω μίας αμφιλεγόμενης μετάφρασης και περιγραφής του περιοδικού Δαυλός για Έλληνες που ήρθαν από τα άστρα, δηλαδή από άλλους πλανήτες από κάπου αλλού στο Σύμπαν. Αυτό μπορεί να σημαίνει πολλά πράγματα, ωστόσο, φαίνεται πως αυτό που αναγράφεται στην Πινακίδα είναι εντελώς διαφορετικό. Ο αρθρογράφος του περιοδικού Δαυλός με το όνομα Γεώργιος Πετροπουλος, που δεν παραθέτει λοιπά χαρακτηριστικά της ιδιότητάς του, όπως και ο «αγνώστου ταυτότητας» Κύπριος επιστήμων μεταφραστής Καλλίμαχος Διογένους με την διεθνή μέθοδο Τσάντγουικ... που δεν υπάρχει ως μέθοδος, παραποιούν τα αναγραφέντα ξεκινώντας από την κακή χρήση του ονόματος του διεθνούς φήμης μεταφραστή Τζών Τσάντγουικ που ήταν συνεργάτης του Μάικλ Βέντρις στην αποκρυπτογράφηση της Μυκηναϊκής Ελληνικής γραφής σε Γραμμική Β και όχι στα διαφορετικής δομής και ανάποδης ανάγνωσης κυπρο-συλλαβικά κείμενα της πινακίδας του Ιδαλίου. Το κακό δεν είναι ότι το έγραψαν αυτοί, αλλά ότι η όλη αμφιλεγόμενη μετάφραση αναπαράγεται από χαμηλού νοημοσύνης έλληνες αρθρογράφους και αδαείς συγγραφείς στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, κάνοντας μόνο κακό στην ιστορία μας αλλά και στα λοιπά πραγματικά ανεξήγητα κείμενα της Ελληνικής Ιστορίας και προϊστορίας.
Η αλήθεια...
(γράφει η Γεωργιάδου Άννα, στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου)
Η «Επιγραφή του Ιδαλίου» (ICS 217), γνωστή και ως «Πινακίδα του Ιδαλίου», φέρει το μακροσκελέστερο και αρτιότερο κυπροσυλλαβικό κείμενο που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα. Ως εκ τούτου, οι πληροφορίες που δίνει τόσο σε γλωσσικό όσο και σε ιστορικό επίπεδο είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Από την άλλη, η έλλειψη αρκετών άλλων ανάλογων προς αυτό επιγραφικών κειμένων αφήνει ανεπιβεβαίωτες υποθέσεις και ανοιχτά ερωτήματα.
Θέμα της Επιγραφής είναι η σύναψη συμβολαίου εργασίας ανάμεσα στον βασιλιά και την πόλη του Ιδαλίου, από τη μια, και τους ιατρούς που κλήθηκαν να περιθάλψουν τους τραυματίες μιας μάχης, από την άλλη. Ο περιορισμός στην έκταση του παρόντος κειμένου επιβάλλει μια συνοπτική παρουσίαση των κυριότερων σημείων της Επιγραφής1. Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι από την ανακάλυψή της μέχρι και σήμερα μια σειρά μελετητών εξέδωσε και σχολίασε εκτενώς το κείμενό της, συμβάλλοντας έτσι ουσιαστικά όχι μόνο στην ερμηνεία του, αλλά και στην εξέλιξη της έρευνας γύρω από το Κυπριακό Συλλαβάριο και την Ιστορία της Αρχαίας Κύπρου2.
Η Επιγραφή βρέθηκε λίγο πριν από το 1850 από χωρικούς, στο σημερινό Δάλι. Ήταν τοποθετημένη – σε άριστη κατάσταση – στο ιερό της Αθηνάς, το οποίο αναφέρεται και στην ίδια την Επιγραφή (στ. 27-28), στη δυτική ακρόπολη της αρχαίας πόλης του Ιδαλίου, στον λόφο της Αμπιλερής. Με μεσολάβηση του Péretié, καγκελαρίου του γαλλικού προξενείου στη Βηρυτό, που επισκεπτόταν συχνά την Κύπρο, η Επιγραφή πωλήθηκε στον Γάλλο δούκα Honoré Théodoric Albert de Luynes, μαζί με πολλά άλλα ευρεθέντα αρχαία αντικείμενα. Την περίοδο 1862-1863 ο de Luynes δώρισε την προσωπική του συλλογή στο Cabinet des Médailles (Τμήμα νομισμάτων, μεταλλίων και αρχαιοτήτων) της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας, όπου, ανάμεσα σε άλλα, εκτίθεται μέχρι σήμερα και η «Πινακίδα του Ιδαλίου» (αρ. ευρ. Bronzes 2297). Από το 2010, το Τοπικό Μουσείο Αρχαίου Ιδαλίου εκθέτει αντίγραφο της Επιγραφής, αποτέλεσμα συνεργασίας του Ομίλου Τοπικής Ιστορίας «Κύπρος» και του Δήμου Ιδαλίου με την Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, την Πολυτεχνική Σχολή École Centrale Paris και το Centre Technique des Industries de la Fonderie.
Η πινακίδα είναι κατασκευασμένη από μπρούντζο, έχει λαβή στη μία πλευρά της και φέρει το κείμενο χαραγμένο στις δύο όψεις της, με διαστάσεις (του εγχάρακτου μέρους) 21.4 εκ. × 14 εκ. και πάχος 4-6 χιλ. Το κυπρο-συλλαβικό κείμενο είναι αριστερόστροφο και συνεχές, με 16 στίχουςστην όψη Α και 15 στίχους στην όψη Β, ενώ μια κάθετη γραμμή διαχωρίζει τις λέξεις ή τις ομάδες λέξεων μεταξύ τους.
1. o-te | ta-po-to-li-ne-e-ta-li-o-ne | ka-te-wo-ro-ko-ne-ma-to-i | ka-se-ke-ti-e-we-se | i-to-i | pi-lo-ku-po-ro-ne-we-te-i-to-o-na-sa-ko
2. ra-u | pa-si-le-u-se | sa-ta-si-ku-po-ro-se | ka-se-a-po-to-li-se | e-ta-li-e-we-se | a-no-ko-ne-o-na-si-lo-ne | to-no-na-si-ku-po
3. ro-ne-to-ni-ja-te-ra-ne | ka-se | to-se | ka-si-ke-ne-to-se | i-ja-sa-ta-i | to-se | a-to-ro-po-se | to-se | i-ta-i | ma-ka-i | i-ki
4. ma-me-no-se | a-ne-u | mi-si-to-ne | ka-sa-pa-i | e-u-we-re-ta-sa-tu | pa-si-le-u-se | ka-se | a-po-to-li-se | o-na-si
5. lo-i | ka-se | to-i-se | ka-si-ke-ne-to-i-se | a-ti-to-mi-si-to-ne | ka-a-ti | ta-u-ke-ro-ne | to-we-na-i | e-xe-to-i |
6. wo-i-ko-i | to-i-pa-si-le-wo-se | ka-se | e-xe-ta-i-po-to-li-wi | a-ra-ku-ro | ta I ta | e-tu-wa-no-i-nu | a-ti-to
7. a-ra-ku-ro-ne | to-te | to-ta-la-to-ne | pa-si-le-u-se | ka-se | a-po-to-li-se | o-na-si-lo-i | ka-se | to-i-se | ka-si
8. ke-ne-to-i-se | a-pu-ta-i | ga ?-i | ta-i-pa-si-le-wo-se | ta-i-to-i-ro-ni | to-i | a-la-pi-ri-ja-ta-i | to-ko-ro-ne
9. to-ni-to-i | e-le-i | to-ka-ra-u-o-me-no-ne | o-ka-to-se | a-la-wo | ka-se | ta-te-re-ki-ni-ja | ta-e-pi-o-ta
10. pa-ta | e-ke-ne | pa-no-ni-o-ne | u-wa-i-se | ga ?-ne | a-te-le-ne | e-ke | si-se | o-na-si-lo-ne | e-to-se
11. ka-si-ke-ne-to-se | e-to-se | pa-i-ta-se | to-pa-i-to-ne | to-no-na-si-ku-po-ro-ne | e-xe-to-i | ko-ro-i | to-i-te
12. e-xe | o-ru-xe | i-te-pa-i | o-e-xe | o-ru-xe | pe-i-se-i-o-na-si-lo-i | ka-se | to-i-se | ka-si-ke-ne-to-i
13. se | e-to-i-se | pa-i-si | to-na-ra-ku-ro-ne | to-te | a-ra-ku-ro | ta I ta (vacat)
14. ka-se | o-na-si-lo-i | o-i-wo-i | a-ne-u | to-ka-si-ke-ne-to-ne | to-na-i-lo-ne | e-we-re-ta-sa-tu | pa-si-le-u
15. se | ka-se | a-po-to-li-se | to-we-na-i | a-ti | ta-u-ke-ro-ne | to-mi-si-to-ne | a-ra-ku-ro | pe IIII pe
16. (vacat) II ti-e | e-to-ko-i-nu | pa-si-le-u-se | ka-se | a-po-to-li-se | o-na-si
17. lo-i | a-ti | to-a-ra-ku-ro | to-te | a-pu-ta-i | ga ?-i | ta-i-pa-si-le-wo-se | ta-i-ma-la-ni-ja
18. i | ta-i | pe-ti-ja-i | to-ko-ro-ne | to-ka-ra-u-zo-me-no-ne | a-me-ni-ja | a-la-wo | ka-se | ta-te-re
19. ki-ni-ja | ta-e-pi-o-ta | pa-ta | to-po-e-ko-me-no-ne | po-se | to-ro-wo | to-tu-ru-mi-o-ne | ka-se | po
20. se | ta-ni-e-re-wi-ja-ne | ta-se | a-ta-na-se | ka-se | to-ka-po-ne | to-ni-si-mi-to-se | a-ro-u-ra
21. i-to-ti-we-i-te-mi-se | o-a-ra-ma-ne-u-se-e-ke | a-la-wo | to-po-e-ko-me-no-ne | po-se | pa-sa-ko-ra
22. ne | to-no-na-sa-ko-ra-u | ka-se | ta-te-re-ki-ni-ja | ta-e-pi-o-ta | pa-ta | e-ke-ne | pa-no-ni-o-se | u
23. wa-i-se | ga ?-ne | a-te-li-ja | i-o-ta | e-ke | si-se | o-na-si-lo-ne | e-to-se | pa-i-ta-se | to-se | o
24. na-si-lo-ne | e-xe-ta-i | ga ?-i | ta-i-te | i-e-xe | to-i | ka-po-i | to-i-te | e-xe | o-ru-xe | i
25. te | o-e-xe | o-ru-xe | pe-i-se-i-o-na-si-lo-i | e-to-i-se | pa-i-si | to-na-ra-ku-ro-ne | to-te | a-ra-ku-ro
26. ne-pe IIII pe II ti-e | i-te | ta-ta-la-to-ne | ta-te | ta-we pi-ja | ta-te | i-na-la-li-si-me-na
27. pa-si-le-u-se | ka-se | a-po-to-li-se | ka-te-ti-ja-ne | i-ta-ti-o-ne | ta-na-ta-na-ne | ta-ne-pe-re
28. ta-li-o-ne | su-no-ro-ko-i-se | me-lu-sa-i | ta-se | we-re-ta-se | ta-sa-te | u-wa-i-se | ga ?-ne
29. o-pi-si-si-ke | ta-se | we-re-ta-se-ta-sa-te | lu-se | a-no-si-ja-wo-i-ke-no-i-tu-ta-sa-ke
30. ga ?-se-ta-sa-te | ka-se | to-se | ka-po-se | to-so-te | o-i | o-na-si-ku-po-ro-ne | pa-i-te-se | ka-se | to-pa-i-to-ne | o-i-pa
31. i-te-se | e-ke-so-si | a-i-we-i | o-i-to-i-ro-ni | to-i | e-ta-li-e-wi | i-o-si
Αλφαβητική μεταγραφή του κειμένου:
Μπροστινή όψη (Α):
1. Ὅτε τὰ(ν) πτόλιν Ἐδάλιον κατέFοργον Μᾶδοι κὰς ΚετιῆFες ἰ(ν) τῶι Φιλοκύπρων Fέτει τῶ Ὀνασαγό-
2. ραυ, βασιλεὺς Στασίκυπρος κὰς ἁ πτόλις ἘδαλιῆFες ἄνωγον Ὀνασίλον τὸν Ὀνασικύπ-
3. ρων τὸν ἰjατῆραν κὰς τὸ(ν)ς κασιγνήτο(ν)ς ἰjᾶσθαι τὸ(ν)ς ἀ(ν)θρώπο(ν)ς τὸ(ν)ς ἰ(ν) τᾶι μάχαι ἰχ-
4. μαμένο(ν)ς ἄνευ μισθῶν. Κάς παι εὐFρητάσα(ν)τυ βασιλεὺς κὰς ἁ πτόλις Ὀνασί-
5. λωι κὰς τοῖς κασιγνήτοις ἀ(ν)τὶ τῶ μισθῶν κὰ ἀ(ν)τὶ τᾶ ὑχήρων δοFέναι ἐξ τῶι
6. Fοίκωι τῶι βασιλῆFος κὰς ἐξ τᾶι πτόλιFι ἀργύρω ΤΑ Ι ΤΑ. ἜδυFαν οἶ(ν)νυ ἀ(ν)τὶ τῶ
7. ἀργύρων τῶδε τῶ ταλά(ν)των βασιλεὺς κὰς ἁ πτόλις Ὀνασίλωι κὰς τοῖς κασι-
8. γνήτοις ἀπὺ τᾶι γᾶ(?)ι τᾶι βασιλῆFος τᾶ(ι) ἰ(ν) τ’ οἱρῶνι τῶι Ἀλα(μ)πριjάται, τὸ(ν) χῶρον
9. τὸν ἰ(ν) τῶι ἕλει τὸ(ν) χραυόμενον Ὄ(γ)κα(ν)τος ἅλFω κὰς τὰ τέρχνιjα τὰ ἐπιό(ν)τα
10. πά(ν)τα ἔχην πανώνιον ὑFαις γα(?)ν ἀτελήν. Ἤ κέ σις Ὀνασίλον ἢ τὸ(ν)ς
11. κασιγνήτο(ν)ς ἢ τὸ(ν)ς παῖδας τῶ(ν) παίδων τῶν Ὀνασικύπρων ἐξ τῶι χώρωι τῶιδε
12. ἐξορύξη, ἰδέ παι, ὃ ἐξορύξη πείσει Ὀνασίλωι κὰς τοῖς κασιγνήτοι-
13. ς ἢ τοῖς παισὶ τὸν ἄργυρον τό(ν)δε: ἀργύρω ΤΑ Ι ΤΑ. (vacat)
14. Κὰς Ὀνασίλωι οἴFωι ἄνευ τῶ(ν) κασιγνήτων τῶν αἴλων ἐFρητάσα(ν)τυ βασιλεὺ-
15. ς κὰς ἁ πτόλις δοFέναι ἀ(ν)τὶ τᾶ ὑχήρων τῶ μισθῶν ἀργύρω ΠΕ ΙΙΙΙ ΠΕ,
16. (vacat) ΙΙ ΔΙ Ἐ. Ἔδωκ’ οἶ(ν)νυ βασιλεὺς κὰς ἁ πτόλις Ὀνασί-
Πίσω όψη (Β):
17. λωι ἀ(ν)τὶ τῶ ἀργύρω τῶδε ἀπὺ τᾶι γᾶ(?)ι τᾶι βασιλῆFος τᾶ(ι) ἰ(ν) Μαλανίjα-
18. ι τᾶι πεδίjαι τὸ(ν) χῶρον τὸν χραυζόμενον Ἀμενίjα ἅλFω, κὰς τὰ τέρ-
19. χνιjα τὰ ἐπιό(ν)τα πά(ν)τα, τὸ(ν) ποἑχόμενον πὸς τὸ(ν) ῥόFο(ν) τὸ(ν) Δρύμιον κὰς πὸ-
20. ς τὰν ἱερηFίjαν τᾶς Ἀθάνας, κὰς τὸ(ν) κᾶπον τὸν ἰ(ν) Σι(μ)μίδος ἀρούρα-
21. ι, τὸ(ν) ΔιFείθεμις ὁ Ἀρμανεὺς ἦχε ἅλFω(ν), τὸ(ν) ποἑχόμενον πὸς Πασαγόρα-
22. ν τὸν Ὀνασαγόραυ, κὰς τὰ τέρχνιjα τὰ ἐπιό(ν)τα πά(ν)τα ἔχην πανωνίο(ν)ς ὑ-
23. Fαις γα(?)ν, ἀτελίjα ἰό(ν)τα. Ἤ κέ σις Ὀνασίλον ἢ τὸ(ν)ς παῖδας τὸ(ν)ς Ὀ-
24. νασίλων ἐξ τᾶι γᾶ(?)ι τᾶιδε ἲ ἐξ τῶι κάπωι τῶιδε ἐξορύξη, ἰ-
25. δὲ ὁ ἐξορύξη πείσει Ὀνασίλωι ἢ τοῖς παισὶ τὸν ἄργυρον τό(ν)δε: ἀργύρω-
26. ν ΠΕ ΙΙΙΙ ΠΕ, ΙΙ ΔΙ Ἐ. Ἰδὲ τὰ(ν) δάλτον τά(ν)δε, τὰ Fέπιjα τάδε ἰναλαλισμένα(ν),
27. βασιλεὺς κὰς ἁ πτόλις κατέθιjαν ἰ(ν) τὰ(ν) θιὸν τὰν Ἀθάναν τὰν περ’ Ἐ-
28. δάλιον, σὺν ὅρκοις μὴ λῦσαι τὰς Fρήτα(ν)ς τά(ν)σδε ὑFαις γα(?)ν.
29. Ὅπι (?) σίς κε τὰ(ν)ς Fρήτα(ν)ς τά(ν)σδε λύση, ἀνοσίjα/ἀνόσιjα Fοι γένοιτυ. Τά(ν)ς γε
30. γᾶ(?)(ν)ς τά(ν)σδε κὰς τὸ(ν)ς κάπο(ν)ς τό(ν)σδε οἱ Ὀνασικύπρων παῖδες κὰς τῶ(ν) παίδων οἱ πα-
31. ῖδες ἕξο(ν)σι αἰFεὶ, ο(ἳ) ἰ(ν) τ’ οἱρῶνι τῶι ἘδαλιῆFι ἴω(ν)σι.
Νεοελληνική απόδοση του κειμένου και διάκριση θεματικών ενοτήτων:
I. Εισαγωγή: οι συνθήκες υπό τις οποίες κλήθηκαν ο Ονασίλος3 και οι αδελφοί του (γρ. 1-4)
Όταν οι Μήδοι (Πέρσες) και οι Κιτιείς πολιορκούσαν την πόλη Ιδάλιο, τη χρονιά του Φιλόκυπρου, γιου του Ονασαγόρα, ο βασιλιάς Στασίκυπρος και η πόλη – οι Ιδαλιείς – είχαν καλέσει τον ιατρό Ονασίλο, γιο του Ονασίκυπρου, καθώς και τους αδελφούς του, για να περιθάλπουν τους ανθρώπους που τραυματίστηκαν στη μάχη, χωρίς πληρωμή.
II. Πληρωμή του Ονασίλου και των αδελφών του (γρ. 4-13)
Κι έτσι, ο βασιλιάς και η πόλη συμφώνησαν να δώσουν στον Ονασίλο και στους αδελφούς του, αντί για πληρωμή και επιπλέον φιλοδώρημα, ένα τάλαντο αργύρου από τον Οίκο του βασιλιά και την πόλη. Όμως, αντί για το ασημένιο αυτό τάλαντο, ο βασιλιάς και η πόλη έδωσαν στον Ονασίλο και στους αδελφούς του, από τη γη του βασιλιά που βρίσκεται στην περιοχή Αλαμπρία, το κομμάτι γης που είναι στο βαλτώδες λιβάδι – αυτό που συνορεύει με το περιβόλι του Όγκαντος –, και όλα τα νέα φυτά που βρίσκονται εκεί, για να τα κατέχουν με κάθε δικαίωμα πώλησης, για πάντα, χωρίς φόρους. Αν κανείς εκδιώξει τον Ονασίλο ή τους αδελφούς του ή τα παιδιά των παιδιών του Ονασίκυπρου από αυτό το κομμάτι γης, λοιπόν, αυτός που θα τους εκδιώξει θα πληρώσει στον Ονασίλο και στους αδελφούς του ή στα παιδιά τους το ακόλουθο ποσό: ένα τάλαντο αργύρου.
III. Ξεχωριστή πληρωμή για τον Ονασίλο, χωρίς τα αδέλφια του (γρ. 14-26)
Και στον Ονασίλο μόνο, χωρίς τους άλλους αδελφούς, ο βασιλιάς και η πόλη συμφώνησαν να δώσουν, αντί για επιπλέον φιλοδώρημα, εκτός από την πληρωμή, τέσσερα πελέκια αργύρου και δύο διπλές μνες Ιδαλίου. Όμως, αντί για το ασήμι αυτό, ο βασιλιάς και η πόλη έδωσαν στον Ονασίλο, από τη γη του βασιλιά που είναι μέσα στην πεδιάδα της Μαλανίας, το κομμάτι γης που συνορεύει με το περιβόλι του Αμενία καθώς και όλα τα νέα φυτά που βρίσκονται εκεί, (γη) που φτάνει μέχρι τον ποταμό Δρύμιο και μέχρι το ιερό της Αθηνάς, καθώς και τον κήπο που είναι στη γη του/της Σίμ(μ)ιδος – αυτόν που ο Διείθεμις ο Αρμανεύς είχε ως περιβόλι, τον συνεχόμενο με του Πασαγόρα, γιου του Ονασαγόρα – και όλα τα νέα φυτά που βρίσκονται εκεί, για να τα κατέχει με κάθε δικαίωμα πώλησης, για πάντα, χωρίς φόρους. Αν κανείς εκδιώξει τον Ονασίλο ή τα παιδιά του Ονασίλου από αυτήν τη γη ή από αυτόν τον κήπο, λοιπόν, αυτός που θα τους εκδιώξει θα πληρώσει στον Ονασίλο ή στα παιδιά του το ακόλουθο ποσό: τέσσερα πελέκια αργύρου και δύο διπλές μνες Ιδαλίου.
IV. Επίλογος: Επιπλέον εγγυήσεις (γρ. 26-31)
Κι αυτήν τη δέλτο, που είναι χαραγμένη με τα λόγια αυτά, ο βασιλιάς και η πόλη την κατέθεσαν στη θεά Αθηνά, αυτήν (που προστατεύει) γύρω απ’ το Ιδάλιον, με όρκους να μην παραβιάσουν τις ρήτρες αυτές, για πάντα. Σε περίπτωση που κάποιος παραβιάσει αυτές τις ρήτρες, μακάρι η κατάρα να πέσει πάνω του. Αυτές τις γαίες και αυτούς τους κήπους, τα παιδιά του Ονασίκυπρου και τα παιδιά των παιδιών του θα τα κατέχουν για πάντα, αυτοί που θα παραμείνουν στην περιοχή του Ιδαλίου.
Βασικές φιλολογικές παρατηρήσεις:
Οι πρώτες γραμμές του κειμένου (γρ. 1-4) μοιάζουν περισσότερο με την αρχή μιας διήγησης παρά με την αρχή ενός νομικού κειμένου. Αντί για τη συνήθη στην Επιγραφική διατύπωση (με την πρόθεση ἐπί ακολουθούμενη από το όνομα του επώνυμου άρχοντα σε γενική πτώση ή με μια γενική απόλυτη μετοχή και το όνομα του επώνυμου άρχοντα), ο χρόνος δίνεται με αναλυτικό τρόπο: Το ὅτε εισάγει την πρώτη φράση που συνοψίζει όλα τα συμφραζόμενα του συμβολαίου που παρουσιάζεται στη συνέχεια: τη χρονολογία του, τα δύο συμβαλλόμενα μέρη του και τον λόγο σύναψής του.
Επιπλέον, η χρονολόγηση δίνεται όχι με ένα, αλλά με δύο στοιχεία: α) την πολιορκία της πόλης από τους Πέρσες και τους Κιτιείς και β) «τη χρονιά του Φιλόκυπρου, γιου του Ονασαγόρα». Η εισαγωγή αναφέρει και το όνομα του βασιλιά4, όμως μόνο το όνομα του άρχοντα, του Φιλόκυπρου, λειτουργεί ως χρονολογική ένδειξη. Ο τίτλος και το όνομα του βασιλιά Στασίκυπρου αναφέρονται λόγω του ρόλου που ο ίδιος παίζει στο συμβόλαιο που παρουσιάζεται, μαζί με την πόλη. Είναι παράλληλα άξια προσοχής η αναφορά των δύο ονομάτων μετά την αναφορά του γεγονότος (της πολιορκίας της πόλης) που προκάλεσε τη σύναψη της συμφωνίας· αυτό εμφανίζεται πρώτο στην Επιγραφή, ως σημαντική χρονολογική ένδειξη, κάτι που δείχνει και τη σοβαρότητά του.
Το εθνωνύμιο «ἘδαλιῆFες» (γρ. 2) δεν δηλώνεται για να περιγράψει τον Στασίκυπρο και την πόλη, αλλά μόνο την πόλη5. Όπως ο Φιλόκυπρος είχε αναφερθεί μόνο με το πατρώνυμό του, χωρίς εθνωνύμιο, έτσι και ο Στασίκυπρος αναφέρεται μόνο με τον τίτλο του βασιλιά. Η καταγωγή και των δύο από το Ιδάλιο εξυπακούεται από τη θέση του καθενός, το περιεχόμενο της Επιγραφής και το «ἘδαλιῆFες» που ακολουθεί χαρακτηρίζοντας τους πολίτες. Είναι όμως ανάγκη και οι πολίτες να αναφερθούν με το δικό τους συλλογικό όνομα «ἘδαλιῆFες», αφού παρουσιάζονται νομικά ως συμβαλλόμενο μέρος της συμφωνίας, μαζί με τον βασιλιά. Τόσο το εθνωνύμιο «ἘδαλιῆFες» όσο και το όνομα του βασιλιά, «Στασίκυπρος», δεν χρησιμοποιούνται ξανά κάθε φορά που, στη συνέχεια του κειμένου, δηλώνεται τι αποφάσισε το δίδυμο «βασιλεύς» και «πτόλις».
Η φράση ἔδυFαν οἶ(ν)νυ (γρ. 6) αναφέρεται στην πληρωμή του Ονασίλου και των αδελφών του και η φράση ἔδωκ’ οἶ(ν)νυ (γρ. 16) αναφέρεται στην πληρωμή που έλαβε ο Ονασίλος μόνος6. Καθεμία από τις φράσεις αυτές συνδέει δύο παραγράφους, εκ των οποίων η μία παρουσιάζει την πληρωμή σε χρήματα και η άλλη την πληρωμή σε γη. Δεν πρόκειται για μια εναλλακτική επιλογή πληρωμής σε κάθε περίπτωση – σε χρήματα ή σε γη – όπως ερμηνεύθηκε αρχικά, αλλά για μια πληρωμή που ανακοινώνεται ότι γίνεται σε γη αντί να γίνει σε χρήματα. Αυτό, που προκύπτει κυρίως από γλωσσολογική έρευνα7, δικαιολογεί και τη λεπτομερή περιγραφή των τεμαχίων γης που προσφέρονται στους ιατρούς. Η αλλαγή στην πληρωμή τους οφείλεται προφανώς στην επίθεση που δέχτηκε η πόλη: το δημόσιο ταμείο θα ήταν άδειο σε μια τόσο δύσκολη περίοδο, κάτι που δεν θα ήταν δυνατόν να αναφερθεί ευθέως σε ένα τέτοιου περιεχομένου επίσημο κείμενο.
Η φράση «πὸς τὰν ἱερηFίjαν τᾶς Ἀθάνας» («μέχρι το ιερό της Αθηνάς», γρ. 19-20) παραπέμπει σε ένα ιερό της Αθηνάς που, σύμφωνα με την περιγραφή της περιοχής, βρισκόταν έξω από τα τείχη της πόλης. Η φράση «ἰ(ν) τὰ(ν) θιὸν τὰν Ἀθάναν τὰν περ’ Ἐδάλιον» («στη θεά Αθηνά, αυτήν [που προστατεύει] γύρω απ’ το Ιδάλιον», γρ. 27-28) αναφέρεται σε ένα άλλο ιερό της Αθηνάς, που βρισκόταν μέσα στην πόλη. Σύμφωνα με το ίδιο το κείμενο, σ’ αυτό ακριβώς το ιερό κατατέθηκε η πινακίδα (γρ. 26-28). Και σ’ αυτό βρέθηκε στα νεότερα χρόνια. Η Αθηνά εδώ χαρακτηρίζεται με τη φράση «τὰν περ’ Ἐδάλιον», δηλαδή «αυτή γύρω από το Ιδάλιον». Η χρήση της πρόθεσης περ’ (περί) προσδίδει ενδεχομένως στη θεά την ιδιότητα της προστάτιδας της πόλης, παρόλο που ένας σχετικός ρηματικός τύπος παραλείπεται.
Οι λέξεις πανώνιον/πανωνίο(ν)ς (γρ. 10, 22) και ἀτελήν/ἀτελίyα (γρ. 10, 23), καθώς και η φράση ὑFαις γα(?)ν (γρ. 10, 22-23, 28) δίνουν τις απαραίτητες για τη δωρεά γης πληροφορίες, ανάλογες αυτών που συναντούμε και σε άλλα νομικά επιγραφικά κείμενα8, δηλαδή σχετικά με: α) το δικαίωμα χρήσης της γης, β) τις υποχρεώσεις και τα προνόμια σε σχέση με τη φορολογία και γ) τη χρονική διάρκεια κατοχής της. Η λέξη πανώνιον/πανωνίο(ν)ς, ένα ἅπαξ λεγόμενον, χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα τεμάχια γης («τὸν χῶρον» και «τὸν κᾶπον»), δίνοντας στον Ονασίλο και στους αδελφούς του το απόλυτο δικαίωμα πώλησης της γης που τους δίνεται. Έτσι, κοντά στο ξεκάθαρο παν-, φαίνεται ότι το δεύτερο συνθετικό της λέξης συνδέεται ετυμολογικά με τη λέξη ὦνος (= τιμή αγοράς) κι όχι με το ὀνίνημι (= ωφελώ, απολαμβάνω). Η λέξη ἀτελήν/ἀτελίyα έρχεται να υποστηρίξει την ερμηνεία αυτή, δηλώνοντας την παραχώρηση φορολογικής απαλλαγής για τα τεμάχια αυτά.
Η φράση ὑFαις γα(?)ν, επίσης ἅπαξ λεγόμενον, αποτελεί αδιαμφισβήτητα την πιο δύσκολη στην ερμηνεία της φράση του κειμένου. Η δυσκολία έγκειται στο δεύτερο μισό της, που είχε αρχικά διαβαστεί ως za-ne, ζᾶν (στην αιτιατική), και συνδέθηκε έτσι με τη λέξη βίος, ενώ στη συνέχεια ως γᾶν (= γη). Το πρώτο από τα δύο συλλαβογράμματα παραδοσιακά αντιστοιχεί είτε σε za είτε σε ga, όμως σε άλλα σημεία στην Επιγραφή χρησιμοποιείται μόνο ως ga. Από την άλλη, η ανάγνωση της λέξης ως γᾶν δυσχέρανε την ερμηνεία της φράσης. Επιλέγεται έτσι η αναγνώριση του συλλαβογράμματος ως ga9, αλλά, για το σύνολο της φράσης, η ερμηνεία που τα συμφραζόμενα ευνοούν, «για πάντα»10.
Δεν είναι ξεκάθαρο αν το όνομα στη φράση «γη του/της Σίμμιδος» (γρ. 20) αναφέρεται σε άνδρα, σε γυναίκα (ιέρεια) ή είναι τοπωνύμιο. Θα ήταν ωστόσο παράξενο, ενώ η πόλη και ο βασιλιάς δίνουν στον Ονασίλο και στους αδελφούς του τεμάχια από τη βασιλική γη, σ’ αυτό το σημείο να αναφέρεται χωρίς καμιά επεξήγηση η παραχώρηση στον Ονασίλο ενός τεμαχίου ιδιωτικής γης. Πιο λογικό είναι το ενδεχόμενο η λέξη να αποδίδει τοπωνύμιο.
Ο όρος a-no-si-ja (ἀνοσίjα ή ἀνόσιjα, γρ. 29) μπορεί να σημαίνει τη δυστυχία με την έννοια της έλλειψης της ευεξίας και της θεϊκής εύνοιας, αλλά και «ανόσια πράγματα», «ανοσιουργήματα»11. Εδώ χρησιμοποιείται συμβατικά η λέξη «κατάρα» ως η πλησιέστερη και στις δύο έννοιες.
Η χρονολόγηση της Eπιγραφής.
Τα δύο στοιχεία με τα οποία το ίδιο το κείμενο δίνει τη χρονολόγησή του – η επίθεση που δέχθηκε η πόλη από τους Πέρσες και τους Κιτιείς, και το όνομα του Φιλόκυπρου -, αλλά και το όνομα του βασιλιά Στασίκυπρου, δεν μπορούν να τοποθετηθούν με ακρίβεια στον χρονολογικό πίνακα της ιστορίας, γι’ αυτό και η χρονολόγηση της Επιγραφής δεν γίνεται με βεβαιότητα. Για την όσο το δυνατό ακριβέστερη χρονολόγησή της λαμβάνονται παράλληλα υπόψη τα εξής:
α) Ιστορικά δεδομένα: Είναι προφανές ότι η επίθεση που δέχθηκε η πόλη ήταν αποτυχημένη κι ότι το Ιδάλιο μετά από αυτή συνέχισε να υπάρχει ως αυτόνομη πόλη-βασίλειο. Η επίθεση αυτή θα μπορούσε να συνδεθεί με την ιωνική επανάσταση και την επανάσταση των Κυπρίων εναντίον των Περσών το 499/498 π.Χ.: Αν όχι κατά τη διάρκεια της επανάστασης, ίσως λίγο μετά ή λίγο πριν από αυτήν οι Πέρσες επεδίωκαν να ενδυναμώσουν τον έλεγχό τους στο νησί, ενισχύοντας τις επιθέσεις των Φοινίκων. Σε συνδυασμό και με τα υπόλοιπα δεδομένα, η σύνδεση με την επανάσταση του 499/498 π.Χ. φαίνεται πιο πιθανή από τη σύνδεση της εν λόγω επίθεσης με την πρώτη ελληνική επιχείρηση στην Κύπρο το 478 π.Χ. ή το τέλος των αποτυχημένων προσπαθειών των Αθηναίων στο νησί (450-440 π.Χ.).
β) Αρχαιολογικά δεδομένα: Στρέφονται γύρω από το ιερό της Αθηνάς στη δυτική ακρόπολη του Ιδαλίου, όπου βρέθηκε η Επιγραφή, αφού πρόκειται για το ίδιο ιερό για το οποίο γίνεται λόγος και στο κείμενο (γρ. 27-28). Ο χρόνος καταστροφής του ιερού είναι καθοριστικός για τη χρονολόγηση της Επιγραφής, διότι μετά την καταστροφή του το ιερό δεν ανασκευάστηκε και άρα η χρονολογία αυτή γίνεται το terminus ante quem για τη χρονολόγηση της Επιγραφής. Οι διαφωνίες, όμως, των αρχαιολόγων σχετικά με τον χρόνο καταστροφής του ιερού και το γεγονός ότι η Πινακίδα του Ιδαλίου δεν βρέθηκε κατά τη διάρκεια αρχαιολογικών ανασκαφών δεν επιτρέπουν την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων. Με βάση τη στρωματογραφία του χώρου αλλά και τα δεδομένα της κεραμικής, μπορούμε να τοποθετήσουμε με επιφύλαξη την καταστροφή του ιερού γύρω στο 470 π.Χ., σε μια μεταβατική περίοδο ανάμεσα στην Κυπροαρχαϊκή εποχή ΙΙ και την Κυπροκλασική εποχή Ι.
γ) Νομισματικά δεδομένα: Τα τελευταία νομίσματα που διαθέτουμε από το Ιδάλιο (σειρά e), με χρονολόγηση μετά το 470 π.Χ., εκτός από τη σφίγγα και το άνθος του λωτού, φέρουν στη μπροστινή όψη τους και το συλλαβόγραμμα sa. Αυτό ερμηνεύθηκε από κάποιους ως μια συντομογραφία του ονόματος του Στασίκυπρου της Επιγραφής και τους οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ο Στασίκυπρος αυτός ήταν ο τελευταίος βασιλιάς του Ιδαλίου πριν από την υποταγή της πόλης στο Κίτιο, που υπολογίζεται ότι έγινε περί τα μέσα του 5ου αι. π.Χ.. Η ταύτιση, όμως, του Στασίκυπρου με το όνομα που κρύβεται πίσω από το sa είναι αβέβαιη, αφού η συντομογραφία αυτή θα μπορούσε να ανήκει σε κάποιον άλλο βασιλιά του Ιδαλίου με το όνομα Στασίκυπρος ή με άλλο όνομα που ξεκινά από Στα- ή Σα-. Από την άλλη, δεν αποκλείεται η σύνδεση του Στασίκυπρου της Επιγραφής με άλλες, αρχαιότερες, νομισματικές σειρές από το Ιδάλιο.
Τα δεδομένα αυτά δεν οδηγούν σε μια συγκεκριμένη χρονολογία, αλλά τοποθετούν με κάποια ασφάλεια τη δημιουργία της Επιγραφής στο πρώτο τέταρτο του 5ου αι. π.Χ..
Το Ιδάλιο
Η αρχαία ελληνική γραμματεία έδωσε μόνο την ιστορία της ίδρυσης του Ιδαλίου από τον Χαλκάνωρα (Στέφανος Βυζάντιος, Ἐθνικά, s.v. Ἰδάλιον). Η Επιγραφή του Ιδαλίου προσφέρει πολύτιμα στοιχεία για τον τρόπο οργάνωσης της πόλης-βασιλείου, ενδεικτικά και για άλλες πόλεις-βασίλεια του νησιού, αφού αποτελεί και τη μόνη ουσιαστική πηγή που διαθέτουμε μέχρι στιγμής για το θέμα αυτό.
Κατ’ αρχάς εντοπίζουμε σ’ αυτήν το πρώτο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης που γνωρίζουμε: Λίγο μετά από έναν πόλεμο, η πόλη-βασίλειο του Ιδαλίου είχε μια τέτοια κοινωνική οργάνωση που της επέτρεπε – ή της επέβαλλε – να φροντίσει τους τραυματίες δημοσία δαπάνη. Αυτό όμως που προκαλεί ακόμη περισσότερη εντύπωση είναι η συμμετοχή του λαού στους θεσμούς της πόλης-βασιλείου του Ιδαλίου, μαζί με τον βασιλιά, ο οποίος δεν παρουσιάζεται να έχει απόλυτη εξουσία πάνω στους υπηκόους του. Βασιλιάς και πόλη (οι πολίτες) εμφανίζονται πάντα μαζί στο κείμενο, ως δύο απαραίτητα συμβαλλόμενα μέρη που συναποφασίζουν και συνεκτελούν με ίδιο μερίδιο ευθύνης ενώπιον θεών και ανθρώπων. Το δίδυμο «βασιλιάς και πόλη» επαναλαμβάνεται έξι φορές στην Επιγραφή, κάθε φορά που πρέπει να αναφερθεί η αρχή που αποφασίζει.
Πέρα από αυτή τη συμμετοχή, ο λαός του Ιδαλίου εμφανίζεται να έχει και δύο άλλα σημαντικά δικαιώματα: Έχει τη δική του γη (γρ. 8, 17) και το δικό του ταμείο (γρ. 6). Εκτός, δηλαδή, από τη βασιλική γη και το βασιλικό ταμείο, υπήρχαν στο αρχαίο Ιδάλιο και η δημόσια γη και το δημόσιο ταμείο, κάτι που δείχνει ότι υπήρχαν δύο διαφορετικά εισοδήματα – βασιλικά και δημόσια – με διαφορετική διαχείριση το καθένα. Η δημόσια περιουσία δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του λαού. Όμως, η Πινακίδα μάς πληροφορεί ότι η γνώμη της πόλης ήταν απαραίτητη για τη διάθεση της βασιλικής περιουσίας: Παρόλο που η πληρωμή των ιατρών γίνεται τελικά μόνο με τεμάχια από τη βασιλική γη, η προσφορά αυτών των τεμαχίων γης γίνεται από τον βασιλιά και την πόλη (γρ. 7-8, 16-17). Αυτό θα μπορούσε να εξηγηθεί αν δεχτούμε ότι η βασιλική αυτή γη δεν ήταν προσωπική περιουσία του βασιλιά, αλλά ανήκε σε όλη την κοινότητα ως γη της οποίας την ευθύνη της διαχείρισης είχε ο βασιλιάς. Κάτι αντίστοιχο συνέβαινε στη Μακεδονία, με τις ρίζες αυτού του είδους δωρεάς γης να βρίσκονται κατά πάσα πιθανότητα στη μυκηναϊκή εποχή, όπου διακρίνεται η ιδιωτική περιουσία από τη δημόσια και την περιουσία του βασιλιά και των ανώτερων αξιωματούχων12. Αξίζει να σημειωθεί και η αναφορά του Θεόφραστου (Περὶ φυτῶν ἱστορία V.8.1.11-13 ) στους Κύπριους βασιλείς με τη φράση «τηροῦντες καὶ ταμιευόμενοι» σε σχέση με τη βασιλική γη.
Παράλληλα, διαπιστώνουμε την ύπαρξη αξιωμάτων που δεν ήταν διά βίου, όπως αυτό του Φιλόκυπρου, κάτι που συνέβαινε και σε άλλες ελληνικές κοινωνίες (π.χ. ο έφορος στη Σπάρτη και ο επώνυμος άρχοντας στην Αθήνα). Παρομοίως και το προνόμιο της ατέλειας (της απαλλαγής από τον φόρο), που προσφέρεται στους ιατρούς και στους απογόνους τους (γρ. 10, 23): Και σε άλλες ελληνικές πόλεις, κυρίως στην Αθήνα, το προνόμιο αυτό δινόταν τιμητικά σε πρόσωπα που είχαν προσφέρει τις υπηρεσίες τους στην πόλη.
Τα παραπάνω στοιχεία οδήγησαν αρχικά στην ιδέα ότι το σύστημα οργάνωσης του Ιδαλίου εμπεριείχε στοιχεία Δημοκρατίας εμπνευσμένα από την Αθήνα. Κάτι τέτοιο όμως φαίνεται αδύνατο, κατ’ αρχάς χρονολογικά, αφού δεν αφήνει το απαραίτητο περιθώριο χρόνου εξέλιξης των δημοκρατικών θεσμών. Επίσης, στην Επιγραφή δεν υπάρχει καμία ασφαλής ένδειξη για ύπαρξη στο Ιδάλιο Εκκλησίας του Δήμου ή Βουλής.
Προφανώς στο Ιδάλιο η έννοια του κράτους εκφραζόταν μέσα από τη συνεργασία βασιλιά και πολιτών. Φαίνεται ότι έχουμε να κάνουμε με μια φάση εξέλιξης των πολιτικών θεσμών, με ένα βασιλικό πολίτευμα που έχει, όμως, φιλελεύθερα στοιχεία. Οι Ιδαλιείς και ο βασιλιάς τους έχουν εγκαθιδρύσει ένα σύστημα διοίκησης, όπου χαρακτηριστικά της βασιλείας συνυπάρχουν αρμονικά με χαρακτηριστικά της πολιτείας. Αυτό θα μπορούσε να ήταν το αποτέλεσμα μιας τάσης για διαφοροποίηση από τις ανατολικού τύπου μοναρχίες (π.χ. περσική), για να δηλώνεται έτσι ο ελληνικός χαρακτήρας της πόλης. Κάτι τέτοιο ίσχυε και στις ελληνικές πόλεις-κράτη της Ανατολής και προφανώς εξηγεί και την επιμονή του Ιδαλίου και άλλων κυπριακών πόλεων στη βασιλεία που είναι, βεβαίως, κληρονομική και διασφαλίζει έτσι τη συνέχιση του χαρακτήρα αυτού.
Τα τεμάχια γης που δίνονται στους ιατρούς περιγράφονται με τόση λεπτομέρεια που νομιμοποιούν την υπόθεση ότι η πόλη-βασίλειο του Ιδαλίου διέθετε κτηματολόγιο. Εξ ου και το εμπνευσμένο από την Πινακίδα έμβλημα του Κτηματολογίου της Κυπριακής Δημοκρατίας [Εικ. 3]. Η λέξη «οἱρῶνι» (γρ. 8, 31), στη δοτική, αντιστοιχεί στην έννοια της «περιοχής», ο «χῶρος» (γρ. 8, 18) έχει την έννοια του «τεμαχίου γης», ενώ η «γᾶ» (γρ. 8, 17, 24, 30) είναι η «γη» με την ευρύτερη σημασία, της οποίας ο «χῶρος» αποτελεί υποδιαίρεση. Είναι ξεκάθαρο ότι το Ιδάλιο αποτελείτο από το κέντρο του και από μία ευρύτερη περιοχή με μικρές κοινότητες. Σε κάποιες από αυτές βρίσκονται τα τεμάχια γης που δίνονται στους ιατρούς. Τα συναντούμε μέσα σε εικόνες από λιβάδια, καλλιεργημένα περιβόλια και κήπους, πεδιάδες, έναν ποταμό κι ένα ιερό της Αθηνάς, με τα ονόματα δύο περιοχών να ξεχωρίζουν: της Μαλανίας, που παραμένει άγνωστη, και της Αλαμπρίας, που αντιστοιχεί στο σημερινό χωριό Αλάμπρα. Οι τοπογραφικές αυτές αναφορές οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η παραχώρηση τεμαχίων γης δεν ήταν σπάνια στο Ιδάλιο.
Το συμβόλαιο και οι ιατροί
Η Επιγραφή του Ιδαλίου είναι όχι μόνο η αρχαιότερη πηγή που αναφέρει Κύπριο ιατρό (γρ. 3), αλλά και η αρχαιότερη επιγραφική μαρτυρία σχετικά με την εργοδότηση ιατρού σε μια ελληνική πόλη.
Ο βασιλιάς και η πόλη συναποτελούν τις δύο αρχές που καλούν τον Ονασίλο και τους αδελφούς του. Σε σχέση με το συμβόλαιο, η συμμετοχή της πόλης στη σχετική απόφαση μοιάζει να προσδίδει στη δωρεά προς τους ιατρούς ισχυρή φερεγγυότητα, αφού οι βασιλείς αλλάζουν, ενώ η πόλη μένει.
Η πληρωμή των ιατρών – ενώ αρχικά δηλώνεται ένα χρηματικό ποσό – γίνεται τελικά σε είδος και μάλιστα σε γη, ίσως λόγω οικονομικής δυσχέρειας που είχε προκαλέσει η μάχη. Το αργυρό τάλαντο (γρ. 6) που αρχικά δηλώνεται ως πληρωμή όλων μαζί των ιατρών δεν ήταν καθόλου ευκαταφρόνητο ποσό, παρόλο που θα το μοιράζονταν ο Ονασίλος και οι αδελφοί του, που τελικά μοιράστηκαν τη γη. Το ποσό που αρχικά δηλώνεται ως πληρωμή για τον Ονασίλο μόνο, τέσσερις πέλεκεις αργύρου και δύο διπλές μνες Ιδαλίου (γρ. 15-16) είναι ενδεικτικό μιας εποχής όπου τα παλιά βάρη πολύτιμων μετάλλων –όπως οι αργυροί πέλεκεις ή τριπόδια – χρησιμοποιούνταν και στο νομισματικό σύστημα για την ισοδυναμία των τιμών.
Παρατηρούμε ότι το ποσό που αρχικά κάθε φορά δηλώνεται ως πληρωμή των ιατρών αντιστοιχεί στο πρόστιμο που θα πληρώσει όποιος τους διώξει από τη γη που τους δίνεται (γρ. 13, 26). Ίσως και τα τεμάχια γης αυτά, με τα οποία τελικά πληρώνονται οι ιατροί, να έχουν την ίδια αξία. Το σημαντικό όμως είναι ότι οι ιατροί παίρνουν το δικαίωμα πλήρους κατοχής, απόλαυσης και εκμετάλλευσης των τεμαχίων, με κάθε δικαίωμα πώλησης και με απαλλαγή από φόρους (γρ. 10, 22-23). Και πάνω απ’ όλα, τα δικαιώματα αυτά είναι κληρονομικά και χωρίς κανένα χρονικό όριο, με μόνο όρο οι ιατροί και οι απόγονοί τους να μείνουν στο Ιδάλιο.
Η συμφωνία παρουσιάζει στην ουσία δύο συμβόλαια: ένα με όλη την ιατρική ομάδα κι ένα με τον Ονασίλο μόνο. Η πληρωμή που παίρνει ο Ονασίλος μόνος είναι εμφανώς μεγαλύτερη από αυτήν που μοιράζεται με τους αδελφούς του. Όλη μαζί η ιατρική ομάδα κλήθηκε να προσφέρει τις υπηρεσίες της χωρίς χρήματα από τους ασθενείς (γρ. 5). Φαίνεται, όμως, ότι ο Ονασίλος, ως ο αρχίατρος της ομάδας, μπορούσε να παίρνει χρήματα από τους ασθενείς του (γρ. 15), ή μάλλον μόνο από τους ασθενείς που δεν ανήκαν στους «ανθρώπους που τραυματίστηκαν στη μάχη» (γρ. 3-4).
Παρατηρείται τόσο η απουσία αυστηρών περιορισμών για τους ιατρούς όσο και ο μη λεπτομερής καθορισμός των υπηρεσιών τους. Οι μόνοι όροι που τίθενται γι’ αυτούς είναι η δωρεάν περίθαλψη των τραυματιών και η παραμονή τους στο Ιδάλιο. Αντίθετα, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στο θέμα της προστασίας τους. Η εξήγηση της ανισότητας αυτής του συμβολαίου βρίσκεται προφανώς στη μεγάλη ανάγκη του Ιδαλίου να εργοδοτήσει ιατρούς για τους τραυματίες του λόγω έλλειψης ιατρικού προσωπικού στην πόλη, υπόθεση που αυξάνει τις πιθανότητες προέλευσης της ιατρικής ομάδας από άλλη πόλη και δείχνει την ιδιαίτερη εκτίμηση των ανθρώπων προς τους δημόσιους ιατρούς.
Η περίπτωση του Ονασίλου – του πρώτου αρχίατρου που γνωρίζουμε – και των αδελφών του προβάλλει τον οικογενειακό χαρακτήρα της πρώιμης Ιατρικής. Αυτό ήταν που ώθησε την πόλη και τον βασιλιά του Ιδαλίου να δώσουν στους απογόνους των ιατρών το δικαίωμα να κληρονομήσουν τα τεμάχια γης που δόθηκαν στους πατέρες τους, με τα ίδια προνόμια, εάν παραμείνουν στην πόλη, αφού αυτοί θα κληρονομούσαν και την ιατρική τέχνη. Αρκετά χρόνια μετά τη δημιουργία ιατρικών σχολών, αυτός ο κληρονομικός χαρακτήρας του ιατρικού επαγγέλματος συνέχισε να υπάρχει, αναγόμενος μάλιστα και σε ένα ιερό καθήκον των ιατρών, σύμφωνα με τον Όρκο του Ιπποκράτη (8-12).
Το ψέμα...
(γράφει ο Γεωργιος Πετροπουλος του περιοδικού Δαυλού, βασισμένος στη μετάφραση του αγνώστου ταυτότητας κύπριου επιστήμονα και μεταφραστή Καλλίμαχο Διογένους του Δαυλού.)
Ανάγνωση στην νεοελληνική της Κυπριακής πινακίδας του Ιδαλίου, με συλλαβές τύπου Chadwick, σε ελεύθερη απόδοση, αρχίζοντας από το σημείο Π1.1. Ελλοί της Ασίας, που ευρίσκεστε στο βασίλειο του Αράκ. Ο Θεός απαντά:
2. Υιοί Κόων, εκεί όπου είναι η πόλη που βασιλεύει στα Ιμάλα, θα νικήσουν τον υπαίτιο.
3. Στον χώρο εντός ατράκτου ζω.
4. Τον κανόνα του αρνιού ανέλαβε να παίξει στην γη ο Σεθ, το τελώνιο.
5. Στους ήπιους παίδες θεού, σε θεού τόπο, ο Κρόνος έπεσε πάνω τους με θόρυβο.
6. Οι Τουρού, λαός νέος, εξ Ασίας υπεισήλθε στα μέρη σας.
7. Στην γη του Νείλου ανετρέφετο σατανάς.
8. Ένας εκ των κάπρων με ήχους σμίκρυνε την κυματίζουσα ουρά του.
9. Ήταν η Θήβα η θαλασσινή, στην Αραμαία, ο νέος σου οίκος.
10. Ένας άλλος Βους στην περιοχή της Έγκωμης έπεσε.
11. Πατέρα, της χώρας σου τους ναούς ενίσχυσα.
12. Στην Σαχάρα με βοή εγκατέστησε την κατοικία του το τελώνιο.
13. Αυτός που περιγράφεται στα έπη με μακριά αυτιά κατά των Αθηναίων νίκησε κάθε ωκεανό.
14. Των Ουβαίων στην Κενεενά τις οικίες έσεισε το τελώνιο.
15. Των γαϊδάρων το βασίλειο το νέο θα το νικήσει ο πατέρας μας.
16. Θα ηττηθεί (αυτό) στον ωκεανό.
17. Οι ναοί, όπου ο αφιλόξενος άνθρωπος στον ξένο θεό τα παιδιά σου, τους Ίωνες, κατά συρροήν θυσίασε, θα παύσουν.
18. Τους «αργυρούς» νέους από του Ταινάρου τον χώρο να γκρε¬μίζεις, παιδί μου.
19. Το παιδί της Δήλου είναι αήττητο στην θάλασσα.
20. Εκεί όπου είναι οι θεοί σου, να ποιείς τους τάφους σου.
21. Η Αθηνά θα ομιλήσει, όταν έλθει η ώρα.
22. Ο Μίνως θα βασιλεύσει της θεϊκής αποστολής στην Θήβα.
23. Ένας Θηβαίος ήρωας θα θανατώσει τους νάνους που κρύβονται στα σύννεφα.
24. Το Ιδάλιον μέχρι συνόρων με την Κω είναι περιοχή την οποία η θεά θα περιλάβει στην ακτίνα των βελών της.
25. Στην Ασία θα προσχωρήσουν οι Ουδαίοι της Κενεενά.
26. Ο όφις στις συκιές της περιοχής σου θα ηττηθεί με βέλη.
27. Τον θεό Σεθ θα τον αλώσει η άνωση.
28. Ο Οίκος του Βου κατανοεί ότι αυτά που αγαπάς σου παρουσιάσθηκαν θελκτικότερα από κάποιους, όπως συμβαίνει με την εντύπωση από το αλάτισμα.
29. Όταν βλέπεις περίεργα αυτιά, να καταλαβαίνεις ότι πρόκειται για τους γαϊδάρους.
30. Η θέση της Κύπρου είναι με τον πατέρα μας.
31. Ο Βους εγκαταβιώνει μόνο σε τόπο ηθικό.
32. Ο πατέρας μας, η δικαίωση, στην αιωνιότητα ζει, ενώ στους είρωνες υιούς μας της Ιταλίας κυριαρχεί η ίωση(;).
33. Στου Δία την πόλη νέα λύπη μας παρουσιάσθηκε.
34. Οι νέοι ενέδωσαν σε Βου ξένο, υιό ζώου.
35. Έδυσε ο οίκος του Διός στην Ασία.
36. Η ήττα του ίππου και του κάπρου που θα επέλθει στους ναούς που έφτιαξαν πρέπει να είναι διττή.
37. Ποινές σε όλους τους Αρ - ουδαίους ρίπτε θεέ.
38. Ο Σεθ και οι εξ Ασίας κάπροι στην αποστολή σου της Δύσεως, στην Ιταλία, εισέδυσαν από οπές.
39. Ποινές συ ρίπτε στους γαϊδάρους.
40. Με νερό το νέο τέρας να νικάς.
41. Θεέ μου, στην γη σου κατήντησα σκηνίτης.
42. Ο υιός του Σεθ, ο θεός άνθρωπος, έχει υιοθετηθεί από τα παιδιά σου.
43. Να μάχεσαι την ύαινα με την τρίαινα.
44. Ο όνος εξ αιτίας λαθών των Ουδαίων έγινε τώρα ο χασάπης των νέων.
45. Ένας Ουβρέος έταξε τον εαυτό του σε βασιλεύουσα του θεού γη, υιούς της δικής σου γης τους ξεσήκωσε αυτός.
46. Στα ήθη ευρίσκεται το λάθος των υιών της Γης Ασίας.
47. Του θεού Κρόνου στο Τόβε οι ναοί είναι κατάμαυροι (εξ εβένου).
48. Το Τόβε είναι ο οίκος της ύαινας.
49. Στους βασιλεύοντες στην Γη Ασία επικρατεί έξη προς τον ίππο.
50. Στο Θίβι σε αργυρό τάφο ευρίσκεται ο νέος θεός (υιός του Σεθ).
51. Στον Ιανό μεταφέρθηκε ο νέος οίκος του Ρα.
52. Ο Κρόνος στους θεούς των Ατλάντων θα βασιλεύσει.
53. Στην Γη σου σε αποστολή έχει έλθει ο θεός Γάιδαρος.
54. Με λόγια τους Κασσίτες της Ασίας Γης ξεσήκωσε εναντίον σου.
55. Φύγε στην γη των υιών σου.
56. Οι υιοί των Θεών βασιλεύουν σε Θεών θρόνο.
57. Στις ύαινες θα δεις ότι τα αυτιά τους είναι λεπρά. 58. Οι υιοί του Κρόνου είναι θνητοί.
59. Σε άλλους υιούς τον Ρα θα εγκαταστήσω.
60. Ο Ούνος από νέα Γη εσένα θα καταλάβει.
61. Ο Κασσίτης, το τελώνιο, έχει τα αυτιά του στραμμένα εκεί όπου δημιουργήθηκαν τα έπη των ηρώων.
62. Πατέρα μας Θηβαίε! Στην Κενεενά επάνω στρογγυλοκάθισε ένας γάιδαρος.
63. Στους Ουβαίους στην Κένεια ευρίσκεται η οικία του τελωνίου.
64. Κυκεώνας είναι το ηλίου νέο έτος.
65. Στην Γη του Όσιρι κινητό είναι το των θεών έτος.
66. Συ πατέρα, να νικήσεις με τα πατρικά σου ήθη τον Γάιδαρο.
67. Στο βασίλειο της Κύπρου η νέα έξη είναι οι χοροί των νέων.
68. Με τους υιούς που αιωρούνται θα αποξενωθεί κάθε νους παιδιού.
69. Συγκέντρωσε στον Θεό Ώρο τα ήθη του παιδιού σου, του Ίωνα.
70. Μεγάλη συλλογή στην γη σου προκάλεσε το εφαρμοσθέν στην Γη της Συκής έτος από θεού.
71. Τα ήθη των παίδων της Ασίας κλίνουν προς τον άργυρο.
72. Οι ναοί του Αργυρού Θεού είναι σε τάφους.
73. Όταν ακούς για λόγια του θεού Γαϊδάρου, να εννοείς υπόκωφο βουητό.
74. Να ανανεώνεις στην Γη σου της Κενέ τους νέους.
75. Τους ναούς έχει αλώσει στην χώρα των Έβερε ο Σεθ.
76. Του πράσινου δίσκου η αποστολή, που έχει έλθει, εγκαταβίωσε στο Τοβέτο.
77. Η Ύαινα θα συγκρουσθεί με τον Βου στην Κέρο.
78. Ένας από τους Λασίθες νέους θα βασιλεύσει στο βασίλειο του Αράκ.
79. Ο παις της Τροίας είναι παις του Δίσκου.
80. Ο Ενετός είναι ο νους του χοίρου.
81. Στον πατέρα μας τον Όσιρι ευρίσκεται ο Βους.
82. Στην Γη σου σε αποστολή έχει έλθει ο θεός Γάιδαρος.
Ελεύθερη μετάφραση με βάση τις συλλαβές:
Ελλοί άλλης γης Ρα, με ρώτησαν τι απαντά ο θεός βασιλεύς της γης των Μόων, ο Μίνως. Τον Μίνωα τάσσω ηγέτη όλων των Αιτωλών, εις μνήμης της αλλοτινής κοινής εξορμήσεως των Μόων από την γη του Σειρίου, στην αποικία του Σειρίου (δηλαδή την Γη). Υπήρξαν Θηβαίοι και Μυκηναίοι εχθροί του Μίνωος. Στον τόπο σου, Βου Δία, τα παιδιά σου, αντικατέστησαν τον θεό των Μινύων με τον Άτι-Σεθ. Τα πάτρια εφόνευσαν και κάθε όσιο. Σ’ εκείνον με αυτιά ύαινας (κατ’ άλλους ονάγρου) βασιλέα θνητό, τα παιδιά σου προσχώρησαν Θεέ-πατέρα, μίασμα προς σε αποτελούν οι Χετταίοι. Ο ξένος θεός ορέχθηκε να κάνουν οι Ίωνες ενέργειες, οι οποίες θα έχουν ως αποτέλεσμα ν’ αλλάξει το ηλιακό ημερολόγιο. Ατελείωτο έρωτα κάνουν καταγής.
Σε γη Χετταίων οι υιοί των Χετταίων διάγουν βίο όπως υπαγορεύουν οι ορέξεις τους. Τον Ίακχο βασιλέα, τότε νεαρό παίδα, τρεις φορές τον χτύπησε με ρόπαλο (η χείρα του Σεθ). Πρέπει εσύ τον Χιττίτη να κάνης κομμάτια εδώ και τώρα! Ω, Δία, την Αθηνά, στην Μίλητο, μητέρα όλων των πόλεων, όπου τιμάται η τέλεια απόστολος του Ηλίου, την σε όλο τον ήλιο τιμωμένη κόρη του ηλίου, βάλθηκαν να την κατουρούν. Με ζώα βόδια στην Κρήτη, στις Θήβες του ηλίου στην γη, οι Χιττίτες τοξότες τελούν συνουσία. Προς τιμήν του βοδιού του νέου, που είναι ταυτόχρονα ίππος (όναγρος), οι άνθρωποι του Σεθ τον υιό σου βασιλέα θανάτωσαν, ποδοπατώντας τον με τα άλογα τότε. Στον παίδα Ατών είπα αφού έθεσε την ερώτηση: «Σε γη όσια, όπου εγώ ζω, στον Ατάραντο(;) της Ιταλίας, στον υιό μου θα πάω».
Σχόλια στο περιοδικό Δαυλός:
Ανατρέπονται οι καθιερωμένες ιστορικές απόψεις. Η ύπαρξη και μόνον του ονόματος Ατών (ή Ατόν), μας υποχρεώνει να την τοποθετήσουμε χρονικώς στην εποχή του Φαραώ Αμενόφιδος ΔΙ (1380 - 1362Π.Χ.). Είναι πράγματι γνωστό ότι ο εν λόγω Φαραώ αντικατέστησε την λατρεία του Άμμωνος με αυτήν του Ατόν, αηδιασμένος με τις ακολασίες του κλήρου, τις αιματηρές θυσίες, τον αυθάδη πλούτο και τις σπατάλες των ναών. Ο ίδιος δε, άλλαξε το όνομά του, εις Αχνατόν. Συνεπώς η πινακίδα αυτή δεν δύναται ν’ αποδοθεί ούτε σε προγενέστερο ούτε σε μεταγενέστερο Φαραώ.
Η συνύπαρξη του θεού Ρα (ήλιος) μετά του Ατόν (ιδιότητες αγαθοποιού ηλίου) θα μπορούσε ίσως να μας προβληματίσει. Εάν δεχθούμε, ως τόπο γραφής της πινακίδας την Αίγυπτο, τότε πρέπει να δεχθούμε ότι ομιλούσαν και έγραφαν την Ελληνικήν (την τότε εποχή). Αναφέρεται δε στους Ελλούς (Έλληνες) της Ασίας τους οποίους αποκαλεί υιούς Μόων ή Κόων και οι οποίοι είχαν αναγκασθεί υπό την πίεση ενός βαρβάρου λαού, των Χετταίων (πολιτισμένου, θέλουν οι εγκυκλοπαίδειες), να μετοικήσουν. Το σημαντικό που αναφέρει η πινακίδα είναι ότι ο βασιλεύς των Μόων είναι ο Μίνως και όχι μόνο των Κρητών και επί πλέον ότι οι Μόες ήλθαν από τον Σείριο και αποίκισαν στην Γη, που νοείται αποικία του Σειρίου. Για λαό τεχνολογικώς προηγμένο δεν απέχει πολύ το εν λόγω αστέρι, αφού είναι ο 4ος κατά σειράν αποστάσεως. Η Κυπριακή πινακίδα μας φανερώνει ότι ο Σείριος λατρεύτηκε ως θεός.
Το ηλιακό ημερολόγιο ήταν εν χρήσει στην Ελληνική Αίγυπτο και η ανατολή του αστέρος Σειρίου συνέπιπτε με την εποχή της ετήσιας πλημμύρας του Νείλου (γι’ αυτό και οι πυραμίδες ήσαν προσανατολισμένες να δέχονται τις ακτίνες του). Εν τέλει γίνεται κατάδηλο ότι υπήρξε αρχικά ένας λαός οι Μόες, οι οποίοι για αδιευκρίνιστους ακόμη λόγους διασκορπίστηκαν στην Γη. Οι Χετταίοι υπό τον βασιλιά-τέρας Σεθ, αντικατέστησαν το ηλιακό ημερολόγιο με το σεληνιακό και έφεραν την καταστροφή. Τελούσαν δε συνουσία με ζώα. Το «τοξότες» υπονοεί την επιβολή και την βία, και ασφαλώς ήλθαν ως κατακτητές. Επί πλέον η χρονολογία (1380-1372 π.Χ.) συμπίπτει με την ριζική καταστροφή του ανακτόρου της Κνωσού και μας κάνει φανερό ότι οι Χετταίοι τοξότες είναι υπεύθυνοι για την καταστροφή αυτή την οποία, βεβαίως, οι περισπούδαστοι ιστορικοί μας αποδίδουν στους (πολιτισμένους, ευγενείς Έλληνες) Αχαιούς!!!
Όσον αφορά τον θεό Σεθ, η παγκόσμια κατεστημένη ιστορία τον αναφέρει ως θεό των Αιγυπτίων, αδελφό αλλά και εχθρό του Θεού Οσίριδος, τον οποίον εφόνευσε και κατατεμάχισε. Οι Αιγύπτιοι τον θεωρούν κακοποιό θεό και συμπεραίνουμε ότι ήταν Χετταίος θεός, τερατόμορφος, θεωρούμενος προϊόν, ίσως, διασταυρώσεως ανθρώπου και κτήνους. Αργότερα εισήλθε στο πάνθεο των Αιγυπτίων, σαν θεός του κακού. Από την ανάγνωση της πινακίδας προκύπτει ότι πριν χιλιάδες χρόνια ήλθε ένα τελώνιο (τέρας), στην Γη, ο Σεθ, ο θεός Γάιδαρος (όπως το αποκαλεί), με σκοπό να την διαφθείρει. Το παράδοξο είναι ότι το τέρας αυτό ήλθε μ’ έναν «πράσινο δίσκο και εγκαταβίωσε στο Τοβέτο(;)», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει. Επί πλέον, μας αποκαλύπτει ότι οι Τρώες είναι παιδιά του πράσινου δίσκου (οι αιώνιοι εχθροί των Ελλήνων;)!Το τελώνιο αυτό είχε σχέση με τον Κρόνο, από τον οποίον κατά πάσα πιθανότητα προερχόταν (ασεβείς Τιτάνες;) και βασίλευσε, όπως μας μαρτυρεί η πινακίδα, στους Άτλαντες, (Κρόνος-Κρόνος).
Απ’ όλ’ αυτά συμπεραίνουμε ότι πριν χιλιάδες χρόνια συνέβη μια εχθρική εισβολή στην Γη, από τον Κρόνο, με αρχηγό ένα τέρας, τον Σεθ (Τυφώνα). Είχε ως οπαδούς του τους Τουρού-Τουρού, τους Ούννους, και τους Χετταίους, οι οποίοι πολεμούσαν τους Ίωνες (τους υιούς Μόων-Ελλών) και τους θυσίαζαν στους ναούς τους, από έβενο (μήπως ο μύθος της «Ιφιγένειας» είναι μια μαρτυρία ότι θυσίαζαν τους Έλληνες;). Ακόμα ότι οι Κρόνειοι, μαζί με τους Άτλαντες, έκαναν συμμαχία εναντίον των Ελλήνων και τους εκτόπισαν από τα μέρη τους. Επιρρίπτει ευθύνες στους Ουδαίους και τους Ουβραίους για την καταστροφή αυτήν διότι εξ αιτίας των λαθών τους, «ο όνος, έγινε χασάπης των νέων», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει.
Αλλά δίνει και πολλές ελπίδες για νίκη των Ελλήνων στο μέλλον, λέγοντας ότι «το παιδί της Δήλου (Απόλλων), είναι αήττητο στην θάλασσα.
- Η θεά Αθηνά θα ομιλήσει όταν έλθει η ώρα!
- Ο Μίνως θα βασιλεύσει της θεϊκής αποστολής στην Θήβα.
- Ένας Θηβαίος ήρωας θα θανατώσει τους νάνους που κρύβονται στα σύννεφα
– Με νερό το νέο τέρας να νικάς».
Λόγια προφητικά για το μέλλον.
Την κεντρική ιδέα αυτής της αποκαλυπτικής πινακίδας μας επιβεβαιώνει και ο Πλούταρχος, όταν διαβάζοντας τα ηθικά του «Περί Ίσιδος και Οσίριδος» ΑΙ, βλέπουμε να αναφέρει ότι: «οι Αιγύπτιοι της πόλεως Κοπτού κατακρημνίζουν όνο στην θάλασσαν, επειδή λέγουν ότι ο Τύφων (Σεθ), έμοιαζε με όνο και ήταν ερυθρόθριξ (κοκκινοτρίχης). Και εν γένει τον όνο, δεν τον θεωρούν καθαρό, αλλά κατεχόμενο υπό κακού δαίμονος». Οι δε Πυθαγόρειοι αναφέρουν τον Τυφώνα-Σεθ, ως «δάκρυ του Κρόνου», δηλαδή καταγόμενο, προερχόμενο, από τον Κρόνο.
Οι Ορφικοί πάλι μας λένε: «Οι τρίχες του Κρόνου είναι μαύρες… Οι κακόβουλοι Τιτάνες που έχουν υπερήφανη καρδία… (Πρόκλος)».
Η Ατλαντίδα ονομαζόταν και «Κρονεία Ήπειρος». Το πιο αξιόλογο απ’ όλα όμως είναι ότι οι ιερείς (κατά πάσα πιθανότητα) που έγραψαν την πινακίδα, αναφέρουν ότι κατάντησαν σκηνίτες, στην Γη του Θεού τους Διός και ότι αναγκαστικά ζουν εντός ατράκτου!!! Άτρακτος, ας μην μας διαφεύγει, ονομάζεται το εσωτερικό σκάφους που πετά ή πλέει. Ακόμα αναφέρουν ότι οι Μόες ήλθαν από τον Σείριο, με αρχηγό τον Μίνωα, και αποίκισαν την Γη. Παιδιά των Μόων είναι οι Ελλοί και οι Ίωνες. Αργότερα όμως συνέβη μια εχθρική εισβολή των Κρονίων, με αρχηγό τον Σεθ, που έφερε την καταστροφή στην Γη διότι διέφθειρε τα ήθη και τα έθιμα των νέων, κατέστρεψε πολλές πόλεις σείοντάς τες (τεχνητόςΣΕΙΣΜΌΣ;) και μεταξύ αυτών και την Κνωσό της Κρήτης. Επομένως από την πινακίδα αυτήν διαφαίνεται για ποιο λόγο πολέμησαν οι Έλληνες με τους Άτλαντες. Η μάχη αυτή κρατά χιλιάδες χρόνια, και συνεχίζει έως τις μέρες μας, μια και οι απόγονοι αυτών, οι Τάταροι-Μογγόλοι Τουρού-Τουρού («τα’ αδέλφια μας», μωρέ, οι γείτονές μας οι Τούρκοι) μας απειλούν συνέχεια και προσπαθούν ανεπιτυχώς να μας υποδουλώσουν και να μας αφανίσουν (Τουρκοκρατία, Μικρασιατική καταστροφή, Κυπριακή τραγωδία).
Από όλα τα παραπάνω συμπερασματικά προκύπτει ότι η Γη στα πανάρχαια χρόνια δέχθηκε την επίσκεψη (Αργοναυτών) πολιτισμένων όντων από το σύστημα του Σειρίου, που πρέπει να θεωρούνται (σύμφωνα με τον Πλούταρχο και την πινακίδα) πρόγονοι των Ελλήνων (Ιώνων, Ελλών, Πελασγών). Δημιούργησαν έναν υψηλό πολιτισμό, σ’ όλη την Γη, αλλά καθώς περιγράφει και ο Πλάτων στον «Τίμαιο» ξέσπασε πόλεμος μεταξύ Ελλήνων με αρχηγό τον Δία και Ατλάντων με αρχηγό τον Τυφώνα (Σεθ). Νίκησαν οι Έλληνες και γι’ αυτό δεν κατόρθωσαν οι Άτλαντες-Κρόνειοι να κυριαρχήσουν σ’ όλη την Γη. Με το πέρασμα των αιώνων και τους μετέπειτα πολέμους (ίσως και μετά από φυσικές καταστροφές), τα αρχεία κατεστράφησαν στην Ελλάδα, αλλά διεσώθησαν στην Αίγυπτο από τους εκεί Ιερείς. Αργότερα όλη αυτή η αρχαία ιστορία και σοφία συγκεντρώθηκε στην βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Εάν, φυσικά, δεν είχαν καταστρέψει την βιβλιοθήκη της Αλεξανδρείας οι Θεόπνευστοι (στο όνομα του Θεού με πολύ… αγάπη) και δεν είχαν κατακάψει (και κατακλέψει) τους χιλιάδες τόμους που υπήρχαν εκεί, ίσως γνωρίζαμε από πρώτο χέρι όλα αυτά τα οποία προσπαθούμε να συμπεράνουμε σήμερα, μελετώντας τα ελάχιστα προγονικά κείμενα που έφτασαν στα χέρια μας. Παρ’ όλ’ αυτά, μέσα από συμβολικούς μύθους και επιγραφές παρέμεινε, έστω κωδικοποιημένη και κρυμμένη, η αλήθεια.
Στην Ινδική ΡΑΜΑΓΙΑΝΑ διαβάζουμε για πολέμους και μάχες με ιπτάμενα άρματα, τα οποία εκτόξευαν βλήματα, που κατέστρεφαν ολόκληρες πόλεις. Οι πόλεμοι έγιναν γιατί ο κακός Ραβάνα έκλεψε την Σίτα, την γυναίκα του πρίγκιπα Ράμα. Εναντίον του Ραβάνα εκστράτευσαν πολλοί βασιλείς για να πάρουν την Σίτα (τεράστια ομοιότητα, ή αντιγραφή, με την αρπαγή της Ωραίας Ελένης, έτσι;). Αρκετοί ερευνητές, βέβαια, αμφιβάλλουν για την προέλευση ευφυών όντων από το σύστημα του Σειρίου και προβάλλουν ως επιχείρημα ότι ως Ήλιος που είναι θα πρέπει οι θερμοκρασίες που επικρατούν να είναι πολύ υψηλές και ως εκ τούτου η ύπαρξη ζωής να είναι αδύνατη. Παραλείπουν, όμως, εξ αμελείας να σκεφθούν ότι κάθε ήλιος, σύμφωνα με τους συμπαντικούς νόμους, σχηματίζει ένα ηλιακό σύστημα, με διαφορετικό αριθμό πλανητών γύρω του (όπωςΠ.χ. το δικό μας ηλιακό σύστημα) χωρίς να αποκλείεται η ύπαρξη ζωής, ανάλογα με τις επικρατούσες συνθήκες στην επιφάνειά τους. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, να υπήρξε ή να υπάρχει πλανήτης κατάλληλος για ζωή στο σύστημα του Ηλίου-Σειρίου.
Οι αρχαίοι Έλληνες, όπως είναι γνωστό, ορκίζονταν στον Δία ή στον Κύνα (μήπως είναι κι αυτό τυχαίο;). Επί πλέον υπήρχαν και οι κυνικοί φιλόσοφοι. Ο Αριστοτέλης αναφέρει κρυπτογραφικά ότι «όποιος ήθελε να περιγράψει έναν «Κύνα» μπορούσε να χρησιμοποιήσει «άστρο Κυνός». Δεν υπάρχει άλλο άστρο για το οποίο να υπάρχουν τόσες λεπτομέρειες, τόση βιβλιογραφία, τόση λατρεία (διότι ο Σείριος λατρεύτηκε ως Θεός) σ’ όλο τον κόσμο παρά μόνο για το άστρο του Κυνός, τον Σείριο.
Όλα τα ιερά των αρχαίων Ελλήνων, Αιγυπτίων, Μάγια κλπ. στην αρχαιότητα, ήταν προσανατολισμένα σ’ αυτό το άστρο, ώστε την 21 η Ιουνίου, με την ανατολή του Σειρίου, η πρώτη ακτίνα του να πέφτει μέσα στα άδυτα των ιερών. Μήπως ήταν κι αυτό τυχαίο; Πώς οι ιθαγενείς Ντόγκον γνώριζαν τόσες λεπτομέρειες για τον Σείριο Α΄ και τον Σείριο Β΄, το σχήμα τους και την περιφορά τους, πριν την ανακάλυψή τους από τους επιστήμονες αστρονόμους;
Εκτός από την πινακίδα του Ιδαλίου, πολλές άλλες πινακίδες που βρέθηκαν στην Κρήτη και ερμηνεύτηκαν με την μέθοδο Chadwick, μας ομιλούν για τους ΜΟΕΣ που ήλθαν από τον Σείριο, όπως η παρακάτω: «Ζέυ, Ζέυ, και πάντες Μόες, που είναι τα τέκνα περαιωμένα; Εισάκουσέ με Ρα, βασιλέα της Μου (Κου). Η Αττάλεια, κάποτε κήπος των Μόων, ενεβλήθη υπό το πέλαγος».
- Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Πάνας εμφανίστηκε στην μάχη του Μαραθώνα και έσπειρε τον πανικό στους Πέρσες.
- Οι Πέρσες του Ξέρξη επιχειρούν να εισβάλλουν στους Δελφούς, αλλά τους χτυπούν κεραυνοί από τον ουρανό, γκρεμίζονται πάνω τους δυο κορυφές του Παρνασσού, ενώ εμφανίζονται δύο γίγαντες οπλίτες με παράξενο οπλισμό και τους αποδεκατίζουν.
- Οι Γαλάτες αργότερα, στην μεγάλη κάθοδό τους έφτασαν μέχρι τους Δελφούς, όπου και αποκρούστηκαν από τα «μυστικά όπλα» του Μαντείου (που προκάλεσαν κατολισθήσεις και σεισμό) τρέποντας σε άτακτη φυγή τους εισβολείς.
- Το 395 π.Χ. ο Αλάριχος (ο χριστιανός ηγεμόνας των Βησιγότθων) εισβάλλει νικηφόρα στην Ελλάδα αλλά καταλήγει να οπισθοχωρήσει πανικόβλητος κατά την διάρκεια της πολιορκίας της Ακρόπολης των Αθηνών, όταν εμφανίστηκε πάνοπλη η θεά Αθηνά πάνω στα τείχη.
Ο Αλάριχος αναγκάστηκε να παρακάμψει τον ιερό βράχο της Ακρόπολης,ΑΝ και αργότερα μπήκε νικητής μέσα στην Ρώμη! Η περίπτωση θεωρείται από τους ιστορικούς εξίσου αινιγματική με την αποχώρηση του Αττίλα από τη Ρώμη, μετά τη συνάντησή του με τον Πάπα.
- Ο Τάλως, το τεράστιο μεταλλικό ρομπότ, περιπολεί στην θάλασσα γύρω από την Κρήτη προστατεύοντας το νησί από τους εισβολείς.
Ο κατάλογος θα μπορούσε να είναι μακρύς. Από τους «τρίποδες» του Ηφαίστου, το ιπτάμενο κηρύκειο του Ερμή και τον Έχετλο, μέχρι τα οράματα της Παναγίας, τον άγιο Δημήτριο και τον άγιο Γεώργιο των νεότερων χρόνων, οι Έλληνες φαίνεται να προστατεύονται από άγνωστες δυνάμεις και υπερκόσμια όπλα, που ενεργοποιούνται την κατάλληλη στιγμή για να υπερασπιστούν τα ιερά χώματα της πατρίδας τους.
Τα μυστικά που έκρυβαν τα αρχαία Ελληνικά Μυστήρια, παραμένουν άγνωστα στους περισσότερους ανθρώπους:
• Τι συνέβαινε μέσα στο Τροφώνιο Άντρο;
• Στα Ελευσίνια Μυστήρια; (και για ποια «έλευση» ομιλούσαν;).
• Στα Καβείρια;
• Στο ιερό του Πάνα στην Πεντέλη;
• Στο Καταβάσιο του Άδη στο Ταίναρο;
• Ποιο είναι το (ανεξερεύνητο ακόμη) μυστήριο των Δελφών;
• Της Δήλου;
• Της Δωδώνης;
• Τι ακριβώς ήταν τα ιερά Ψυχοπομπεία, που σήμερα είναι όλα τους επιμελώς σφραγισμένα;
• Ποιος ήταν ο μυστικός στόχος της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου;
• Τι συμβαίνει με το μυστήριο των έργων του Αριστοτέλη, που προσπαθεί να το αποκρυπτογραφήσει ακόμη και η NASA;
- Έχει κάποια άγνωστη σημαντική ιδιαιτερότητα ο Ελληνικός χώρος, πέρα από την γεωπολιτική στρατηγική σημασία;
- Έχει κάποια άγνωστη σημαντική ιδιαιτερότητα ο ίδιος ο Έλληνας, που διαπρέπει σε όλον τον κόσμο, εκτός από την πατρίδα του, η οποία (σύμφωνα με τους περισσότερους Έλληνες αλλά και τώρα τελευταία και με πολλούς ξένους) βρίσκεται κάτω από μια παράξενη κατοχή;
Όπως λένε οι κακές γλώσσες και πολλοί επιστήμονες συμφωνούν, όλη η αρχαία γνώση παραμένει θαμμένη από το κατεστημένο ΑΝ και υπάρχουν κάποιες ελάχιστες περιπτώσεις που κάποιοι προσπάθησαν να ξεθάψουν αυτή τη γνώση, αλλά λόγω των «εμποδίων» τα αποτελέσματα ήταν πολύ φτωχά).
- Υπάρχει, άραγε, κάποια ομάδα σοφών και φωτισμένων ανθρώπων, η οποία γνωρίζει και συντηρεί την μυστική γνώση της αρχαιότητας; Και αν όντως υπάρχει, έχει στα χέρια της μυστικά όπλα και προωθημένες επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις, τέτοιες που να μπορεί να επηρεάζει «υπόγεια» το διεθνές σκηνικό και να αναγκάζει τις υπερδυνάμεις να την υπολογίζουν, σαν ένα πολύ σοβαρό (αλλά κρυφό, αόρατο προς το παρόν) παράγοντα; Μήπως μια νέα γενιά Ελλήνων ανδρώνεται, με σκοπό ν’ αλλάξει όλα τα στραβά στον τόπο μας αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες; Μήπως το μέλλον ανήκει στη γενιά των Άστρων; Μήπως το μέλλον ανήκει στα παιδιά των Άστρων;
 |
| Η αυθεντική πινακίδα του Ιδαλίου, γνωστή και ως Πλάκα του Ονάσιλου, στην Εθνική Βιβλιοθήκη των Παρισίων (Συλλογή μεταλλικών αντικειμένων, τομέας μπρούτζινων, έκθεμα 2297). |
Η αλήθεια...
(γράφει η Γεωργιάδου Άννα, στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου)
Η «Επιγραφή του Ιδαλίου» (ICS 217), γνωστή και ως «Πινακίδα του Ιδαλίου», φέρει το μακροσκελέστερο και αρτιότερο κυπροσυλλαβικό κείμενο που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα. Ως εκ τούτου, οι πληροφορίες που δίνει τόσο σε γλωσσικό όσο και σε ιστορικό επίπεδο είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Από την άλλη, η έλλειψη αρκετών άλλων ανάλογων προς αυτό επιγραφικών κειμένων αφήνει ανεπιβεβαίωτες υποθέσεις και ανοιχτά ερωτήματα.
Θέμα της Επιγραφής είναι η σύναψη συμβολαίου εργασίας ανάμεσα στον βασιλιά και την πόλη του Ιδαλίου, από τη μια, και τους ιατρούς που κλήθηκαν να περιθάλψουν τους τραυματίες μιας μάχης, από την άλλη. Ο περιορισμός στην έκταση του παρόντος κειμένου επιβάλλει μια συνοπτική παρουσίαση των κυριότερων σημείων της Επιγραφής1. Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι από την ανακάλυψή της μέχρι και σήμερα μια σειρά μελετητών εξέδωσε και σχολίασε εκτενώς το κείμενό της, συμβάλλοντας έτσι ουσιαστικά όχι μόνο στην ερμηνεία του, αλλά και στην εξέλιξη της έρευνας γύρω από το Κυπριακό Συλλαβάριο και την Ιστορία της Αρχαίας Κύπρου2.
Η Επιγραφή βρέθηκε λίγο πριν από το 1850 από χωρικούς, στο σημερινό Δάλι. Ήταν τοποθετημένη – σε άριστη κατάσταση – στο ιερό της Αθηνάς, το οποίο αναφέρεται και στην ίδια την Επιγραφή (στ. 27-28), στη δυτική ακρόπολη της αρχαίας πόλης του Ιδαλίου, στον λόφο της Αμπιλερής. Με μεσολάβηση του Péretié, καγκελαρίου του γαλλικού προξενείου στη Βηρυτό, που επισκεπτόταν συχνά την Κύπρο, η Επιγραφή πωλήθηκε στον Γάλλο δούκα Honoré Théodoric Albert de Luynes, μαζί με πολλά άλλα ευρεθέντα αρχαία αντικείμενα. Την περίοδο 1862-1863 ο de Luynes δώρισε την προσωπική του συλλογή στο Cabinet des Médailles (Τμήμα νομισμάτων, μεταλλίων και αρχαιοτήτων) της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας, όπου, ανάμεσα σε άλλα, εκτίθεται μέχρι σήμερα και η «Πινακίδα του Ιδαλίου» (αρ. ευρ. Bronzes 2297). Από το 2010, το Τοπικό Μουσείο Αρχαίου Ιδαλίου εκθέτει αντίγραφο της Επιγραφής, αποτέλεσμα συνεργασίας του Ομίλου Τοπικής Ιστορίας «Κύπρος» και του Δήμου Ιδαλίου με την Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, την Πολυτεχνική Σχολή École Centrale Paris και το Centre Technique des Industries de la Fonderie.
Η πινακίδα είναι κατασκευασμένη από μπρούντζο, έχει λαβή στη μία πλευρά της και φέρει το κείμενο χαραγμένο στις δύο όψεις της, με διαστάσεις (του εγχάρακτου μέρους) 21.4 εκ. × 14 εκ. και πάχος 4-6 χιλ. Το κυπρο-συλλαβικό κείμενο είναι αριστερόστροφο και συνεχές, με 16 στίχουςστην όψη Α και 15 στίχους στην όψη Β, ενώ μια κάθετη γραμμή διαχωρίζει τις λέξεις ή τις ομάδες λέξεων μεταξύ τους.
Μπροστινή όψη (Α):
1. o-te | ta-po-to-li-ne-e-ta-li-o-ne | ka-te-wo-ro-ko-ne-ma-to-i | ka-se-ke-ti-e-we-se | i-to-i | pi-lo-ku-po-ro-ne-we-te-i-to-o-na-sa-ko
2. ra-u | pa-si-le-u-se | sa-ta-si-ku-po-ro-se | ka-se-a-po-to-li-se | e-ta-li-e-we-se | a-no-ko-ne-o-na-si-lo-ne | to-no-na-si-ku-po
3. ro-ne-to-ni-ja-te-ra-ne | ka-se | to-se | ka-si-ke-ne-to-se | i-ja-sa-ta-i | to-se | a-to-ro-po-se | to-se | i-ta-i | ma-ka-i | i-ki
4. ma-me-no-se | a-ne-u | mi-si-to-ne | ka-sa-pa-i | e-u-we-re-ta-sa-tu | pa-si-le-u-se | ka-se | a-po-to-li-se | o-na-si
5. lo-i | ka-se | to-i-se | ka-si-ke-ne-to-i-se | a-ti-to-mi-si-to-ne | ka-a-ti | ta-u-ke-ro-ne | to-we-na-i | e-xe-to-i |
6. wo-i-ko-i | to-i-pa-si-le-wo-se | ka-se | e-xe-ta-i-po-to-li-wi | a-ra-ku-ro | ta I ta | e-tu-wa-no-i-nu | a-ti-to
7. a-ra-ku-ro-ne | to-te | to-ta-la-to-ne | pa-si-le-u-se | ka-se | a-po-to-li-se | o-na-si-lo-i | ka-se | to-i-se | ka-si
8. ke-ne-to-i-se | a-pu-ta-i | ga ?-i | ta-i-pa-si-le-wo-se | ta-i-to-i-ro-ni | to-i | a-la-pi-ri-ja-ta-i | to-ko-ro-ne
9. to-ni-to-i | e-le-i | to-ka-ra-u-o-me-no-ne | o-ka-to-se | a-la-wo | ka-se | ta-te-re-ki-ni-ja | ta-e-pi-o-ta
10. pa-ta | e-ke-ne | pa-no-ni-o-ne | u-wa-i-se | ga ?-ne | a-te-le-ne | e-ke | si-se | o-na-si-lo-ne | e-to-se
11. ka-si-ke-ne-to-se | e-to-se | pa-i-ta-se | to-pa-i-to-ne | to-no-na-si-ku-po-ro-ne | e-xe-to-i | ko-ro-i | to-i-te
12. e-xe | o-ru-xe | i-te-pa-i | o-e-xe | o-ru-xe | pe-i-se-i-o-na-si-lo-i | ka-se | to-i-se | ka-si-ke-ne-to-i
13. se | e-to-i-se | pa-i-si | to-na-ra-ku-ro-ne | to-te | a-ra-ku-ro | ta I ta (vacat)
14. ka-se | o-na-si-lo-i | o-i-wo-i | a-ne-u | to-ka-si-ke-ne-to-ne | to-na-i-lo-ne | e-we-re-ta-sa-tu | pa-si-le-u
15. se | ka-se | a-po-to-li-se | to-we-na-i | a-ti | ta-u-ke-ro-ne | to-mi-si-to-ne | a-ra-ku-ro | pe IIII pe
16. (vacat) II ti-e | e-to-ko-i-nu | pa-si-le-u-se | ka-se | a-po-to-li-se | o-na-si
Πίσω όψη (Β):
17. lo-i | a-ti | to-a-ra-ku-ro | to-te | a-pu-ta-i | ga ?-i | ta-i-pa-si-le-wo-se | ta-i-ma-la-ni-ja
18. i | ta-i | pe-ti-ja-i | to-ko-ro-ne | to-ka-ra-u-zo-me-no-ne | a-me-ni-ja | a-la-wo | ka-se | ta-te-re
19. ki-ni-ja | ta-e-pi-o-ta | pa-ta | to-po-e-ko-me-no-ne | po-se | to-ro-wo | to-tu-ru-mi-o-ne | ka-se | po
20. se | ta-ni-e-re-wi-ja-ne | ta-se | a-ta-na-se | ka-se | to-ka-po-ne | to-ni-si-mi-to-se | a-ro-u-ra
21. i-to-ti-we-i-te-mi-se | o-a-ra-ma-ne-u-se-e-ke | a-la-wo | to-po-e-ko-me-no-ne | po-se | pa-sa-ko-ra
22. ne | to-no-na-sa-ko-ra-u | ka-se | ta-te-re-ki-ni-ja | ta-e-pi-o-ta | pa-ta | e-ke-ne | pa-no-ni-o-se | u
23. wa-i-se | ga ?-ne | a-te-li-ja | i-o-ta | e-ke | si-se | o-na-si-lo-ne | e-to-se | pa-i-ta-se | to-se | o
24. na-si-lo-ne | e-xe-ta-i | ga ?-i | ta-i-te | i-e-xe | to-i | ka-po-i | to-i-te | e-xe | o-ru-xe | i
25. te | o-e-xe | o-ru-xe | pe-i-se-i-o-na-si-lo-i | e-to-i-se | pa-i-si | to-na-ra-ku-ro-ne | to-te | a-ra-ku-ro
26. ne-pe IIII pe II ti-e | i-te | ta-ta-la-to-ne | ta-te | ta-we pi-ja | ta-te | i-na-la-li-si-me-na
27. pa-si-le-u-se | ka-se | a-po-to-li-se | ka-te-ti-ja-ne | i-ta-ti-o-ne | ta-na-ta-na-ne | ta-ne-pe-re
28. ta-li-o-ne | su-no-ro-ko-i-se | me-lu-sa-i | ta-se | we-re-ta-se | ta-sa-te | u-wa-i-se | ga ?-ne
29. o-pi-si-si-ke | ta-se | we-re-ta-se-ta-sa-te | lu-se | a-no-si-ja-wo-i-ke-no-i-tu-ta-sa-ke
30. ga ?-se-ta-sa-te | ka-se | to-se | ka-po-se | to-so-te | o-i | o-na-si-ku-po-ro-ne | pa-i-te-se | ka-se | to-pa-i-to-ne | o-i-pa
31. i-te-se | e-ke-so-si | a-i-we-i | o-i-to-i-ro-ni | to-i | e-ta-li-e-wi | i-o-si
Αλφαβητική μεταγραφή του κειμένου:
Μπροστινή όψη (Α):
1. Ὅτε τὰ(ν) πτόλιν Ἐδάλιον κατέFοργον Μᾶδοι κὰς ΚετιῆFες ἰ(ν) τῶι Φιλοκύπρων Fέτει τῶ Ὀνασαγό-
2. ραυ, βασιλεὺς Στασίκυπρος κὰς ἁ πτόλις ἘδαλιῆFες ἄνωγον Ὀνασίλον τὸν Ὀνασικύπ-
3. ρων τὸν ἰjατῆραν κὰς τὸ(ν)ς κασιγνήτο(ν)ς ἰjᾶσθαι τὸ(ν)ς ἀ(ν)θρώπο(ν)ς τὸ(ν)ς ἰ(ν) τᾶι μάχαι ἰχ-
4. μαμένο(ν)ς ἄνευ μισθῶν. Κάς παι εὐFρητάσα(ν)τυ βασιλεὺς κὰς ἁ πτόλις Ὀνασί-
5. λωι κὰς τοῖς κασιγνήτοις ἀ(ν)τὶ τῶ μισθῶν κὰ ἀ(ν)τὶ τᾶ ὑχήρων δοFέναι ἐξ τῶι
6. Fοίκωι τῶι βασιλῆFος κὰς ἐξ τᾶι πτόλιFι ἀργύρω ΤΑ Ι ΤΑ. ἜδυFαν οἶ(ν)νυ ἀ(ν)τὶ τῶ
7. ἀργύρων τῶδε τῶ ταλά(ν)των βασιλεὺς κὰς ἁ πτόλις Ὀνασίλωι κὰς τοῖς κασι-
8. γνήτοις ἀπὺ τᾶι γᾶ(?)ι τᾶι βασιλῆFος τᾶ(ι) ἰ(ν) τ’ οἱρῶνι τῶι Ἀλα(μ)πριjάται, τὸ(ν) χῶρον
9. τὸν ἰ(ν) τῶι ἕλει τὸ(ν) χραυόμενον Ὄ(γ)κα(ν)τος ἅλFω κὰς τὰ τέρχνιjα τὰ ἐπιό(ν)τα
10. πά(ν)τα ἔχην πανώνιον ὑFαις γα(?)ν ἀτελήν. Ἤ κέ σις Ὀνασίλον ἢ τὸ(ν)ς
11. κασιγνήτο(ν)ς ἢ τὸ(ν)ς παῖδας τῶ(ν) παίδων τῶν Ὀνασικύπρων ἐξ τῶι χώρωι τῶιδε
12. ἐξορύξη, ἰδέ παι, ὃ ἐξορύξη πείσει Ὀνασίλωι κὰς τοῖς κασιγνήτοι-
13. ς ἢ τοῖς παισὶ τὸν ἄργυρον τό(ν)δε: ἀργύρω ΤΑ Ι ΤΑ. (vacat)
14. Κὰς Ὀνασίλωι οἴFωι ἄνευ τῶ(ν) κασιγνήτων τῶν αἴλων ἐFρητάσα(ν)τυ βασιλεὺ-
15. ς κὰς ἁ πτόλις δοFέναι ἀ(ν)τὶ τᾶ ὑχήρων τῶ μισθῶν ἀργύρω ΠΕ ΙΙΙΙ ΠΕ,
16. (vacat) ΙΙ ΔΙ Ἐ. Ἔδωκ’ οἶ(ν)νυ βασιλεὺς κὰς ἁ πτόλις Ὀνασί-
Πίσω όψη (Β):
17. λωι ἀ(ν)τὶ τῶ ἀργύρω τῶδε ἀπὺ τᾶι γᾶ(?)ι τᾶι βασιλῆFος τᾶ(ι) ἰ(ν) Μαλανίjα-
18. ι τᾶι πεδίjαι τὸ(ν) χῶρον τὸν χραυζόμενον Ἀμενίjα ἅλFω, κὰς τὰ τέρ-
19. χνιjα τὰ ἐπιό(ν)τα πά(ν)τα, τὸ(ν) ποἑχόμενον πὸς τὸ(ν) ῥόFο(ν) τὸ(ν) Δρύμιον κὰς πὸ-
20. ς τὰν ἱερηFίjαν τᾶς Ἀθάνας, κὰς τὸ(ν) κᾶπον τὸν ἰ(ν) Σι(μ)μίδος ἀρούρα-
21. ι, τὸ(ν) ΔιFείθεμις ὁ Ἀρμανεὺς ἦχε ἅλFω(ν), τὸ(ν) ποἑχόμενον πὸς Πασαγόρα-
22. ν τὸν Ὀνασαγόραυ, κὰς τὰ τέρχνιjα τὰ ἐπιό(ν)τα πά(ν)τα ἔχην πανωνίο(ν)ς ὑ-
23. Fαις γα(?)ν, ἀτελίjα ἰό(ν)τα. Ἤ κέ σις Ὀνασίλον ἢ τὸ(ν)ς παῖδας τὸ(ν)ς Ὀ-
24. νασίλων ἐξ τᾶι γᾶ(?)ι τᾶιδε ἲ ἐξ τῶι κάπωι τῶιδε ἐξορύξη, ἰ-
25. δὲ ὁ ἐξορύξη πείσει Ὀνασίλωι ἢ τοῖς παισὶ τὸν ἄργυρον τό(ν)δε: ἀργύρω-
26. ν ΠΕ ΙΙΙΙ ΠΕ, ΙΙ ΔΙ Ἐ. Ἰδὲ τὰ(ν) δάλτον τά(ν)δε, τὰ Fέπιjα τάδε ἰναλαλισμένα(ν),
27. βασιλεὺς κὰς ἁ πτόλις κατέθιjαν ἰ(ν) τὰ(ν) θιὸν τὰν Ἀθάναν τὰν περ’ Ἐ-
28. δάλιον, σὺν ὅρκοις μὴ λῦσαι τὰς Fρήτα(ν)ς τά(ν)σδε ὑFαις γα(?)ν.
29. Ὅπι (?) σίς κε τὰ(ν)ς Fρήτα(ν)ς τά(ν)σδε λύση, ἀνοσίjα/ἀνόσιjα Fοι γένοιτυ. Τά(ν)ς γε
30. γᾶ(?)(ν)ς τά(ν)σδε κὰς τὸ(ν)ς κάπο(ν)ς τό(ν)σδε οἱ Ὀνασικύπρων παῖδες κὰς τῶ(ν) παίδων οἱ πα-
31. ῖδες ἕξο(ν)σι αἰFεὶ, ο(ἳ) ἰ(ν) τ’ οἱρῶνι τῶι ἘδαλιῆFι ἴω(ν)σι.
Νεοελληνική απόδοση του κειμένου και διάκριση θεματικών ενοτήτων:
I. Εισαγωγή: οι συνθήκες υπό τις οποίες κλήθηκαν ο Ονασίλος3 και οι αδελφοί του (γρ. 1-4)
Όταν οι Μήδοι (Πέρσες) και οι Κιτιείς πολιορκούσαν την πόλη Ιδάλιο, τη χρονιά του Φιλόκυπρου, γιου του Ονασαγόρα, ο βασιλιάς Στασίκυπρος και η πόλη – οι Ιδαλιείς – είχαν καλέσει τον ιατρό Ονασίλο, γιο του Ονασίκυπρου, καθώς και τους αδελφούς του, για να περιθάλπουν τους ανθρώπους που τραυματίστηκαν στη μάχη, χωρίς πληρωμή.
II. Πληρωμή του Ονασίλου και των αδελφών του (γρ. 4-13)
Κι έτσι, ο βασιλιάς και η πόλη συμφώνησαν να δώσουν στον Ονασίλο και στους αδελφούς του, αντί για πληρωμή και επιπλέον φιλοδώρημα, ένα τάλαντο αργύρου από τον Οίκο του βασιλιά και την πόλη. Όμως, αντί για το ασημένιο αυτό τάλαντο, ο βασιλιάς και η πόλη έδωσαν στον Ονασίλο και στους αδελφούς του, από τη γη του βασιλιά που βρίσκεται στην περιοχή Αλαμπρία, το κομμάτι γης που είναι στο βαλτώδες λιβάδι – αυτό που συνορεύει με το περιβόλι του Όγκαντος –, και όλα τα νέα φυτά που βρίσκονται εκεί, για να τα κατέχουν με κάθε δικαίωμα πώλησης, για πάντα, χωρίς φόρους. Αν κανείς εκδιώξει τον Ονασίλο ή τους αδελφούς του ή τα παιδιά των παιδιών του Ονασίκυπρου από αυτό το κομμάτι γης, λοιπόν, αυτός που θα τους εκδιώξει θα πληρώσει στον Ονασίλο και στους αδελφούς του ή στα παιδιά τους το ακόλουθο ποσό: ένα τάλαντο αργύρου.
III. Ξεχωριστή πληρωμή για τον Ονασίλο, χωρίς τα αδέλφια του (γρ. 14-26)
Και στον Ονασίλο μόνο, χωρίς τους άλλους αδελφούς, ο βασιλιάς και η πόλη συμφώνησαν να δώσουν, αντί για επιπλέον φιλοδώρημα, εκτός από την πληρωμή, τέσσερα πελέκια αργύρου και δύο διπλές μνες Ιδαλίου. Όμως, αντί για το ασήμι αυτό, ο βασιλιάς και η πόλη έδωσαν στον Ονασίλο, από τη γη του βασιλιά που είναι μέσα στην πεδιάδα της Μαλανίας, το κομμάτι γης που συνορεύει με το περιβόλι του Αμενία καθώς και όλα τα νέα φυτά που βρίσκονται εκεί, (γη) που φτάνει μέχρι τον ποταμό Δρύμιο και μέχρι το ιερό της Αθηνάς, καθώς και τον κήπο που είναι στη γη του/της Σίμ(μ)ιδος – αυτόν που ο Διείθεμις ο Αρμανεύς είχε ως περιβόλι, τον συνεχόμενο με του Πασαγόρα, γιου του Ονασαγόρα – και όλα τα νέα φυτά που βρίσκονται εκεί, για να τα κατέχει με κάθε δικαίωμα πώλησης, για πάντα, χωρίς φόρους. Αν κανείς εκδιώξει τον Ονασίλο ή τα παιδιά του Ονασίλου από αυτήν τη γη ή από αυτόν τον κήπο, λοιπόν, αυτός που θα τους εκδιώξει θα πληρώσει στον Ονασίλο ή στα παιδιά του το ακόλουθο ποσό: τέσσερα πελέκια αργύρου και δύο διπλές μνες Ιδαλίου.
IV. Επίλογος: Επιπλέον εγγυήσεις (γρ. 26-31)
Κι αυτήν τη δέλτο, που είναι χαραγμένη με τα λόγια αυτά, ο βασιλιάς και η πόλη την κατέθεσαν στη θεά Αθηνά, αυτήν (που προστατεύει) γύρω απ’ το Ιδάλιον, με όρκους να μην παραβιάσουν τις ρήτρες αυτές, για πάντα. Σε περίπτωση που κάποιος παραβιάσει αυτές τις ρήτρες, μακάρι η κατάρα να πέσει πάνω του. Αυτές τις γαίες και αυτούς τους κήπους, τα παιδιά του Ονασίκυπρου και τα παιδιά των παιδιών του θα τα κατέχουν για πάντα, αυτοί που θα παραμείνουν στην περιοχή του Ιδαλίου.
Βασικές φιλολογικές παρατηρήσεις:
Οι πρώτες γραμμές του κειμένου (γρ. 1-4) μοιάζουν περισσότερο με την αρχή μιας διήγησης παρά με την αρχή ενός νομικού κειμένου. Αντί για τη συνήθη στην Επιγραφική διατύπωση (με την πρόθεση ἐπί ακολουθούμενη από το όνομα του επώνυμου άρχοντα σε γενική πτώση ή με μια γενική απόλυτη μετοχή και το όνομα του επώνυμου άρχοντα), ο χρόνος δίνεται με αναλυτικό τρόπο: Το ὅτε εισάγει την πρώτη φράση που συνοψίζει όλα τα συμφραζόμενα του συμβολαίου που παρουσιάζεται στη συνέχεια: τη χρονολογία του, τα δύο συμβαλλόμενα μέρη του και τον λόγο σύναψής του.
Επιπλέον, η χρονολόγηση δίνεται όχι με ένα, αλλά με δύο στοιχεία: α) την πολιορκία της πόλης από τους Πέρσες και τους Κιτιείς και β) «τη χρονιά του Φιλόκυπρου, γιου του Ονασαγόρα». Η εισαγωγή αναφέρει και το όνομα του βασιλιά4, όμως μόνο το όνομα του άρχοντα, του Φιλόκυπρου, λειτουργεί ως χρονολογική ένδειξη. Ο τίτλος και το όνομα του βασιλιά Στασίκυπρου αναφέρονται λόγω του ρόλου που ο ίδιος παίζει στο συμβόλαιο που παρουσιάζεται, μαζί με την πόλη. Είναι παράλληλα άξια προσοχής η αναφορά των δύο ονομάτων μετά την αναφορά του γεγονότος (της πολιορκίας της πόλης) που προκάλεσε τη σύναψη της συμφωνίας· αυτό εμφανίζεται πρώτο στην Επιγραφή, ως σημαντική χρονολογική ένδειξη, κάτι που δείχνει και τη σοβαρότητά του.
Το εθνωνύμιο «ἘδαλιῆFες» (γρ. 2) δεν δηλώνεται για να περιγράψει τον Στασίκυπρο και την πόλη, αλλά μόνο την πόλη5. Όπως ο Φιλόκυπρος είχε αναφερθεί μόνο με το πατρώνυμό του, χωρίς εθνωνύμιο, έτσι και ο Στασίκυπρος αναφέρεται μόνο με τον τίτλο του βασιλιά. Η καταγωγή και των δύο από το Ιδάλιο εξυπακούεται από τη θέση του καθενός, το περιεχόμενο της Επιγραφής και το «ἘδαλιῆFες» που ακολουθεί χαρακτηρίζοντας τους πολίτες. Είναι όμως ανάγκη και οι πολίτες να αναφερθούν με το δικό τους συλλογικό όνομα «ἘδαλιῆFες», αφού παρουσιάζονται νομικά ως συμβαλλόμενο μέρος της συμφωνίας, μαζί με τον βασιλιά. Τόσο το εθνωνύμιο «ἘδαλιῆFες» όσο και το όνομα του βασιλιά, «Στασίκυπρος», δεν χρησιμοποιούνται ξανά κάθε φορά που, στη συνέχεια του κειμένου, δηλώνεται τι αποφάσισε το δίδυμο «βασιλεύς» και «πτόλις».
Η φράση ἔδυFαν οἶ(ν)νυ (γρ. 6) αναφέρεται στην πληρωμή του Ονασίλου και των αδελφών του και η φράση ἔδωκ’ οἶ(ν)νυ (γρ. 16) αναφέρεται στην πληρωμή που έλαβε ο Ονασίλος μόνος6. Καθεμία από τις φράσεις αυτές συνδέει δύο παραγράφους, εκ των οποίων η μία παρουσιάζει την πληρωμή σε χρήματα και η άλλη την πληρωμή σε γη. Δεν πρόκειται για μια εναλλακτική επιλογή πληρωμής σε κάθε περίπτωση – σε χρήματα ή σε γη – όπως ερμηνεύθηκε αρχικά, αλλά για μια πληρωμή που ανακοινώνεται ότι γίνεται σε γη αντί να γίνει σε χρήματα. Αυτό, που προκύπτει κυρίως από γλωσσολογική έρευνα7, δικαιολογεί και τη λεπτομερή περιγραφή των τεμαχίων γης που προσφέρονται στους ιατρούς. Η αλλαγή στην πληρωμή τους οφείλεται προφανώς στην επίθεση που δέχτηκε η πόλη: το δημόσιο ταμείο θα ήταν άδειο σε μια τόσο δύσκολη περίοδο, κάτι που δεν θα ήταν δυνατόν να αναφερθεί ευθέως σε ένα τέτοιου περιεχομένου επίσημο κείμενο.
Η φράση «πὸς τὰν ἱερηFίjαν τᾶς Ἀθάνας» («μέχρι το ιερό της Αθηνάς», γρ. 19-20) παραπέμπει σε ένα ιερό της Αθηνάς που, σύμφωνα με την περιγραφή της περιοχής, βρισκόταν έξω από τα τείχη της πόλης. Η φράση «ἰ(ν) τὰ(ν) θιὸν τὰν Ἀθάναν τὰν περ’ Ἐδάλιον» («στη θεά Αθηνά, αυτήν [που προστατεύει] γύρω απ’ το Ιδάλιον», γρ. 27-28) αναφέρεται σε ένα άλλο ιερό της Αθηνάς, που βρισκόταν μέσα στην πόλη. Σύμφωνα με το ίδιο το κείμενο, σ’ αυτό ακριβώς το ιερό κατατέθηκε η πινακίδα (γρ. 26-28). Και σ’ αυτό βρέθηκε στα νεότερα χρόνια. Η Αθηνά εδώ χαρακτηρίζεται με τη φράση «τὰν περ’ Ἐδάλιον», δηλαδή «αυτή γύρω από το Ιδάλιον». Η χρήση της πρόθεσης περ’ (περί) προσδίδει ενδεχομένως στη θεά την ιδιότητα της προστάτιδας της πόλης, παρόλο που ένας σχετικός ρηματικός τύπος παραλείπεται.
Οι λέξεις πανώνιον/πανωνίο(ν)ς (γρ. 10, 22) και ἀτελήν/ἀτελίyα (γρ. 10, 23), καθώς και η φράση ὑFαις γα(?)ν (γρ. 10, 22-23, 28) δίνουν τις απαραίτητες για τη δωρεά γης πληροφορίες, ανάλογες αυτών που συναντούμε και σε άλλα νομικά επιγραφικά κείμενα8, δηλαδή σχετικά με: α) το δικαίωμα χρήσης της γης, β) τις υποχρεώσεις και τα προνόμια σε σχέση με τη φορολογία και γ) τη χρονική διάρκεια κατοχής της. Η λέξη πανώνιον/πανωνίο(ν)ς, ένα ἅπαξ λεγόμενον, χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα τεμάχια γης («τὸν χῶρον» και «τὸν κᾶπον»), δίνοντας στον Ονασίλο και στους αδελφούς του το απόλυτο δικαίωμα πώλησης της γης που τους δίνεται. Έτσι, κοντά στο ξεκάθαρο παν-, φαίνεται ότι το δεύτερο συνθετικό της λέξης συνδέεται ετυμολογικά με τη λέξη ὦνος (= τιμή αγοράς) κι όχι με το ὀνίνημι (= ωφελώ, απολαμβάνω). Η λέξη ἀτελήν/ἀτελίyα έρχεται να υποστηρίξει την ερμηνεία αυτή, δηλώνοντας την παραχώρηση φορολογικής απαλλαγής για τα τεμάχια αυτά.
Η φράση ὑFαις γα(?)ν, επίσης ἅπαξ λεγόμενον, αποτελεί αδιαμφισβήτητα την πιο δύσκολη στην ερμηνεία της φράση του κειμένου. Η δυσκολία έγκειται στο δεύτερο μισό της, που είχε αρχικά διαβαστεί ως za-ne, ζᾶν (στην αιτιατική), και συνδέθηκε έτσι με τη λέξη βίος, ενώ στη συνέχεια ως γᾶν (= γη). Το πρώτο από τα δύο συλλαβογράμματα παραδοσιακά αντιστοιχεί είτε σε za είτε σε ga, όμως σε άλλα σημεία στην Επιγραφή χρησιμοποιείται μόνο ως ga. Από την άλλη, η ανάγνωση της λέξης ως γᾶν δυσχέρανε την ερμηνεία της φράσης. Επιλέγεται έτσι η αναγνώριση του συλλαβογράμματος ως ga9, αλλά, για το σύνολο της φράσης, η ερμηνεία που τα συμφραζόμενα ευνοούν, «για πάντα»10.
Δεν είναι ξεκάθαρο αν το όνομα στη φράση «γη του/της Σίμμιδος» (γρ. 20) αναφέρεται σε άνδρα, σε γυναίκα (ιέρεια) ή είναι τοπωνύμιο. Θα ήταν ωστόσο παράξενο, ενώ η πόλη και ο βασιλιάς δίνουν στον Ονασίλο και στους αδελφούς του τεμάχια από τη βασιλική γη, σ’ αυτό το σημείο να αναφέρεται χωρίς καμιά επεξήγηση η παραχώρηση στον Ονασίλο ενός τεμαχίου ιδιωτικής γης. Πιο λογικό είναι το ενδεχόμενο η λέξη να αποδίδει τοπωνύμιο.
Ο όρος a-no-si-ja (ἀνοσίjα ή ἀνόσιjα, γρ. 29) μπορεί να σημαίνει τη δυστυχία με την έννοια της έλλειψης της ευεξίας και της θεϊκής εύνοιας, αλλά και «ανόσια πράγματα», «ανοσιουργήματα»11. Εδώ χρησιμοποιείται συμβατικά η λέξη «κατάρα» ως η πλησιέστερη και στις δύο έννοιες.
Η χρονολόγηση της Eπιγραφής.
Τα δύο στοιχεία με τα οποία το ίδιο το κείμενο δίνει τη χρονολόγησή του – η επίθεση που δέχθηκε η πόλη από τους Πέρσες και τους Κιτιείς, και το όνομα του Φιλόκυπρου -, αλλά και το όνομα του βασιλιά Στασίκυπρου, δεν μπορούν να τοποθετηθούν με ακρίβεια στον χρονολογικό πίνακα της ιστορίας, γι’ αυτό και η χρονολόγηση της Επιγραφής δεν γίνεται με βεβαιότητα. Για την όσο το δυνατό ακριβέστερη χρονολόγησή της λαμβάνονται παράλληλα υπόψη τα εξής:
α) Ιστορικά δεδομένα: Είναι προφανές ότι η επίθεση που δέχθηκε η πόλη ήταν αποτυχημένη κι ότι το Ιδάλιο μετά από αυτή συνέχισε να υπάρχει ως αυτόνομη πόλη-βασίλειο. Η επίθεση αυτή θα μπορούσε να συνδεθεί με την ιωνική επανάσταση και την επανάσταση των Κυπρίων εναντίον των Περσών το 499/498 π.Χ.: Αν όχι κατά τη διάρκεια της επανάστασης, ίσως λίγο μετά ή λίγο πριν από αυτήν οι Πέρσες επεδίωκαν να ενδυναμώσουν τον έλεγχό τους στο νησί, ενισχύοντας τις επιθέσεις των Φοινίκων. Σε συνδυασμό και με τα υπόλοιπα δεδομένα, η σύνδεση με την επανάσταση του 499/498 π.Χ. φαίνεται πιο πιθανή από τη σύνδεση της εν λόγω επίθεσης με την πρώτη ελληνική επιχείρηση στην Κύπρο το 478 π.Χ. ή το τέλος των αποτυχημένων προσπαθειών των Αθηναίων στο νησί (450-440 π.Χ.).
β) Αρχαιολογικά δεδομένα: Στρέφονται γύρω από το ιερό της Αθηνάς στη δυτική ακρόπολη του Ιδαλίου, όπου βρέθηκε η Επιγραφή, αφού πρόκειται για το ίδιο ιερό για το οποίο γίνεται λόγος και στο κείμενο (γρ. 27-28). Ο χρόνος καταστροφής του ιερού είναι καθοριστικός για τη χρονολόγηση της Επιγραφής, διότι μετά την καταστροφή του το ιερό δεν ανασκευάστηκε και άρα η χρονολογία αυτή γίνεται το terminus ante quem για τη χρονολόγηση της Επιγραφής. Οι διαφωνίες, όμως, των αρχαιολόγων σχετικά με τον χρόνο καταστροφής του ιερού και το γεγονός ότι η Πινακίδα του Ιδαλίου δεν βρέθηκε κατά τη διάρκεια αρχαιολογικών ανασκαφών δεν επιτρέπουν την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων. Με βάση τη στρωματογραφία του χώρου αλλά και τα δεδομένα της κεραμικής, μπορούμε να τοποθετήσουμε με επιφύλαξη την καταστροφή του ιερού γύρω στο 470 π.Χ., σε μια μεταβατική περίοδο ανάμεσα στην Κυπροαρχαϊκή εποχή ΙΙ και την Κυπροκλασική εποχή Ι.
γ) Νομισματικά δεδομένα: Τα τελευταία νομίσματα που διαθέτουμε από το Ιδάλιο (σειρά e), με χρονολόγηση μετά το 470 π.Χ., εκτός από τη σφίγγα και το άνθος του λωτού, φέρουν στη μπροστινή όψη τους και το συλλαβόγραμμα sa. Αυτό ερμηνεύθηκε από κάποιους ως μια συντομογραφία του ονόματος του Στασίκυπρου της Επιγραφής και τους οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ο Στασίκυπρος αυτός ήταν ο τελευταίος βασιλιάς του Ιδαλίου πριν από την υποταγή της πόλης στο Κίτιο, που υπολογίζεται ότι έγινε περί τα μέσα του 5ου αι. π.Χ.. Η ταύτιση, όμως, του Στασίκυπρου με το όνομα που κρύβεται πίσω από το sa είναι αβέβαιη, αφού η συντομογραφία αυτή θα μπορούσε να ανήκει σε κάποιον άλλο βασιλιά του Ιδαλίου με το όνομα Στασίκυπρος ή με άλλο όνομα που ξεκινά από Στα- ή Σα-. Από την άλλη, δεν αποκλείεται η σύνδεση του Στασίκυπρου της Επιγραφής με άλλες, αρχαιότερες, νομισματικές σειρές από το Ιδάλιο.
Τα δεδομένα αυτά δεν οδηγούν σε μια συγκεκριμένη χρονολογία, αλλά τοποθετούν με κάποια ασφάλεια τη δημιουργία της Επιγραφής στο πρώτο τέταρτο του 5ου αι. π.Χ..
Το Ιδάλιο
Η αρχαία ελληνική γραμματεία έδωσε μόνο την ιστορία της ίδρυσης του Ιδαλίου από τον Χαλκάνωρα (Στέφανος Βυζάντιος, Ἐθνικά, s.v. Ἰδάλιον). Η Επιγραφή του Ιδαλίου προσφέρει πολύτιμα στοιχεία για τον τρόπο οργάνωσης της πόλης-βασιλείου, ενδεικτικά και για άλλες πόλεις-βασίλεια του νησιού, αφού αποτελεί και τη μόνη ουσιαστική πηγή που διαθέτουμε μέχρι στιγμής για το θέμα αυτό.
Κατ’ αρχάς εντοπίζουμε σ’ αυτήν το πρώτο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης που γνωρίζουμε: Λίγο μετά από έναν πόλεμο, η πόλη-βασίλειο του Ιδαλίου είχε μια τέτοια κοινωνική οργάνωση που της επέτρεπε – ή της επέβαλλε – να φροντίσει τους τραυματίες δημοσία δαπάνη. Αυτό όμως που προκαλεί ακόμη περισσότερη εντύπωση είναι η συμμετοχή του λαού στους θεσμούς της πόλης-βασιλείου του Ιδαλίου, μαζί με τον βασιλιά, ο οποίος δεν παρουσιάζεται να έχει απόλυτη εξουσία πάνω στους υπηκόους του. Βασιλιάς και πόλη (οι πολίτες) εμφανίζονται πάντα μαζί στο κείμενο, ως δύο απαραίτητα συμβαλλόμενα μέρη που συναποφασίζουν και συνεκτελούν με ίδιο μερίδιο ευθύνης ενώπιον θεών και ανθρώπων. Το δίδυμο «βασιλιάς και πόλη» επαναλαμβάνεται έξι φορές στην Επιγραφή, κάθε φορά που πρέπει να αναφερθεί η αρχή που αποφασίζει.
Πέρα από αυτή τη συμμετοχή, ο λαός του Ιδαλίου εμφανίζεται να έχει και δύο άλλα σημαντικά δικαιώματα: Έχει τη δική του γη (γρ. 8, 17) και το δικό του ταμείο (γρ. 6). Εκτός, δηλαδή, από τη βασιλική γη και το βασιλικό ταμείο, υπήρχαν στο αρχαίο Ιδάλιο και η δημόσια γη και το δημόσιο ταμείο, κάτι που δείχνει ότι υπήρχαν δύο διαφορετικά εισοδήματα – βασιλικά και δημόσια – με διαφορετική διαχείριση το καθένα. Η δημόσια περιουσία δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του λαού. Όμως, η Πινακίδα μάς πληροφορεί ότι η γνώμη της πόλης ήταν απαραίτητη για τη διάθεση της βασιλικής περιουσίας: Παρόλο που η πληρωμή των ιατρών γίνεται τελικά μόνο με τεμάχια από τη βασιλική γη, η προσφορά αυτών των τεμαχίων γης γίνεται από τον βασιλιά και την πόλη (γρ. 7-8, 16-17). Αυτό θα μπορούσε να εξηγηθεί αν δεχτούμε ότι η βασιλική αυτή γη δεν ήταν προσωπική περιουσία του βασιλιά, αλλά ανήκε σε όλη την κοινότητα ως γη της οποίας την ευθύνη της διαχείρισης είχε ο βασιλιάς. Κάτι αντίστοιχο συνέβαινε στη Μακεδονία, με τις ρίζες αυτού του είδους δωρεάς γης να βρίσκονται κατά πάσα πιθανότητα στη μυκηναϊκή εποχή, όπου διακρίνεται η ιδιωτική περιουσία από τη δημόσια και την περιουσία του βασιλιά και των ανώτερων αξιωματούχων12. Αξίζει να σημειωθεί και η αναφορά του Θεόφραστου (Περὶ φυτῶν ἱστορία V.8.1.11-13 ) στους Κύπριους βασιλείς με τη φράση «τηροῦντες καὶ ταμιευόμενοι» σε σχέση με τη βασιλική γη.
Παράλληλα, διαπιστώνουμε την ύπαρξη αξιωμάτων που δεν ήταν διά βίου, όπως αυτό του Φιλόκυπρου, κάτι που συνέβαινε και σε άλλες ελληνικές κοινωνίες (π.χ. ο έφορος στη Σπάρτη και ο επώνυμος άρχοντας στην Αθήνα). Παρομοίως και το προνόμιο της ατέλειας (της απαλλαγής από τον φόρο), που προσφέρεται στους ιατρούς και στους απογόνους τους (γρ. 10, 23): Και σε άλλες ελληνικές πόλεις, κυρίως στην Αθήνα, το προνόμιο αυτό δινόταν τιμητικά σε πρόσωπα που είχαν προσφέρει τις υπηρεσίες τους στην πόλη.
Τα παραπάνω στοιχεία οδήγησαν αρχικά στην ιδέα ότι το σύστημα οργάνωσης του Ιδαλίου εμπεριείχε στοιχεία Δημοκρατίας εμπνευσμένα από την Αθήνα. Κάτι τέτοιο όμως φαίνεται αδύνατο, κατ’ αρχάς χρονολογικά, αφού δεν αφήνει το απαραίτητο περιθώριο χρόνου εξέλιξης των δημοκρατικών θεσμών. Επίσης, στην Επιγραφή δεν υπάρχει καμία ασφαλής ένδειξη για ύπαρξη στο Ιδάλιο Εκκλησίας του Δήμου ή Βουλής.
Προφανώς στο Ιδάλιο η έννοια του κράτους εκφραζόταν μέσα από τη συνεργασία βασιλιά και πολιτών. Φαίνεται ότι έχουμε να κάνουμε με μια φάση εξέλιξης των πολιτικών θεσμών, με ένα βασιλικό πολίτευμα που έχει, όμως, φιλελεύθερα στοιχεία. Οι Ιδαλιείς και ο βασιλιάς τους έχουν εγκαθιδρύσει ένα σύστημα διοίκησης, όπου χαρακτηριστικά της βασιλείας συνυπάρχουν αρμονικά με χαρακτηριστικά της πολιτείας. Αυτό θα μπορούσε να ήταν το αποτέλεσμα μιας τάσης για διαφοροποίηση από τις ανατολικού τύπου μοναρχίες (π.χ. περσική), για να δηλώνεται έτσι ο ελληνικός χαρακτήρας της πόλης. Κάτι τέτοιο ίσχυε και στις ελληνικές πόλεις-κράτη της Ανατολής και προφανώς εξηγεί και την επιμονή του Ιδαλίου και άλλων κυπριακών πόλεων στη βασιλεία που είναι, βεβαίως, κληρονομική και διασφαλίζει έτσι τη συνέχιση του χαρακτήρα αυτού.
Τα τεμάχια γης που δίνονται στους ιατρούς περιγράφονται με τόση λεπτομέρεια που νομιμοποιούν την υπόθεση ότι η πόλη-βασίλειο του Ιδαλίου διέθετε κτηματολόγιο. Εξ ου και το εμπνευσμένο από την Πινακίδα έμβλημα του Κτηματολογίου της Κυπριακής Δημοκρατίας [Εικ. 3]. Η λέξη «οἱρῶνι» (γρ. 8, 31), στη δοτική, αντιστοιχεί στην έννοια της «περιοχής», ο «χῶρος» (γρ. 8, 18) έχει την έννοια του «τεμαχίου γης», ενώ η «γᾶ» (γρ. 8, 17, 24, 30) είναι η «γη» με την ευρύτερη σημασία, της οποίας ο «χῶρος» αποτελεί υποδιαίρεση. Είναι ξεκάθαρο ότι το Ιδάλιο αποτελείτο από το κέντρο του και από μία ευρύτερη περιοχή με μικρές κοινότητες. Σε κάποιες από αυτές βρίσκονται τα τεμάχια γης που δίνονται στους ιατρούς. Τα συναντούμε μέσα σε εικόνες από λιβάδια, καλλιεργημένα περιβόλια και κήπους, πεδιάδες, έναν ποταμό κι ένα ιερό της Αθηνάς, με τα ονόματα δύο περιοχών να ξεχωρίζουν: της Μαλανίας, που παραμένει άγνωστη, και της Αλαμπρίας, που αντιστοιχεί στο σημερινό χωριό Αλάμπρα. Οι τοπογραφικές αυτές αναφορές οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η παραχώρηση τεμαχίων γης δεν ήταν σπάνια στο Ιδάλιο.
Το συμβόλαιο και οι ιατροί
Η Επιγραφή του Ιδαλίου είναι όχι μόνο η αρχαιότερη πηγή που αναφέρει Κύπριο ιατρό (γρ. 3), αλλά και η αρχαιότερη επιγραφική μαρτυρία σχετικά με την εργοδότηση ιατρού σε μια ελληνική πόλη.
Ο βασιλιάς και η πόλη συναποτελούν τις δύο αρχές που καλούν τον Ονασίλο και τους αδελφούς του. Σε σχέση με το συμβόλαιο, η συμμετοχή της πόλης στη σχετική απόφαση μοιάζει να προσδίδει στη δωρεά προς τους ιατρούς ισχυρή φερεγγυότητα, αφού οι βασιλείς αλλάζουν, ενώ η πόλη μένει.
Η πληρωμή των ιατρών – ενώ αρχικά δηλώνεται ένα χρηματικό ποσό – γίνεται τελικά σε είδος και μάλιστα σε γη, ίσως λόγω οικονομικής δυσχέρειας που είχε προκαλέσει η μάχη. Το αργυρό τάλαντο (γρ. 6) που αρχικά δηλώνεται ως πληρωμή όλων μαζί των ιατρών δεν ήταν καθόλου ευκαταφρόνητο ποσό, παρόλο που θα το μοιράζονταν ο Ονασίλος και οι αδελφοί του, που τελικά μοιράστηκαν τη γη. Το ποσό που αρχικά δηλώνεται ως πληρωμή για τον Ονασίλο μόνο, τέσσερις πέλεκεις αργύρου και δύο διπλές μνες Ιδαλίου (γρ. 15-16) είναι ενδεικτικό μιας εποχής όπου τα παλιά βάρη πολύτιμων μετάλλων –όπως οι αργυροί πέλεκεις ή τριπόδια – χρησιμοποιούνταν και στο νομισματικό σύστημα για την ισοδυναμία των τιμών.
Παρατηρούμε ότι το ποσό που αρχικά κάθε φορά δηλώνεται ως πληρωμή των ιατρών αντιστοιχεί στο πρόστιμο που θα πληρώσει όποιος τους διώξει από τη γη που τους δίνεται (γρ. 13, 26). Ίσως και τα τεμάχια γης αυτά, με τα οποία τελικά πληρώνονται οι ιατροί, να έχουν την ίδια αξία. Το σημαντικό όμως είναι ότι οι ιατροί παίρνουν το δικαίωμα πλήρους κατοχής, απόλαυσης και εκμετάλλευσης των τεμαχίων, με κάθε δικαίωμα πώλησης και με απαλλαγή από φόρους (γρ. 10, 22-23). Και πάνω απ’ όλα, τα δικαιώματα αυτά είναι κληρονομικά και χωρίς κανένα χρονικό όριο, με μόνο όρο οι ιατροί και οι απόγονοί τους να μείνουν στο Ιδάλιο.
Η συμφωνία παρουσιάζει στην ουσία δύο συμβόλαια: ένα με όλη την ιατρική ομάδα κι ένα με τον Ονασίλο μόνο. Η πληρωμή που παίρνει ο Ονασίλος μόνος είναι εμφανώς μεγαλύτερη από αυτήν που μοιράζεται με τους αδελφούς του. Όλη μαζί η ιατρική ομάδα κλήθηκε να προσφέρει τις υπηρεσίες της χωρίς χρήματα από τους ασθενείς (γρ. 5). Φαίνεται, όμως, ότι ο Ονασίλος, ως ο αρχίατρος της ομάδας, μπορούσε να παίρνει χρήματα από τους ασθενείς του (γρ. 15), ή μάλλον μόνο από τους ασθενείς που δεν ανήκαν στους «ανθρώπους που τραυματίστηκαν στη μάχη» (γρ. 3-4).
Παρατηρείται τόσο η απουσία αυστηρών περιορισμών για τους ιατρούς όσο και ο μη λεπτομερής καθορισμός των υπηρεσιών τους. Οι μόνοι όροι που τίθενται γι’ αυτούς είναι η δωρεάν περίθαλψη των τραυματιών και η παραμονή τους στο Ιδάλιο. Αντίθετα, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στο θέμα της προστασίας τους. Η εξήγηση της ανισότητας αυτής του συμβολαίου βρίσκεται προφανώς στη μεγάλη ανάγκη του Ιδαλίου να εργοδοτήσει ιατρούς για τους τραυματίες του λόγω έλλειψης ιατρικού προσωπικού στην πόλη, υπόθεση που αυξάνει τις πιθανότητες προέλευσης της ιατρικής ομάδας από άλλη πόλη και δείχνει την ιδιαίτερη εκτίμηση των ανθρώπων προς τους δημόσιους ιατρούς.
Η περίπτωση του Ονασίλου – του πρώτου αρχίατρου που γνωρίζουμε – και των αδελφών του προβάλλει τον οικογενειακό χαρακτήρα της πρώιμης Ιατρικής. Αυτό ήταν που ώθησε την πόλη και τον βασιλιά του Ιδαλίου να δώσουν στους απογόνους των ιατρών το δικαίωμα να κληρονομήσουν τα τεμάχια γης που δόθηκαν στους πατέρες τους, με τα ίδια προνόμια, εάν παραμείνουν στην πόλη, αφού αυτοί θα κληρονομούσαν και την ιατρική τέχνη. Αρκετά χρόνια μετά τη δημιουργία ιατρικών σχολών, αυτός ο κληρονομικός χαρακτήρας του ιατρικού επαγγέλματος συνέχισε να υπάρχει, αναγόμενος μάλιστα και σε ένα ιερό καθήκον των ιατρών, σύμφωνα με τον Όρκο του Ιπποκράτη (8-12).
Το ψέμα...
(γράφει ο Γεωργιος Πετροπουλος του περιοδικού Δαυλού, βασισμένος στη μετάφραση του αγνώστου ταυτότητας κύπριου επιστήμονα και μεταφραστή Καλλίμαχο Διογένους του Δαυλού.)
 |
| Το αντίγραφο της πλάκας του Ιδαλίου, σε καφέ χρώμα, όπως παρουσιάστηκε από το περιοδικό Δαυλός, αναξιόπιστες ιστοσελίδες και βιβλία. |
Ανάγνωση στην νεοελληνική της Κυπριακής πινακίδας του Ιδαλίου, με συλλαβές τύπου Chadwick, σε ελεύθερη απόδοση, αρχίζοντας από το σημείο Π1.1. Ελλοί της Ασίας, που ευρίσκεστε στο βασίλειο του Αράκ. Ο Θεός απαντά:
2. Υιοί Κόων, εκεί όπου είναι η πόλη που βασιλεύει στα Ιμάλα, θα νικήσουν τον υπαίτιο.
3. Στον χώρο εντός ατράκτου ζω.
4. Τον κανόνα του αρνιού ανέλαβε να παίξει στην γη ο Σεθ, το τελώνιο.
5. Στους ήπιους παίδες θεού, σε θεού τόπο, ο Κρόνος έπεσε πάνω τους με θόρυβο.
6. Οι Τουρού, λαός νέος, εξ Ασίας υπεισήλθε στα μέρη σας.
7. Στην γη του Νείλου ανετρέφετο σατανάς.
8. Ένας εκ των κάπρων με ήχους σμίκρυνε την κυματίζουσα ουρά του.
9. Ήταν η Θήβα η θαλασσινή, στην Αραμαία, ο νέος σου οίκος.
10. Ένας άλλος Βους στην περιοχή της Έγκωμης έπεσε.
11. Πατέρα, της χώρας σου τους ναούς ενίσχυσα.
12. Στην Σαχάρα με βοή εγκατέστησε την κατοικία του το τελώνιο.
13. Αυτός που περιγράφεται στα έπη με μακριά αυτιά κατά των Αθηναίων νίκησε κάθε ωκεανό.
14. Των Ουβαίων στην Κενεενά τις οικίες έσεισε το τελώνιο.
15. Των γαϊδάρων το βασίλειο το νέο θα το νικήσει ο πατέρας μας.
16. Θα ηττηθεί (αυτό) στον ωκεανό.
17. Οι ναοί, όπου ο αφιλόξενος άνθρωπος στον ξένο θεό τα παιδιά σου, τους Ίωνες, κατά συρροήν θυσίασε, θα παύσουν.
18. Τους «αργυρούς» νέους από του Ταινάρου τον χώρο να γκρε¬μίζεις, παιδί μου.
19. Το παιδί της Δήλου είναι αήττητο στην θάλασσα.
20. Εκεί όπου είναι οι θεοί σου, να ποιείς τους τάφους σου.
21. Η Αθηνά θα ομιλήσει, όταν έλθει η ώρα.
22. Ο Μίνως θα βασιλεύσει της θεϊκής αποστολής στην Θήβα.
23. Ένας Θηβαίος ήρωας θα θανατώσει τους νάνους που κρύβονται στα σύννεφα.
24. Το Ιδάλιον μέχρι συνόρων με την Κω είναι περιοχή την οποία η θεά θα περιλάβει στην ακτίνα των βελών της.
25. Στην Ασία θα προσχωρήσουν οι Ουδαίοι της Κενεενά.
26. Ο όφις στις συκιές της περιοχής σου θα ηττηθεί με βέλη.
27. Τον θεό Σεθ θα τον αλώσει η άνωση.
28. Ο Οίκος του Βου κατανοεί ότι αυτά που αγαπάς σου παρουσιάσθηκαν θελκτικότερα από κάποιους, όπως συμβαίνει με την εντύπωση από το αλάτισμα.
29. Όταν βλέπεις περίεργα αυτιά, να καταλαβαίνεις ότι πρόκειται για τους γαϊδάρους.
30. Η θέση της Κύπρου είναι με τον πατέρα μας.
31. Ο Βους εγκαταβιώνει μόνο σε τόπο ηθικό.
32. Ο πατέρας μας, η δικαίωση, στην αιωνιότητα ζει, ενώ στους είρωνες υιούς μας της Ιταλίας κυριαρχεί η ίωση(;).
33. Στου Δία την πόλη νέα λύπη μας παρουσιάσθηκε.
34. Οι νέοι ενέδωσαν σε Βου ξένο, υιό ζώου.
35. Έδυσε ο οίκος του Διός στην Ασία.
36. Η ήττα του ίππου και του κάπρου που θα επέλθει στους ναούς που έφτιαξαν πρέπει να είναι διττή.
37. Ποινές σε όλους τους Αρ - ουδαίους ρίπτε θεέ.
38. Ο Σεθ και οι εξ Ασίας κάπροι στην αποστολή σου της Δύσεως, στην Ιταλία, εισέδυσαν από οπές.
39. Ποινές συ ρίπτε στους γαϊδάρους.
40. Με νερό το νέο τέρας να νικάς.
41. Θεέ μου, στην γη σου κατήντησα σκηνίτης.
42. Ο υιός του Σεθ, ο θεός άνθρωπος, έχει υιοθετηθεί από τα παιδιά σου.
43. Να μάχεσαι την ύαινα με την τρίαινα.
44. Ο όνος εξ αιτίας λαθών των Ουδαίων έγινε τώρα ο χασάπης των νέων.
45. Ένας Ουβρέος έταξε τον εαυτό του σε βασιλεύουσα του θεού γη, υιούς της δικής σου γης τους ξεσήκωσε αυτός.
46. Στα ήθη ευρίσκεται το λάθος των υιών της Γης Ασίας.
47. Του θεού Κρόνου στο Τόβε οι ναοί είναι κατάμαυροι (εξ εβένου).
48. Το Τόβε είναι ο οίκος της ύαινας.
49. Στους βασιλεύοντες στην Γη Ασία επικρατεί έξη προς τον ίππο.
50. Στο Θίβι σε αργυρό τάφο ευρίσκεται ο νέος θεός (υιός του Σεθ).
51. Στον Ιανό μεταφέρθηκε ο νέος οίκος του Ρα.
52. Ο Κρόνος στους θεούς των Ατλάντων θα βασιλεύσει.
53. Στην Γη σου σε αποστολή έχει έλθει ο θεός Γάιδαρος.
54. Με λόγια τους Κασσίτες της Ασίας Γης ξεσήκωσε εναντίον σου.
55. Φύγε στην γη των υιών σου.
56. Οι υιοί των Θεών βασιλεύουν σε Θεών θρόνο.
57. Στις ύαινες θα δεις ότι τα αυτιά τους είναι λεπρά. 58. Οι υιοί του Κρόνου είναι θνητοί.
59. Σε άλλους υιούς τον Ρα θα εγκαταστήσω.
60. Ο Ούνος από νέα Γη εσένα θα καταλάβει.
61. Ο Κασσίτης, το τελώνιο, έχει τα αυτιά του στραμμένα εκεί όπου δημιουργήθηκαν τα έπη των ηρώων.
62. Πατέρα μας Θηβαίε! Στην Κενεενά επάνω στρογγυλοκάθισε ένας γάιδαρος.
63. Στους Ουβαίους στην Κένεια ευρίσκεται η οικία του τελωνίου.
64. Κυκεώνας είναι το ηλίου νέο έτος.
65. Στην Γη του Όσιρι κινητό είναι το των θεών έτος.
66. Συ πατέρα, να νικήσεις με τα πατρικά σου ήθη τον Γάιδαρο.
67. Στο βασίλειο της Κύπρου η νέα έξη είναι οι χοροί των νέων.
68. Με τους υιούς που αιωρούνται θα αποξενωθεί κάθε νους παιδιού.
69. Συγκέντρωσε στον Θεό Ώρο τα ήθη του παιδιού σου, του Ίωνα.
70. Μεγάλη συλλογή στην γη σου προκάλεσε το εφαρμοσθέν στην Γη της Συκής έτος από θεού.
71. Τα ήθη των παίδων της Ασίας κλίνουν προς τον άργυρο.
72. Οι ναοί του Αργυρού Θεού είναι σε τάφους.
73. Όταν ακούς για λόγια του θεού Γαϊδάρου, να εννοείς υπόκωφο βουητό.
74. Να ανανεώνεις στην Γη σου της Κενέ τους νέους.
75. Τους ναούς έχει αλώσει στην χώρα των Έβερε ο Σεθ.
76. Του πράσινου δίσκου η αποστολή, που έχει έλθει, εγκαταβίωσε στο Τοβέτο.
77. Η Ύαινα θα συγκρουσθεί με τον Βου στην Κέρο.
78. Ένας από τους Λασίθες νέους θα βασιλεύσει στο βασίλειο του Αράκ.
79. Ο παις της Τροίας είναι παις του Δίσκου.
80. Ο Ενετός είναι ο νους του χοίρου.
81. Στον πατέρα μας τον Όσιρι ευρίσκεται ο Βους.
82. Στην Γη σου σε αποστολή έχει έλθει ο θεός Γάιδαρος.
Ελεύθερη μετάφραση με βάση τις συλλαβές:
Ελλοί άλλης γης Ρα, με ρώτησαν τι απαντά ο θεός βασιλεύς της γης των Μόων, ο Μίνως. Τον Μίνωα τάσσω ηγέτη όλων των Αιτωλών, εις μνήμης της αλλοτινής κοινής εξορμήσεως των Μόων από την γη του Σειρίου, στην αποικία του Σειρίου (δηλαδή την Γη). Υπήρξαν Θηβαίοι και Μυκηναίοι εχθροί του Μίνωος. Στον τόπο σου, Βου Δία, τα παιδιά σου, αντικατέστησαν τον θεό των Μινύων με τον Άτι-Σεθ. Τα πάτρια εφόνευσαν και κάθε όσιο. Σ’ εκείνον με αυτιά ύαινας (κατ’ άλλους ονάγρου) βασιλέα θνητό, τα παιδιά σου προσχώρησαν Θεέ-πατέρα, μίασμα προς σε αποτελούν οι Χετταίοι. Ο ξένος θεός ορέχθηκε να κάνουν οι Ίωνες ενέργειες, οι οποίες θα έχουν ως αποτέλεσμα ν’ αλλάξει το ηλιακό ημερολόγιο. Ατελείωτο έρωτα κάνουν καταγής.
Σε γη Χετταίων οι υιοί των Χετταίων διάγουν βίο όπως υπαγορεύουν οι ορέξεις τους. Τον Ίακχο βασιλέα, τότε νεαρό παίδα, τρεις φορές τον χτύπησε με ρόπαλο (η χείρα του Σεθ). Πρέπει εσύ τον Χιττίτη να κάνης κομμάτια εδώ και τώρα! Ω, Δία, την Αθηνά, στην Μίλητο, μητέρα όλων των πόλεων, όπου τιμάται η τέλεια απόστολος του Ηλίου, την σε όλο τον ήλιο τιμωμένη κόρη του ηλίου, βάλθηκαν να την κατουρούν. Με ζώα βόδια στην Κρήτη, στις Θήβες του ηλίου στην γη, οι Χιττίτες τοξότες τελούν συνουσία. Προς τιμήν του βοδιού του νέου, που είναι ταυτόχρονα ίππος (όναγρος), οι άνθρωποι του Σεθ τον υιό σου βασιλέα θανάτωσαν, ποδοπατώντας τον με τα άλογα τότε. Στον παίδα Ατών είπα αφού έθεσε την ερώτηση: «Σε γη όσια, όπου εγώ ζω, στον Ατάραντο(;) της Ιταλίας, στον υιό μου θα πάω».
 |
| Πιστό αντίγραφο της περίφημης πινακίδας του Ιδαλίου, εκτίθεται στο Τοπικό Αρχαιολογικό Μουσείο Ιδαλίου στη Κύπρο, από το Νοέμβριο 2010. |
Ανατρέπονται οι καθιερωμένες ιστορικές απόψεις. Η ύπαρξη και μόνον του ονόματος Ατών (ή Ατόν), μας υποχρεώνει να την τοποθετήσουμε χρονικώς στην εποχή του Φαραώ Αμενόφιδος ΔΙ (1380 - 1362Π.Χ.). Είναι πράγματι γνωστό ότι ο εν λόγω Φαραώ αντικατέστησε την λατρεία του Άμμωνος με αυτήν του Ατόν, αηδιασμένος με τις ακολασίες του κλήρου, τις αιματηρές θυσίες, τον αυθάδη πλούτο και τις σπατάλες των ναών. Ο ίδιος δε, άλλαξε το όνομά του, εις Αχνατόν. Συνεπώς η πινακίδα αυτή δεν δύναται ν’ αποδοθεί ούτε σε προγενέστερο ούτε σε μεταγενέστερο Φαραώ.
Η συνύπαρξη του θεού Ρα (ήλιος) μετά του Ατόν (ιδιότητες αγαθοποιού ηλίου) θα μπορούσε ίσως να μας προβληματίσει. Εάν δεχθούμε, ως τόπο γραφής της πινακίδας την Αίγυπτο, τότε πρέπει να δεχθούμε ότι ομιλούσαν και έγραφαν την Ελληνικήν (την τότε εποχή). Αναφέρεται δε στους Ελλούς (Έλληνες) της Ασίας τους οποίους αποκαλεί υιούς Μόων ή Κόων και οι οποίοι είχαν αναγκασθεί υπό την πίεση ενός βαρβάρου λαού, των Χετταίων (πολιτισμένου, θέλουν οι εγκυκλοπαίδειες), να μετοικήσουν. Το σημαντικό που αναφέρει η πινακίδα είναι ότι ο βασιλεύς των Μόων είναι ο Μίνως και όχι μόνο των Κρητών και επί πλέον ότι οι Μόες ήλθαν από τον Σείριο και αποίκισαν στην Γη, που νοείται αποικία του Σειρίου. Για λαό τεχνολογικώς προηγμένο δεν απέχει πολύ το εν λόγω αστέρι, αφού είναι ο 4ος κατά σειράν αποστάσεως. Η Κυπριακή πινακίδα μας φανερώνει ότι ο Σείριος λατρεύτηκε ως θεός.
Το ηλιακό ημερολόγιο ήταν εν χρήσει στην Ελληνική Αίγυπτο και η ανατολή του αστέρος Σειρίου συνέπιπτε με την εποχή της ετήσιας πλημμύρας του Νείλου (γι’ αυτό και οι πυραμίδες ήσαν προσανατολισμένες να δέχονται τις ακτίνες του). Εν τέλει γίνεται κατάδηλο ότι υπήρξε αρχικά ένας λαός οι Μόες, οι οποίοι για αδιευκρίνιστους ακόμη λόγους διασκορπίστηκαν στην Γη. Οι Χετταίοι υπό τον βασιλιά-τέρας Σεθ, αντικατέστησαν το ηλιακό ημερολόγιο με το σεληνιακό και έφεραν την καταστροφή. Τελούσαν δε συνουσία με ζώα. Το «τοξότες» υπονοεί την επιβολή και την βία, και ασφαλώς ήλθαν ως κατακτητές. Επί πλέον η χρονολογία (1380-1372 π.Χ.) συμπίπτει με την ριζική καταστροφή του ανακτόρου της Κνωσού και μας κάνει φανερό ότι οι Χετταίοι τοξότες είναι υπεύθυνοι για την καταστροφή αυτή την οποία, βεβαίως, οι περισπούδαστοι ιστορικοί μας αποδίδουν στους (πολιτισμένους, ευγενείς Έλληνες) Αχαιούς!!!
Όσον αφορά τον θεό Σεθ, η παγκόσμια κατεστημένη ιστορία τον αναφέρει ως θεό των Αιγυπτίων, αδελφό αλλά και εχθρό του Θεού Οσίριδος, τον οποίον εφόνευσε και κατατεμάχισε. Οι Αιγύπτιοι τον θεωρούν κακοποιό θεό και συμπεραίνουμε ότι ήταν Χετταίος θεός, τερατόμορφος, θεωρούμενος προϊόν, ίσως, διασταυρώσεως ανθρώπου και κτήνους. Αργότερα εισήλθε στο πάνθεο των Αιγυπτίων, σαν θεός του κακού. Από την ανάγνωση της πινακίδας προκύπτει ότι πριν χιλιάδες χρόνια ήλθε ένα τελώνιο (τέρας), στην Γη, ο Σεθ, ο θεός Γάιδαρος (όπως το αποκαλεί), με σκοπό να την διαφθείρει. Το παράδοξο είναι ότι το τέρας αυτό ήλθε μ’ έναν «πράσινο δίσκο και εγκαταβίωσε στο Τοβέτο(;)», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει. Επί πλέον, μας αποκαλύπτει ότι οι Τρώες είναι παιδιά του πράσινου δίσκου (οι αιώνιοι εχθροί των Ελλήνων;)!Το τελώνιο αυτό είχε σχέση με τον Κρόνο, από τον οποίον κατά πάσα πιθανότητα προερχόταν (ασεβείς Τιτάνες;) και βασίλευσε, όπως μας μαρτυρεί η πινακίδα, στους Άτλαντες, (Κρόνος-Κρόνος).
Απ’ όλ’ αυτά συμπεραίνουμε ότι πριν χιλιάδες χρόνια συνέβη μια εχθρική εισβολή στην Γη, από τον Κρόνο, με αρχηγό ένα τέρας, τον Σεθ (Τυφώνα). Είχε ως οπαδούς του τους Τουρού-Τουρού, τους Ούννους, και τους Χετταίους, οι οποίοι πολεμούσαν τους Ίωνες (τους υιούς Μόων-Ελλών) και τους θυσίαζαν στους ναούς τους, από έβενο (μήπως ο μύθος της «Ιφιγένειας» είναι μια μαρτυρία ότι θυσίαζαν τους Έλληνες;). Ακόμα ότι οι Κρόνειοι, μαζί με τους Άτλαντες, έκαναν συμμαχία εναντίον των Ελλήνων και τους εκτόπισαν από τα μέρη τους. Επιρρίπτει ευθύνες στους Ουδαίους και τους Ουβραίους για την καταστροφή αυτήν διότι εξ αιτίας των λαθών τους, «ο όνος, έγινε χασάπης των νέων», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει.
Αλλά δίνει και πολλές ελπίδες για νίκη των Ελλήνων στο μέλλον, λέγοντας ότι «το παιδί της Δήλου (Απόλλων), είναι αήττητο στην θάλασσα.
- Η θεά Αθηνά θα ομιλήσει όταν έλθει η ώρα!
- Ο Μίνως θα βασιλεύσει της θεϊκής αποστολής στην Θήβα.
- Ένας Θηβαίος ήρωας θα θανατώσει τους νάνους που κρύβονται στα σύννεφα
– Με νερό το νέο τέρας να νικάς».
Λόγια προφητικά για το μέλλον.
Την κεντρική ιδέα αυτής της αποκαλυπτικής πινακίδας μας επιβεβαιώνει και ο Πλούταρχος, όταν διαβάζοντας τα ηθικά του «Περί Ίσιδος και Οσίριδος» ΑΙ, βλέπουμε να αναφέρει ότι: «οι Αιγύπτιοι της πόλεως Κοπτού κατακρημνίζουν όνο στην θάλασσαν, επειδή λέγουν ότι ο Τύφων (Σεθ), έμοιαζε με όνο και ήταν ερυθρόθριξ (κοκκινοτρίχης). Και εν γένει τον όνο, δεν τον θεωρούν καθαρό, αλλά κατεχόμενο υπό κακού δαίμονος». Οι δε Πυθαγόρειοι αναφέρουν τον Τυφώνα-Σεθ, ως «δάκρυ του Κρόνου», δηλαδή καταγόμενο, προερχόμενο, από τον Κρόνο.
Οι Ορφικοί πάλι μας λένε: «Οι τρίχες του Κρόνου είναι μαύρες… Οι κακόβουλοι Τιτάνες που έχουν υπερήφανη καρδία… (Πρόκλος)».
Η Ατλαντίδα ονομαζόταν και «Κρονεία Ήπειρος». Το πιο αξιόλογο απ’ όλα όμως είναι ότι οι ιερείς (κατά πάσα πιθανότητα) που έγραψαν την πινακίδα, αναφέρουν ότι κατάντησαν σκηνίτες, στην Γη του Θεού τους Διός και ότι αναγκαστικά ζουν εντός ατράκτου!!! Άτρακτος, ας μην μας διαφεύγει, ονομάζεται το εσωτερικό σκάφους που πετά ή πλέει. Ακόμα αναφέρουν ότι οι Μόες ήλθαν από τον Σείριο, με αρχηγό τον Μίνωα, και αποίκισαν την Γη. Παιδιά των Μόων είναι οι Ελλοί και οι Ίωνες. Αργότερα όμως συνέβη μια εχθρική εισβολή των Κρονίων, με αρχηγό τον Σεθ, που έφερε την καταστροφή στην Γη διότι διέφθειρε τα ήθη και τα έθιμα των νέων, κατέστρεψε πολλές πόλεις σείοντάς τες (τεχνητόςΣΕΙΣΜΌΣ;) και μεταξύ αυτών και την Κνωσό της Κρήτης. Επομένως από την πινακίδα αυτήν διαφαίνεται για ποιο λόγο πολέμησαν οι Έλληνες με τους Άτλαντες. Η μάχη αυτή κρατά χιλιάδες χρόνια, και συνεχίζει έως τις μέρες μας, μια και οι απόγονοι αυτών, οι Τάταροι-Μογγόλοι Τουρού-Τουρού («τα’ αδέλφια μας», μωρέ, οι γείτονές μας οι Τούρκοι) μας απειλούν συνέχεια και προσπαθούν ανεπιτυχώς να μας υποδουλώσουν και να μας αφανίσουν (Τουρκοκρατία, Μικρασιατική καταστροφή, Κυπριακή τραγωδία).
Από όλα τα παραπάνω συμπερασματικά προκύπτει ότι η Γη στα πανάρχαια χρόνια δέχθηκε την επίσκεψη (Αργοναυτών) πολιτισμένων όντων από το σύστημα του Σειρίου, που πρέπει να θεωρούνται (σύμφωνα με τον Πλούταρχο και την πινακίδα) πρόγονοι των Ελλήνων (Ιώνων, Ελλών, Πελασγών). Δημιούργησαν έναν υψηλό πολιτισμό, σ’ όλη την Γη, αλλά καθώς περιγράφει και ο Πλάτων στον «Τίμαιο» ξέσπασε πόλεμος μεταξύ Ελλήνων με αρχηγό τον Δία και Ατλάντων με αρχηγό τον Τυφώνα (Σεθ). Νίκησαν οι Έλληνες και γι’ αυτό δεν κατόρθωσαν οι Άτλαντες-Κρόνειοι να κυριαρχήσουν σ’ όλη την Γη. Με το πέρασμα των αιώνων και τους μετέπειτα πολέμους (ίσως και μετά από φυσικές καταστροφές), τα αρχεία κατεστράφησαν στην Ελλάδα, αλλά διεσώθησαν στην Αίγυπτο από τους εκεί Ιερείς. Αργότερα όλη αυτή η αρχαία ιστορία και σοφία συγκεντρώθηκε στην βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Εάν, φυσικά, δεν είχαν καταστρέψει την βιβλιοθήκη της Αλεξανδρείας οι Θεόπνευστοι (στο όνομα του Θεού με πολύ… αγάπη) και δεν είχαν κατακάψει (και κατακλέψει) τους χιλιάδες τόμους που υπήρχαν εκεί, ίσως γνωρίζαμε από πρώτο χέρι όλα αυτά τα οποία προσπαθούμε να συμπεράνουμε σήμερα, μελετώντας τα ελάχιστα προγονικά κείμενα που έφτασαν στα χέρια μας. Παρ’ όλ’ αυτά, μέσα από συμβολικούς μύθους και επιγραφές παρέμεινε, έστω κωδικοποιημένη και κρυμμένη, η αλήθεια.
Στην Ινδική ΡΑΜΑΓΙΑΝΑ διαβάζουμε για πολέμους και μάχες με ιπτάμενα άρματα, τα οποία εκτόξευαν βλήματα, που κατέστρεφαν ολόκληρες πόλεις. Οι πόλεμοι έγιναν γιατί ο κακός Ραβάνα έκλεψε την Σίτα, την γυναίκα του πρίγκιπα Ράμα. Εναντίον του Ραβάνα εκστράτευσαν πολλοί βασιλείς για να πάρουν την Σίτα (τεράστια ομοιότητα, ή αντιγραφή, με την αρπαγή της Ωραίας Ελένης, έτσι;). Αρκετοί ερευνητές, βέβαια, αμφιβάλλουν για την προέλευση ευφυών όντων από το σύστημα του Σειρίου και προβάλλουν ως επιχείρημα ότι ως Ήλιος που είναι θα πρέπει οι θερμοκρασίες που επικρατούν να είναι πολύ υψηλές και ως εκ τούτου η ύπαρξη ζωής να είναι αδύνατη. Παραλείπουν, όμως, εξ αμελείας να σκεφθούν ότι κάθε ήλιος, σύμφωνα με τους συμπαντικούς νόμους, σχηματίζει ένα ηλιακό σύστημα, με διαφορετικό αριθμό πλανητών γύρω του (όπωςΠ.χ. το δικό μας ηλιακό σύστημα) χωρίς να αποκλείεται η ύπαρξη ζωής, ανάλογα με τις επικρατούσες συνθήκες στην επιφάνειά τους. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, να υπήρξε ή να υπάρχει πλανήτης κατάλληλος για ζωή στο σύστημα του Ηλίου-Σειρίου.
Οι αρχαίοι Έλληνες, όπως είναι γνωστό, ορκίζονταν στον Δία ή στον Κύνα (μήπως είναι κι αυτό τυχαίο;). Επί πλέον υπήρχαν και οι κυνικοί φιλόσοφοι. Ο Αριστοτέλης αναφέρει κρυπτογραφικά ότι «όποιος ήθελε να περιγράψει έναν «Κύνα» μπορούσε να χρησιμοποιήσει «άστρο Κυνός». Δεν υπάρχει άλλο άστρο για το οποίο να υπάρχουν τόσες λεπτομέρειες, τόση βιβλιογραφία, τόση λατρεία (διότι ο Σείριος λατρεύτηκε ως Θεός) σ’ όλο τον κόσμο παρά μόνο για το άστρο του Κυνός, τον Σείριο.
Όλα τα ιερά των αρχαίων Ελλήνων, Αιγυπτίων, Μάγια κλπ. στην αρχαιότητα, ήταν προσανατολισμένα σ’ αυτό το άστρο, ώστε την 21 η Ιουνίου, με την ανατολή του Σειρίου, η πρώτη ακτίνα του να πέφτει μέσα στα άδυτα των ιερών. Μήπως ήταν κι αυτό τυχαίο; Πώς οι ιθαγενείς Ντόγκον γνώριζαν τόσες λεπτομέρειες για τον Σείριο Α΄ και τον Σείριο Β΄, το σχήμα τους και την περιφορά τους, πριν την ανακάλυψή τους από τους επιστήμονες αστρονόμους;
Εκτός από την πινακίδα του Ιδαλίου, πολλές άλλες πινακίδες που βρέθηκαν στην Κρήτη και ερμηνεύτηκαν με την μέθοδο Chadwick, μας ομιλούν για τους ΜΟΕΣ που ήλθαν από τον Σείριο, όπως η παρακάτω: «Ζέυ, Ζέυ, και πάντες Μόες, που είναι τα τέκνα περαιωμένα; Εισάκουσέ με Ρα, βασιλέα της Μου (Κου). Η Αττάλεια, κάποτε κήπος των Μόων, ενεβλήθη υπό το πέλαγος».
- Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Πάνας εμφανίστηκε στην μάχη του Μαραθώνα και έσπειρε τον πανικό στους Πέρσες.
- Οι Πέρσες του Ξέρξη επιχειρούν να εισβάλλουν στους Δελφούς, αλλά τους χτυπούν κεραυνοί από τον ουρανό, γκρεμίζονται πάνω τους δυο κορυφές του Παρνασσού, ενώ εμφανίζονται δύο γίγαντες οπλίτες με παράξενο οπλισμό και τους αποδεκατίζουν.
- Οι Γαλάτες αργότερα, στην μεγάλη κάθοδό τους έφτασαν μέχρι τους Δελφούς, όπου και αποκρούστηκαν από τα «μυστικά όπλα» του Μαντείου (που προκάλεσαν κατολισθήσεις και σεισμό) τρέποντας σε άτακτη φυγή τους εισβολείς.
- Το 395 π.Χ. ο Αλάριχος (ο χριστιανός ηγεμόνας των Βησιγότθων) εισβάλλει νικηφόρα στην Ελλάδα αλλά καταλήγει να οπισθοχωρήσει πανικόβλητος κατά την διάρκεια της πολιορκίας της Ακρόπολης των Αθηνών, όταν εμφανίστηκε πάνοπλη η θεά Αθηνά πάνω στα τείχη.
Ο Αλάριχος αναγκάστηκε να παρακάμψει τον ιερό βράχο της Ακρόπολης,ΑΝ και αργότερα μπήκε νικητής μέσα στην Ρώμη! Η περίπτωση θεωρείται από τους ιστορικούς εξίσου αινιγματική με την αποχώρηση του Αττίλα από τη Ρώμη, μετά τη συνάντησή του με τον Πάπα.
- Ο Τάλως, το τεράστιο μεταλλικό ρομπότ, περιπολεί στην θάλασσα γύρω από την Κρήτη προστατεύοντας το νησί από τους εισβολείς.
Ο κατάλογος θα μπορούσε να είναι μακρύς. Από τους «τρίποδες» του Ηφαίστου, το ιπτάμενο κηρύκειο του Ερμή και τον Έχετλο, μέχρι τα οράματα της Παναγίας, τον άγιο Δημήτριο και τον άγιο Γεώργιο των νεότερων χρόνων, οι Έλληνες φαίνεται να προστατεύονται από άγνωστες δυνάμεις και υπερκόσμια όπλα, που ενεργοποιούνται την κατάλληλη στιγμή για να υπερασπιστούν τα ιερά χώματα της πατρίδας τους.
Τα μυστικά που έκρυβαν τα αρχαία Ελληνικά Μυστήρια, παραμένουν άγνωστα στους περισσότερους ανθρώπους:
• Τι συνέβαινε μέσα στο Τροφώνιο Άντρο;
• Στα Ελευσίνια Μυστήρια; (και για ποια «έλευση» ομιλούσαν;).
• Στα Καβείρια;
• Στο ιερό του Πάνα στην Πεντέλη;
• Στο Καταβάσιο του Άδη στο Ταίναρο;
• Ποιο είναι το (ανεξερεύνητο ακόμη) μυστήριο των Δελφών;
• Της Δήλου;
• Της Δωδώνης;
• Τι ακριβώς ήταν τα ιερά Ψυχοπομπεία, που σήμερα είναι όλα τους επιμελώς σφραγισμένα;
• Ποιος ήταν ο μυστικός στόχος της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου;
• Τι συμβαίνει με το μυστήριο των έργων του Αριστοτέλη, που προσπαθεί να το αποκρυπτογραφήσει ακόμη και η NASA;
- Έχει κάποια άγνωστη σημαντική ιδιαιτερότητα ο Ελληνικός χώρος, πέρα από την γεωπολιτική στρατηγική σημασία;
- Έχει κάποια άγνωστη σημαντική ιδιαιτερότητα ο ίδιος ο Έλληνας, που διαπρέπει σε όλον τον κόσμο, εκτός από την πατρίδα του, η οποία (σύμφωνα με τους περισσότερους Έλληνες αλλά και τώρα τελευταία και με πολλούς ξένους) βρίσκεται κάτω από μια παράξενη κατοχή;
Όπως λένε οι κακές γλώσσες και πολλοί επιστήμονες συμφωνούν, όλη η αρχαία γνώση παραμένει θαμμένη από το κατεστημένο ΑΝ και υπάρχουν κάποιες ελάχιστες περιπτώσεις που κάποιοι προσπάθησαν να ξεθάψουν αυτή τη γνώση, αλλά λόγω των «εμποδίων» τα αποτελέσματα ήταν πολύ φτωχά).
- Υπάρχει, άραγε, κάποια ομάδα σοφών και φωτισμένων ανθρώπων, η οποία γνωρίζει και συντηρεί την μυστική γνώση της αρχαιότητας; Και αν όντως υπάρχει, έχει στα χέρια της μυστικά όπλα και προωθημένες επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις, τέτοιες που να μπορεί να επηρεάζει «υπόγεια» το διεθνές σκηνικό και να αναγκάζει τις υπερδυνάμεις να την υπολογίζουν, σαν ένα πολύ σοβαρό (αλλά κρυφό, αόρατο προς το παρόν) παράγοντα; Μήπως μια νέα γενιά Ελλήνων ανδρώνεται, με σκοπό ν’ αλλάξει όλα τα στραβά στον τόπο μας αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες; Μήπως το μέλλον ανήκει στη γενιά των Άστρων; Μήπως το μέλλον ανήκει στα παιδιά των Άστρων;
*Διαβάστε επίσης, για την αποκατάσταση της αλήθειας...
- Ποιός ήταν ο Τζών Τσάντγουικ, τι μετάφραζε και ότι δεν αναφέρεται πουθενά μέθοδος Τσάντγουικ... εδώ!
- Ποιά ήταν η Γραμμική Β και τι σύμβολα περιλαμβάβει... εδώ!
- Ποιά ήταν ή γλώσσα στη πινακίδα του Ιδαλίου (κυπριακό συλλαβάριο) και ποιές οι διαφορές της με την Γραμμική Β... εδώ!